Andvari - 01.01.1881, Qupperneq 47
ábyrgðar-lög.
43
nú verðr. f>ví þangað til hún kemst á leikr líf vors
unga sjálfsforræðis á alt of veikum þræði, til þess að
þar megi við hlíta.
Svo ég víki á eitt atriði, er snertir öll fjárlög, þá
mundi þörf að ákveða nákvæmar þýðing § 24 stjórn-
arskrárinnar í ábyrgðarlögunum. far stendr: »Ekkert
gjald má af hendi greiða, nema heimild sé til í fjár-
lögum eða fjáraukalögum». En hvað er »heimild«? —
Ég skal skýra með dæmi, hvað ég meina með spurningu
minni. Setjum að alþingi hafi veitt 100,000 kr. til
byggingar alþingishúss. Áætlanir inna »byggingafróðu«
manna reynast ekki alveg rákvæmar, og seinast verðr
að verja, segjum 4000 kr. fram yfir þær 100 000, er
veittar voru, ef húsið á að verða fullgjört. Ráðgjafinn
sér, að það er skaði að hætta við ófullgjört húsið og að
þingið á á hættu að verða húsnæðislaust, og svo ver
hann þá 4000 kr. til byggingarinnar fram yfir það, sem
þingið hafði veitt. Getr það kallazt heimildar-laust?
Eg vil ætla: ekki. En hins vegar getr hann og reist
hús, er kostar 150,000 kr. þ>að er auðsjáanlega annað,
en þingið ætlaðist til. Hér getr orðið »mjótt mundangs-
hófið« og vandfundin takmörk. Ég vil að eins vekja
athyglina á þessu — hvort sem menn geta fundið almenna
veglu til að ákveða nógu skýrt, hvað »heimild« þýðir
hér, eðr eigi, þá er nauðsynlegt að hafa þetta atriði
hugfast. Ef til vill gæti það orðið hvöt til, að fjárveit-
ingar yiðu sem nákvæmast. orðaðar.
1 sambandi við fjárlaga-spurninguna verðraðskoða
annað vafamál, nefnilega um það, hvort nauðsynlegt ætti
að geta álitizt að gefa út bráðabyrgðalög, sem hafa í
för með sér kostnað, sem eigi er heimild til í fjárlög-
nnum. Ef bráðabyrgða-fjárlög eru ónauðsynleg og því
óleyíileg, þá geta ekki heldr verið leyfileg bráðabyrgðalög,