Skagfirðingabók - 01.01.1973, Blaðsíða 21
ÍÞRÓTTIR HALLGRÍMS PETURSSONAR
byssustingur." Þau vopnin hafa bitið íslendingum um aldir, enda
ekki alltaf beitt af þeirri hæverzku, að hvergi skeindist.
Það leikur ekki á tveim tungum, að Hallgrímur hefur verið
glaðsinna, og notið þess, dregið að sér glaðlynda samferðamenn,
yljað þeim, glætt gleði þeirra með kátínu sinni, en einmitt á
„slétta bændavísu" — á alþýðlegan hátt, enda hefur hann verið
ástmögur íslenzkrar alþýðu, — kveðið sig dýpst inn í sál hennar og
það á ótrúlega skömmum tíma.
Þegar það er frá, sem hér hefur verið talið, mun fátt til ritaðra
heimilda frá þessum öldum, sem talið verður til beinna lýsinga
á persónunni Hallgrími Péturssyni. Þó er ekki rétt að ganga fram-
hjá þrem sjálfslýsingum, sem allar virðast með augljósum fingra-
förum hans, enda veit ég ekki til, að það faðerni hafi verið véfengt.
Hin fyrsta er þessi þekkta staka:
Sá, sem orti rímur af Ref,
reiknast ætíð glaður,
með svartar brýr og sívallt nef.
Svo er hann uppmálaður.
Stakan staðfestir að hann var dökkur á brún og brá, („dökkur
á hár og hörund," ritar sr. Vigfús). Hún bendir og á mjúkláta and-
litsdrætti og gæti því vel verið, að myndin í þjóðskjalasafninu væri
mjög nærri réttu, enda hafa verið færð nokkur rök að því, að sr.
Hjalti Þorsteinsson í Vatnsfirði, sem er höfundur hennar hafi haft
fyrir sér mynd af Hallgrími eftir Þórð biskup Þorláksson, sem var
liðtækur við dráttlist, en hann mátti vel muna andlitsfall Hall-
gríms. En það, sem mest er um vert: Hann „reiknast ætíð glaður".
Þessi látlausa hending undirstrikar lýsingu þeirra feðga, — sannar
það, sem sr. Vigfús segir og þó augljóslega í umvöndunartón, að
maðurinn var á slétta bændavísu í siðferði og háttalagi, hvar af
það sést um hann, sem aðra menn: „hver hefur sinn brest." Gleði
Hallgríms var brestur í fari hans að dómi sr. Vigfúsar.
I öðru lagi má benda á, að þótt Hallgrímur hafi að eigin dómi
kunnað að meta höfgan drykk, imprar hvorugur þeirra, er ævisögu
19