Andvari - 01.01.1881, Page 132
128
Um stofnun búnaðarskóla
ætti sjálfur jörðina, og að honum væri lánað af almannafje,
ef á þyrfti að halda til stofnunar skólans, og stæði svo
jörðin og búið í veði fyrir þessu fje. farnæst segir
hann um kennsluna: «Piltar þeirv sem í skólann fara,
legðu sjer sjálfir til fæði, en borguðu kennsluna og að-
hlynningu, sem þeir þyrftu með um kennslutímann,
t. a. m. húsnæði, eldivið, þjónustu að vetrinum, en að
vorinu og haustinu það verklega. Um sláttinn ættu
piltar gagn sitt sjálfir, og færu þá í kaupavinnu eða
störfuðu að jarðyrkju hjá sjálfum eða sjer öðrum fyrir
kaup. Skólatíminn þarf að vera minnst tveir vetur.
Fyrir bóklega og verklega kennslu í skólanum borgar
hver piltur um hið fyrsta ár 40 rd, en hið seinna 30
rd, og fyri aðhlynninguna hvert ár 30 rd eða þar um
bil, eptir því sem um yrði samið. Piltar þeir, sem í
skólann ráðast, leggja sér til bækur, íveruklæðnað,
rúmföt o. s. frv.»
Svona er nú álitið í þessum þremur helztu rit-
gjörðum, er eg hefi sjeð um þetta málefni, en almenn-
ingsálitið kemur enn þá Jjósara f'ram á alþingi í um-
ræðunum um Möðruvallaskólann árin 1877 og 1879.
Um Möðruvallaskólann var hin upphaflega fyrirætlun
sú, að hafa þar «real»-skóla, og skyldu þar kenndar
allar þær fræðigreinir, að grísku og latínu undantekinni,
er kenndar væru í hinum lærða skóla í Reykjavík; hann
skyldi hafa 5 kennara og einn þeirra vera skólastjóri.
Strax í neðri deildinni á alþingi mætti þessi uppástunga
þeirri mótspyrnu, að nefndin varð að slá töluvert af,
fækka kennurum, fækka fræðigreinum og bæta búfræð-
is.kennslu við, og komst málið þá strax í annað horf’;
í efri deildinni fékk það þarámóti þær viðtökur, að
fyrirkomulaginu var enn að nýju breytt; þannig skyldu
þar vera einungis tveir kennarar og yfirkennarinn átti
þar á ofan að vera búfræðingur; þetta síðasta atriði
varð síðan aðal-þrætueplið milli nokkurra þingmanna í