Skagfirðingabók - 01.01.1973, Blaðsíða 152

SKAGFIRÐINGABÓK
Börnin voru: 1. Sveinn í Efra-Haganesi, f. 29. janúar 1845, d.
14. desember 1894. Hann varð síðari maður Jórunnar Jónsdóttur
prests á Barði. Þau voru barnlaus. 2. Guðlaug, er átti Jón Antons-
son í Arnarnesi við Eyjafjörð, Sigurðssonar. Meðal barna þeirra
voru Anton skipasmiður, Kristín listmálari og Jónína kona Gunn-
ars Schram símstjóra á Akureyri. 3. Ingibjörg, er átti Friðrik
Antonsson, bróðir Jóns. Börn þeirra dóu í æsku. — Stjúpsonur
Sveins hreppstjóra var Einar Baldvin Guðmundsson (1841—1910),
síðast kaupmaður í Haganesvík, faðir Páls hæstaréttardómara og
þeirra systkina. Einar Baldvin var þjóðkunnur smiður og upp-
finningamaður, smíðaði brýr víða um land og fann upp helgrím-
una, sem notuð var við sauðfjárslátrun um áratugi.
Sveinn var talinn meðal merkustu bænda í Skagafirði um sína
daga, naut mikils trausts sýslunga sinna, þótti líklegt þingmanns-
efni, en mun ekki hafa sótzt eftir þeim vegsauka. Þó lét hann
þjóðmál sig miklu skipta. Hann var hreppstjóri og sáttasemjari
lengi; ágætur smiður á tré og járn; víðlesinn og fróður. „Að
lundarfari var hann stilltur og hógvær og þó jafnan skemmtinn
og glaðlyndur; snyrtinn og kurteis í framgngu." Gestrisni hans var
viðbrugðið, hver sem í hlut átti, og hjálpsamur var hann við
nauðstadda, svo að á orði var haft. Sveinn andaðist í Haganesi eftir
nokkurra ára þunga vanheilsu 16. júní 1873, en Helga ekkja
hans 10. febrúar 1880.
Efni bréfs þess, sem hér fer á eftir, er að mestu alkunnugt. Vik-
ið er að uppreisninni í lærða skólanum („pereatinu”) í janúar
1850, er Sveinbjörn Egilsson rektor var hrópaður af. Rúmu hálfu
ári fyrr höfðu Skagfirðingar skorið upp herör gegn Grími amt-
manni Jónssyni og gerðu „aðför" að honum á Möðruvöllum
(„Norðurreið Skagfirðinga"). Loks 10. febrúar gerðist „dóm-
kirkjuhneykslið", sem bréfið fjallar að nokkru um. Efalítið er
hér um keðjuverkun að ræða, þótt kostað væri kapps um, að svo
liti ekki út.
Séra Asmundur Jónsson (f. 1808) innritaðist í háskólann í
Kaupmannahöfn 19 ára að aldri og lauk þar guðfræðiprófi með
150