Andvari - 01.01.1881, Blaðsíða 142
138
Um stofnun búnaðarskóla
hðfn eða það hefir þá lent í skeytingarleysi. Ef þekking
og áhugi manna á kynbótum, jarðabótum og annari
búfræði á að verða almennur, þarf hún að verða eign
búendanna sjálfra ; hún þarf að verða rótgróin; hún þarf
að geta fylgt þeim sjálfum hvar sem þeir eru, svo þeir
þurfi ekki að gera boð eptir henni langar leiðir að; hún
þarf einnig að vera íslenzk, en hvorki norsk eða dönsk;
hún þarf að vera innlend og hagvön; hún þarf að geta
þolað níslenzkt veðum án þess að «frjósa í hel» og
hún verður að venja sig við fátækt vora og kringum-
stæður þær er náttúran hefir fjötrað Island í. Tilþessa
þurfum vjer að stofna innlenda búfræðisskóla, að búfræð-
isleg menntun geti fengizt í landinu og að sú þekking
geti orðið langt um almennari en hún er enn sem komið
er; fyr geta almennar framfarir í búnaði ekki komizt
á, og það er það sem vjer viljum og ætlumst til að
geti orðið með tímanum. í þessum skólum verður að
gjöra margs konar tilraunir með jarðarrækt; þar verður
að reyna hvað getur vaxið á íslandi og hvað ekki getur
vaxið, hvaða jarðarrækt borgar sig bezt o. s. frv.; þar
næst að sýna fram á hvað hægt sje að gjöra úr hús-
dýrum vorum, og þeim afrakstri, er þau gefa af sjer.
En það sem verður að vera aðalmark og mið þessara
skóla, það er að veita piltum almenna menntun, þar eð
fjöldinn af þeim, sem sækja skólann, hefir ekki ráð á
að ganga á neinn annan skóla; þeir ættu þá ekki ein-
ungis að læra alls konar búfræði, heldur einnig landa-
fræði, reikning, rjettritun, uppdráttarlist, búnaðarreikning
og dönsku, svo að þeir gætu lesið danskar, norskar og
sænskar bækur sjer til gagns. Búfræðin verður að sitja
í fyrirrúmi, þessar síðastnefndu kennslugreinir eru
verðar þess að koma næst á eptirhenni; búfræðin verður
enda ekki kennd til fullnustu nema piltar kunni sumar
þeirra.