Tímarit um menntarannsóknir - 01.06.2012, Page 171
171
„Nú er ég alveg búinn að fatta hvernig ég á að vera“
Eftir að íhlutun hófst réttu þeir hins vegar
oft upp hönd og héldu áfram að óska eftir
aðstoð frá kennara með þeim hætti eftir að
íhlutun lauk. Fyrri höfundur skráði einnig
hjá sér í vettvangsathugunum að Davíð
virtist rólegri í framkomu, mótmælti fyrir-
mælum kennara minna en áður og ein-
beitti sér betur að vinnu sinni.
Hjá Andra komu einnig fram fleiri
jákvæðar breytingar. Fyrir íhlutun var
hann oft frammi á göngum skólans og
þá einkum á unglingasvæði. Samkvæmt
skólastjórnendum og kennurum dró úr
veru hans á göngunum í kjölfar íhlut-
unar, þó að hvatningarkerfi beindist ekki
að hegðun þar. Hann var einnig fljótari að
koma inn úr frímínútum, lagði sig meira
fram við að vinna í tímum og sussaði jafn-
vel á bekkjarfélaga þegar hann vildi fá
vinnufrið: „Uss, ég er að vinna.“ Andri var
mjög samvinnufús í gegnum allt ferlið,
tók ætíð vel á móti fyrri höfundi og þótti
gaman að hlutverkaleikjunum. Frá honum
er yfirskrift greinarinnar komin en hann
tók eitt sinn á móti fyrri höfundi við upp-
haf þjálfunarstundar með orðunum „Nú
er ég alveg búinn að fatta hvernig ég á að
vera.“ Þess má geta að móðir Andra féll
frá ósk um sálfræðimat á hegðunarerfið-
leikum hans að rannsókn lokinni vegna
þeirra framfara sem hann sýndi. Upplifun
þátttakenda, kennara og foreldra á stuðn-
ingsáætlunum var almennt jákvæð eins og
nánar má fræðast um í meistaraverkefni
Sesselju Árnadóttur (2011).
Takmarkanir á rannsókninni og næstu skref
Alhæfingargildi rannsóknarinnar tak-
markast af því að áhrif komu ekki fram hjá
einum þátttakendanna. Í flóknum málum
þar sem hegðunarerfiðleikar hafa varað
lengi og eru af margvíslegum toga getur
reynst erfitt að ná fram jákvæðum breyt-
ingum. Slíkt er ekki einsdæmi. Í rannsókn
Kennedy o.fl. (2001) sýndi til dæmis einn
þátttakandi af þremur neikvæða þróun
hegðunar eftir að íhlutun hófst og voru
mögulegar ástæður fyrir því taldar vera
slök framkvæmd á stuðningsáætlun,
breytingar heima fyrir eða lyfjabreyt-
ingar. Í máli Einars eru ýmsar mögulegar
ástæður fyrir takmörkuðum árangri. Í
fyrsta lagi endurspegluðu grunnskeiðs-
mælingar að sögn kennara ekki þá miklu
truflandi hegðun sem hann sýndi venju-
lega í kennslustundum og því er sam-
anburðurinn við íhlutunarskeiðin ekki
marktækur. Talið var Einar hefði orðið
var við að fylgst væri með honum og að
hann hefði því dregið úr truflunum meðan
grunnskeiðsmælingar fóru fram. Í öðru
lagi urðu starfsmannabreytingar um það
leyti sem íhlutun hófst þegar sérkennari
sem hafði fylgt Einari í bóklegar kennslu-
stundir fór í leyfi en hélt áfram að aðstoða
við hegðunarmælingar. Annar kennari
Einars tók að sér hlutverk sérkennarans en
Einar var ósáttur við þessa breytingu sem
mögulega hafði áhrif á truflandi hegðun
við mælingar á íhlutunarskeiði. Í þriðja
lagi breyttist lyfjagjöf vegna aukaverkana
en nýju lyfin virtust ekki hafa sömu áhrif
og hin fyrri. Í fjórða lagi kann að hafa
skort á samsetningu eða rétta framkvæmd
stuðningsáætlunar, en í viðtali við móður
Einars í rannsókn Sesselju Árnadóttur
(2011) kom fram að hún taldi að þar hefði
verið hægt að gera betur. Að mati höfunda
hefði verið æskilegt að styðja betur við
framkvæmd áætlana en með beinum at-