Andvari - 01.01.1881, Síða 101
i Svíþjóð.
97
Á þessu má sjá, að hreyfanlegum (ambulatoriskum
skólurn alltaf er að fækka, enda hefur allt kapp verið
lagt á að fækka þeim. Skólum þessum er svo tilhagað,
að unglingar koma saman tiltekna daga á vissum
bæjum, er þeir sökum fjarlægðarinnar eiga hægt með
að sækja; þá kemur kennarinn þar og kennir um
vissan tíma. En þó þessi tilhögun verði sumstaðar
að vera sökum strjálbyggðar, þá eru þó á henni
margir annmarkar; kennslan getur eigi orðið stöðugt
áframhaldandi, uuglingarnir læra að eins hrali úr
einhverju, gleyma á milli og svo verður að byrja á
nýjan leik; engin festa né yfirlit verður á náminu, og
auk þess er þessi kennsluaðferð svo þreytandi fyrir
kennarana, að varla er viðunandi. |>eir liafa mikla
vinnu og lítinn árangur, og verða sífellt að vera á flakki
burtu frá heimili sínu, og verða svo fljótt þreyttir og
leiðir á kennslunni. þjað fást því fáirtil þess og sjaldan
aðrir en hinir lakari.
Greifi nokkur, porsteinn liudenschjöld að nafni, var
einn hinn fyrsti í Svíþjóð, er hugsaði um, hvernig skyldi
ráða bót á skólafæð í stijálbyggðum héruðum. Aðferð
hans kallast «samlásningsmethoden». Árið 1840 stakk
hann upp á að alþýðumenntuninni skyldi þar haga svo,
að fyrst kærnu ung börn saman frá sama bæ eða ná-
lægum bæjum, og lærðu þar að stafa hjá eldra barni
eða einhverjum af heimilisfólkinu. fað kallaði hann
"hemskola». f>egar börnin voru orðin læs, áttu þau að
koma saman tvisvar í viku einhverstaðar, sem hentugt
þækti, og læra þar að lesa, skrifa og reikna; þar áttu
unglingar að vera kennarar. petta hét «rotskola».
f>au af börnunum, sem bezt gekk, áttu síðan að ganga
í «elitskola <• og læra þar áfram ýmsa þarfa hluti. f>eir
sem búnirvoru á «elitskola», áttu fyrir dálitla þóknun að
vera kennarar í rot-skóla. Kristindóm sinn áttu börn
eingöngu að læra hjá presti og ganga til hans til
Andwui vu. 7