Skagfirðingabók - 01.01.1973, Blaðsíða 68
SKAGFIRBINGABÓK
peningana? „Ég hafði enga hrekki og sagði honum eins og var —
og þá fór hann inn og sótti féð”. •—- Það var engin furða, þó Jóhann-
es langaði til að eignast hross, því hann var fimmti maður frá
Mera-Eiríki í Djúpadal.
Margt af vísum kunni Jóhannes frá fyrri tíð, sem oft voru tengd-
ar vissum atburðum. Þeir Vallholtsfeðgar voru heimastjórnarmenn,
en séra Hallgrímur í Glaumbæ var fylgismaður Valtýs Guðmunds-
sonar. Séra Hallgrímur ferðaðist um til að safna undirskriftum gegn
símanum og kom að Reykjarhóli, líklega að kvöldi dags. Einar
skáld tók honum ekki með kostum og kynjum, en svaraði erindi
prests með eftirfarandi vísu.
Undirskrifta kolsvart kvöld
kostar marga skeinu.
Ég læt ekki Valtýs völd,
véla mig í neinu.
Ég spurði Jóhannes margs um bændur, sem hann þekkti og
mundi, þegar hann var ungur, og ekki bar hann jafnmikið lof á
nokkurn bónda sem Jón Stefánsson á Völlum. Jón var mikill vexti
og hraustmenni og afburða duglegur til allrar vinnu. Hann var
svo mikill umbótamaður í búnaði, að nálega einsdæmi var fyrir
aldamót. Jón bjó víða, en lengst á Völlum og var þar leiguliði.
Hann fluttist til Ameríku ásamt þremur sonum sínum og fjöl-
skyldum þeirra árið 1900, þá 64 ára gamall. Það var reglulega
gaman að heyra Jóhannes segja frá búskap og umbótum Jóns á
Völlum. Það voru húsabyggingar, túnasléttur og áveitur, um-
gengni öll til fyrirmyndar, hvert verk unnið á réttum tíma, bú-
peningur vel haldinn og heyskapur sóttur fast. „Hefur slegið
Hólmatjörn, hetjan Jón á Völlum", er vísupartur eftir Símon Dala-
skáld.
Jóhannes naut þess að segja frá góðum bændum, og virti þá vel.
Ekki þurftu það að vera stórbændur eða ríkismenn, en ef bóndi var
hygginn og dugandi, hirti vel pening sinn og hafði nóg hey, kom
66