Andvari - 01.01.1881, Blaðsíða 43
ábyrgðar-lög.
39
í augum uppi, að ráðgjafi getr bakað sér ábyrgð með
ýmsu fleiru móti, en með því að brjóta stjórnarskrána.
Hann getr brotið önnur lög, og það er ekkert á móti
að slík brot varði sérstakri hegningu og sé dæmd af
sérstökum dómi. J>að er engin stjórnarskrárbreyting né
stjórnarskrár-viðauki, þótt sérstök hegningarlög sé gjörð
fyrir ráðgjafa eðr annan sérstakan flokk embættismanna.
En það er auðsætt, að ráðgjafi getr bakað sér ábyrgð á
margvíslegan hátt með óforsvaranlegri embættisfærslu.
J>að virðist nú eðlilegast og hentugast að ábyrgðarlögin
taki yfir öll þau afbrot ráðgjafa, hvort sem er mót1
stjórnarskrá eða öðrum lögum eða grundvallarreglum,
sem viðkoma embættisfærslu hans, og að sérstakr dómr
(landsréttr) dæmi í þessum málum.
fað er vafalaust að ráðgjafinn getr brotið móti
skyldu sinni með fleiru móti, en því, að undirskrifa lög
eðr bréf. Hann getr sekr orðið með því, að láta eitt-
hvað ógjört, er honum ber að gjöra E Ef hann t. d.
dregr lengr, en lög leyfa að kalia alþingi saman, eða,
vanrækir að annast um að nýjar kosningar fari fram í
lögákveðna tíð; eða ef hann líðr óátalið að cmbættis-
menn þeir, er honum eiga að lilýða, gjöri eigi skyldu
8ína í þessu efni.
J>ó að ráðgjafinn sé farinn frá völdum, er mál er
hafið gegn honum, þá ber hann eins fyrir því ábyrgð
þess, er hann hefir gjört eða ógjört látið meðan hann
var við völdin. J>að væri óhugsandi að ráðgjafinn gæti
losað sig við ábyrgðina með því að leggja niðr völdin2.
Samt væri æskilegt að taka þetta fram í ábyrgðarlögum;
þar við sparaðist að löngum tíma væri til ónýtis eitt
við landsréttinn til að þrefa um það vafamál — sem í
’) N. d. M., bls. 500 og ff.
2) Sjá ályktun ríkisréttarins bls. 291 í Rigsr. Forhdl. 1855
til 56.