Andvari - 01.01.1881, Page 24
20
Um ráðgjafa-
ætla að það sé ekki óþarft verkefni, sem fyrir er tekið
í þessari grein, að skýra fyrir möiinum þýðing slíkra
laga og benda á, hvert innihald þeirra á að vera. — Á
undan upphafi greinar þessarar eru nefnd þau lög og
rit, er grein þessi byggir á eða styðst við.
í stjórnarskrá Dana 5. Júní 1849 stendr: «ráð-
gjafaábyrgðin skal á kveðin með lögum». í inni endr-
skoðuðu stj.skr. 28. Júlí 1866 stendr um ráðgjafana:
«ábyrgð þeirra skal nákvœmar ákveðin með lögum», og
er það í verunni fult eins vel orðað, því að aðalgrundvall-
arreglurnar fyrir ábyrgðinni liggja reyndar í sjálfri
stjórnarskránni. — Tilsvarandi ákvörðun í stjórnarskrá
íslands er í § 3, sem er samhljóða frumvarpi alþingis:
«Eáðgjafinn hefir ábyrgð á því að stjórnarskránni sé
fylgt. Alþingi kemr fyrir sitt leyti ábyrgð fram á
hendr ráðgjafanum eftir þeim reglum, sem nákvæmar
verðr skipað fyrir um með lögum.» — Jafnvol þó
bjargast megi við á sínum tíma að byggja ábyrgðarlög
á þessari ákvörðun stjórnarskrár vorrar, þá hefði þó
vafalaust verið betra að orða greinina almennara, t. d.
þannig: «Eáðgjafinn hefir ábyrgð á, að stjórnarskránni
og landslögum sé fylgt í stjórnarframkvæmdinni. Um
ábyrgð ráðgjafans skal nákvæmar á kveðið með lögum».
— fegar lesendr eru komnir ritgjörð þessa á enda, er
vonaudi að þeim verði full-ljóst orðið, hver munr er á
að orða þessa grein svona, og hinu, hvernig hún er nú
í stjórnarskránni.
í>aö virðist hafa vakað fyrir höfundum stjórnarskrár
vorrar, eða sérstaklega þriðju greinar hennar, að þegar í
stjórnarskránni stæði að ráðgjafinn hefði ábyrgð, þá
þyrfti ekki atinað að standa í ábyrgðarlögunum, en það,
hverjir dæma skyldu í slíkum málum (stofnum „lands-