Andvari - 01.01.1881, Blaðsíða 44
40
Um ráðjíjafa-
verunni er ekkert vafamál, eu sem reynslan sýnir, að
verjendr ráðgjafa hafa reynt, að nota.
Meiri vafi gæt.i á því leikið, hvort álvktun neðri
deildar um að aj'trkalia ákæru, sem það hefir hafið,
áðr en dómr er fallinn, ætti að hafa sðmu réttaiþýðing
eins og ráðgjaíinn hefði verið sýknaðr með dómi, svo
að eigi verði framar hafið mál á hönd ráðgjafanuin fyrir
þá sömu sök. Sumar þjóðir haía slíka ákvörðun í
ábyrgðar-lögum sínum, sumar ekki. Margt mælir með
og margt móti, og yrði of langt mál að skoða það hér,
en nóg að vekja athygli á því. En sanngjarnt virðist
þó, að ákveðið væri, að eftir að slík aftrköllun hefði átt
sér stað, mætti eigi sama þingdeild á því kjörbili hefja
mál gegn sama ráðgjafa fyrir þá sömu sök.
Sú spurning kynni að verða vakin, hvort þessi orð
í § 3 í stjórnarskránni: »Alþingi kemr fyrir sitt leyti
ábyrgð fram á hendr ráðgjafanum eftir þeim reglum,
sem nákvæmar verðr skipað fyrir um með lögum«, eigj
ekki, eins og ég sagði í upphafi að næst virtist liggja
í fljótu bragði, að skiljast svo, sem stjórnarskráin tali
hér að eins um ábyrgðar-lög, er innihaldi réttarfarsreglur
einar. Sé svo, þá væri óheimilt að ákveða nákvæmara
í þeim um sjálfa ábyrgðina, svo sem hvað ábyrgð varði
o. s. fr. En ég ætla að ef greinin er lesin nákvæmlega,
þá komi annað í ljós. Hún segir: «þ>eim reglum, sem
nákvæmar verðr skipað fyrir um með lögum«. í þessum
orðum liggr, að grundvallarreglurnar sé þegar gefnar í
sjálfri stjórnarskránni. En hún gefr enga, als enga reglu
fyrir því, hversu ábyrgðinni skuli koma Jranx. Orðið
»reglum getr því eklá hugsanrétt átt eingöngu við
skipun^ dómstólsins og réttarfarið, sem engin regla er
um í stjórnarskránni; það hlýtr að eiga líka við orðið
ábyrgð; og þá — og þá að eins — er orðið «nákvæmara«
ekki þýðingarlaust; því í stjórnarskránni eru náttúrlega
gefnar grundvallarreglurnar fyrir því, hvað ábyrgð megi