Andvari - 01.01.1881, Page 70
66
Um nokkrar greinir
stjóri sjálfr er skyldr til i öllic að hlýða landslögunum
og viðkomandi yfirvalda og réttarins embættismanna
( = sýslumanna) boðam í laganna nafni, svo skal bann
nákvæmlega krelja hlýðni við alt hvað hann álmúganum
í embættisnafni fyrir leggr og að fólk taki nieð virð-
íngu sérhverri hans áminníngu; en brjóti nokkurr þar
á móti, áhæri þann sama hlífðarlaust fyrir sýslumanni
til harðrar refsíngar« (2. og 9. gr.). Hreppstjóri
skyldi skýra sýslumanni frá öllu, bera honum allar
sögur og tjá honum frá hverri óreglu og óhlýðni.
Skylduverk hreppstjóra voru óteljandi. Hann skyldi eigi
aðeinsvera lögregluþjónn, gætir almenns friðar, reglu og
heilbrigði, heldr skyldi hann og hlutast í alt slíkt og
annað fleira á heimili hverju. Skyldi hreppstjóri áminna
iðulega um þrifnað og hreinlæti í matgjörð og klæðnaði,
í hlandforum og hrossaslátri; hann skyldi kenna
mönnum búskap á heimilunum og því flestar búmanns-
dygðir (12. gr.), »mótmæla giftingum veikra, einninn
óknyttasamra, vankunnandi, atvinnu- og ábýlislausra
svallara og letíngja, unz á þessu reynist bót« (13. gr.).
Hlýðnisskylduna átti hann að innprenta á heimilunum
■> milli húsbænda og hjúa, foreldra og barna <• og gagni
það eigi, þá skyldi hann »átelja þá fyrir sýslumauni til
sekta« (10. gr.). Leiðbeina skal hreppstjóri og ámisna
menn um alla »sparsemd og framsýni,« »um atorkusemi
og framkvæmdtil bjargræða« (26. og27. gr.). Hreppstjóri
skal og sjá um »að vinnuhjú ekki útarmi fátæka búendr
með óhostum, svo sem fóðrar- eða hagapeníngi, eða
einskorðun fiskiafla síns« og þar fram eftir götunum.
Hverr húsbóndi skyldi gefa hjúi sínu þá er það fer frá
honum sannan vitnisburð, og var hreppstjóra skylt að
skrifa vitnisburðinn fyrir alla þá húsbændr er óskrifandi
voru. En »taki nokkurr, eftir það þetta instrúx er í
sveitum auglýst, hjú í vist, án þvílíks vitnisburðar,
straffist sem sá, er hýsir passaleysing, með þrímarhs