Skagfirðingabók - 01.01.1973, Blaðsíða 102

SKAGFIRÐINGABÓK
til, þ.e. engar festur. Þó er til þjóðsaga um það, að á Sandinum
sé ein „festa" og hún svo slæm, að línan slitni ætíð, þegar menn
lenda í henni. En það fylgir sögunni, að þá sé jafnan „hvítt" af
fiski eða fiskur á hverju járni það sem niður sér. Þetta á að stafa
af því, að klettur eða mjög stór steinn sé þarna í botninum, og
festist línan í honum svo rækilega, en jafnframt sé í kringum
hann mergð fiskjar. En galli var á gjöf Njarðar: kletti þessum
fyigdi sú náttúra, að aldrei hittist á hann nema í niðaþoku eða
öðru því dimmviðri, að ekki reyndist mögulegt að miða staðinn
og því ókleift að hitta á hann aftur!
Drangeyjan og þó einkum Kerlingin eru notuð sem þvermið
á Sandinum. Eru þá tekin mið á Austurlandinu, eftir því hvar
þau ber í það. Ekki kann ég sérstök heiti á þeim, nema ef vera
skyldi Kerlingin í Herkonuskarð. Skarð þetta er í Þórðarhöfða
og er þarna frá að sjá sem risastórt fótspor framan í Höfðanum;
er bergið í „sporinu" ljósara en bergið í kring.
Um Herkonuskarð finnst mér ég hafa heyrt þjóðsögu, sem er
eitthvað á þessa leið: Tröllkona ein, er bjó í Tindastól eða jafn-
ve! vestur á Ströndum, var boðin til brúðkaups trölla, sem halda
átti í Hvanndalabjörgum. Hún þiggur boðið, en verður ein-
hverra hluta vegna sein fyrir, svo hún hyggst stytta sér leið með
því að stökkva yfir Skagafjörð. Hleypur hún nú til á Stólnum,
stekkur út í Drangey, og allt gengur vel. En þegar hún tók undir
sig nýtt stökk af Drangey, var tilhlaupið of stutt, svo að hún
náði aðeins með annan fótinn framan í Þórðarhöfða, féll í sjóinn
og varð af veizlunni.
Frá Drangey reru stundum á vorin sömu menn og þeir sem
stunduðu fuglveiðarnar. Þó var það í litlum mæli, eftir að ég
kom til Drangeyjar, og aðallega til að fá fisk í soðið. Þá var farið
á mið, sem Steinrifa nefnist, og á Fjörusteininn svonefnda að
rifa við Lundhöfðanefið, — rnjög greinilegt mið norðvestur af
eynni. A þetta mið er þvermið uppi á Heiðnuvíkinni og kallað
að fara fram á Fesli; á eitill sá í Heiðnabergi, sem myndar lang-
tréð á krossi þeim hinum mikla, sem í berginu er og kenndur er
við vígslu Guðmundar góða, að koma undan Lambhöfða að norð-
100