Andvari - 01.01.1881, Blaðsíða 149

á íslandi.
145
framfarir, má ekki setja svo liátt sem þau visindi, sem
mennta andann, glæða fagrar tilfinningar og vekja
ákugann á öllu góðu! j?að eru gæði sem maður ekki
aflar sjer með því að róta í mold og grafa skurði, bnoða
smjör og mjólka kýr o. s. frv. En eg vil spyrja: bver
befir meiri von um að geta aflað sjer viðurværis með
bandafla sínum, og til menntunar síðar meir fyrir sig
og börn síu, sá sem befir lært að vinna og lært að nota
verkf'æri sín (o: jörð og gripi), eða binn sem aldrei
befir lært reglubundna vinnu og þekkir ekki þau verkfæri
sem bann á að leita sjer viðurværis með. Hugsum oss
mann, sem er gáfaður, en vantar bendurnar, bann blýtur
annaðbvort að deyja úr sulti eða að lifa á bónbjörgum,
og er bvorttveggja illt; annar maður er tæplega í með-
allagi gáfaður, en befir báðar hendur sínar, hann getur
aflað sjer viðurværis og verið sjer og öðrum gagnlegur.
Ef menn eru fastir á þeirri skoðun, að gagnfræðaskól-
arnir sjeu nauðsynlegri en búnaðarskólarnir, og að þeir
gjörimeira gagn og því sje meiru til þeirra kostandi, þá vil
að endingu miuna á, að hjer um bil hinar sömu vísinda-
greinir, sem kenndar eru í gagnfræðaskólanum á Möðru-
völlum, eru eiunig kenndar í Reykjavíkur lærða skóla,
en þar er munurinn sá, að þær eru kenndar betur út í
sesar en tími er til í gagnfræðaskóla með einungis 14
mánaða kennslutíma, og þar eru líka menn sem liafa
venjulega meiri æfingu í að læra og slcilja, en búast má
við af þeim mönnum, sem lítinn tíma bafa stundað
bóknám áður. þ>essir menu frá Reykjavíkurskóla verða
síðan prestar og aðrir embættismenn út um landið, en
eigi er gott að sjá glögg merki þess, að þeir taki öðrum
fram í búnaði eða bafi eflt hann öðrum fremur, eða aðrar
verklegar framfarir, þótt þeir sjeu sjálfsagt langt um
roeira menntaðir menn en bændur. Menn tala um
framfarir íslands; jeg veit ekki í hverjuþæreru fólgnar,
°f það er ekki í því, að menn byrja sjálfir á að leggja
Andvarí vu. -1 ()