Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2017, Blaðsíða 173

172
tilganginum með því að nota orðið hinsegin var hin harkalega endurskil-
greining á samhengi sem fylgdi þeirri orðnotkun og hinsegin umfjöllun
hefur reynt eftir fremsta megni að viðhalda meðvitund um fjölbreytt sam-
hengi og skilin þeirra á milli.
Hinsegin róttækir gagnrýnendur hafa til dæmis átt frumkvæði að víð-
tækri endurhugsun innan menningarfræði á sambandinu milli almennings
í skilningi opinberrar stefnumótunar og almannarýmis fjölmiðlanna. Það
er engin tilviljun að hinsegin umfjöllun – um fjölmiðla, um alls kyns texta,
um orðræðuumhverfi allt frá vísindum til smekkleysu (e. camp) – kemur
fram á sjónarsviðið nú þegar bandarísk menning blætisgerir hið venjulega í
sífellt vaxandi mæli. Leiðtogar beggja stóru stjórnmálaflokkanna hafa gefið
meginstraumsfantasíu normatívt vægi. Landssamtök lesbía og homma hafa
ákveðið að fljóta með straumnum og færa fyrir því rök að líta eigi lesbíur
og homma sömu augum og fólkið í næsta húsi, sem hluta af meginstraumi
sem hefur hjónaband, hernaðarmiðaða ættjarðarást og verndað heimilislíf
sem sín æðstu markmið. Lesbíur og hommar geta stundum orðið sýnileg á
opinberum vettvangi, bæði á landsvísu og á minni svæðum. En hugmyndin
um að hinseginleiki sé nokkuð annað en sjúklegt eða illt ástand, hvað þá af
hinu góða, er enn óhugsandi á flestum opinberum sviðum.
Alnæmisbaráttan ýtti hinseginleika fram á sjónarsviðið á landsvísu.
Alnæmið sýndi okkur sem tókumst á við það að orðræða gat verið upp
á líf og dauða; það gerði okkur ljóst að svo margt sem skipti máli, tengt
reiði, sorg og þrá, var hvorki hægt að orða á opinberum né óopinber-
um vettvangi; það kom okkur í skilning um að ólík sjónarhorn – vísindi,
fréttir, trú, hversdagsleg hómófóbía – keppast á og að sundrung þeirra er
banvæn. Alnæmið kenndi okkur líka að gera ekki ráð fyrir að félagslegt
umhverfi væri fyrir hendi þar sem samstaða og stuðningur við réttmæta
pólitík ríkti. Því fór fjarri að til staðar væru styðjandi samfélög sem hvettu
til aðgerða og róttækrar gagnrýninnar umfjöllunar. Þau samfélög varð að
skapa með vinnuframlagi almennings. Alnæmið leiddi líka í ljós að tal um
sérfræðikunnáttu takmarkar dreifingu þekkingar og heimilar á endanum
tækniveldisstjórn á lífi fólks. Að lokum má nefna bein áhrif alnæmisins
á höfunda kurteisra bréfa en það kenndi okkur að á meðan skrauthvörf
og óákveðni yllu skaða og sköpuðu forréttindi væri nauðsynlegt að fjalla
óþægilega opinskátt um efni eins og peninga og kynlífshegðun.
Samhliða hinu erfiða verkefni að orða kynhegðun og kynferðislegar
þrár á skýran hátt er gjarnan barist fyrir því að gera flokkunarkerfi sjálfs-
lauREn BERlant oG MicHaEl WaRnER