Skagfirðingabók - 01.01.1973, Blaðsíða 69
JÓHANNES GUÐMUNDSSON
það af sjálfu sér, að hann varð bjargálna eða vel það. Um Björn í
Brekku, föður Andrésar útvarpsstjóra, sagði Jóhannes, að hann
hefði ekki verið búmaður og alltaf fátækur, en svo lækkaði hann
róminn og bætti við: „En hann var ljósgreindur". Og það var
auðheyrt af hljómfalli orðanna, að honum fannst ekki ónýtt að
eiga slíka menn í samfélaginu.
Jóhannes vildi, að prestar í sveitum væru miklir og góðir bænd-
ur eins og þeir höfðu margir verið í aldanna rás. Sálgæzlu nefndi
hann ekki. Arið 1943 voru prestkosningar í Glaumbæjarpresta-
kalli, og voru tveir umsækjendur, séra Guðmundur á Barði og
séra Gunnar Gíslason, þá nýkominn úr prófi. Jóhannes vildi fá
séra Guðmund og reyndi að afla honum fylgis, af því að hann var
svo góður bóndi. Það vissi enginn, hvað væri í þessum pilti frá
Hvammi, sagði hann. En séra Gunnar reyndist ágætur búmaður
eins og embættisbróðir hans á Barði, og mælti fagurlega eftir Jó-
hannes.
Eitt var það, sem Jóhannes í Vallholti ræddi oft um og hafði
ótta af. Það voru harðindi. Hann mundi vel harðærin á fyrstu tug-
um aldarinnar, fellisvorið 1906 og mörg önnur hörð ár. Hann
sagði, að það væri jafn víst og nótt fylgdi degi, að harðindi kæmu,
sérstaklega væri þeirra að vænta, þegar nær drægi aldamótum, það
hefði sagan sannað á 18. og 19. öld.
Eins og áður er að vikið, hirti Jóhannes oftast sjálfur í Borgar-
ey, bæði fé og hross og lenti stundum í harðræðum. Það var einn
vemr, að flóð mikið kom í Svartá og rann yfir alla Borgareyju.
Næsta morgun var komið mikið frost og flóðið ísi lagt. Nokkrir
tugir hrossa voru á Eyjunni, og stóðu þau í vatni á rinda, þar sem
grynnst var. Hrossunum varð að bjarga, og Jóhannes skoiti ekki
kjark eða úrræði, þegar á reyndi. Hann fór ríðandi með menn sína
og létu þeir hestana brjóta ísinn og komu svo hrossunum í þá
slóð. Dýpstu álarnir voru á miðjar síður.
Veturinn 1918 var Jóhannes við gegningar í Borgarey, og skall
þá á hörku norðanhríð með 30 stiga frosti. Hann sagðist ekki hafa
verið nógu vel búinn, því leiðin lá á móti veðrinu, þó ekki væri
hún löng, svo hann tók það ráð að binda strigapoka íraman á sig.
67