Úrval - 01.05.1953, Blaðsíða 81

UM ORSAKIR OG AFLEIÐINGAR OFFITU
79
ar orku. Hvernig stendur þá á
því að sumt magurt fólk virð-
ist geta borðað takmarkalaust,
en aðrir fitna þótt þeir virðist
borða lítið? Oft er spumingin
án efa röng, feitt fólk borðar
vissulega ekki lítið, en það ger-
ir sér ekki ljóst hve mikið það
lætur ofan í sig þegar allir
aukabitar era taldir með.
Nokkrir sykurmolar í kaffi-
bolla, svolítil smjörklíp með
kartöflunum, örlítil tertusneið:
þetta virðist svo lítið, en geym-
ir þó fleiri hitaeiningar en stór
skammtur af grænmeti eða
mögru kjöti. Auk þess þarf
erfiðismaður meiri næringu en
sá sem vinnur létt störf. Tök-
um dæmi af húsmóður sem gift
er erfiðismanni. Henni finnst
hún borða miklu minna en mað-
urinn, en samt er hún alltaf að
fitna. Sjálfsagt borðar hún eitt-
hvað minna, en hún gætir þess
ekki að næringarþörf hennar er
að öllum líkindum aðeins helm-
ingur af næringarþörf manns-
ins. En ef svo slysalega vildi nú
til að maðurinn fótbryti sig og
yrði að sitja aðgerðarlaus
heima í nokkrar vikur, þá
mundi hann að öllum líkindum
borða jafnmikið og áður —- af
gömlum vana — og þyngjast um
10 kíló á einum mánuði.
Það er ekki aðeins vinnan sem
stjórnar því hve ör brennslan í
líkamanum er. Fólk hefur mis-
jafnlega mikið um sig í daglegu
lífi. Einn er á sífelldum þönum,
annar neytir sérhvers tækifæris
til að setjast í hægindastól og
láta fara vel um sig. Augljóst
er að sá fyrrnefndi hlýtur að
brenna næringu sinni örar en
hinn. 1 þessum einföldu stað-
reyndum er leyndardómurinn
fólginn, en menn hliðra sér hjá
að fylgjast með sjálfum sér af
þeirri gaumgæfni sem þarf til
að sannreyna þetta. I stað þess
halda menn dauðahaldi í trúna
á óeðlilega kirtlastarfsemi, röng
efnaskipti o. s. frv. til að
smeygja sjálfum sér undan allri
ábyrgð á því hvernig komið er.,
Hugsanlegt er að í framtíð-
inni lærum við að hafa bein
áhrif á saðningsmiðstöðina í
heilanum með áhrifaríkari lyfj-
um en nú eru til, og þá verður
lækning offitunnar hlutverk lyf-
læknisfræðinnar. En ólíklegt tel
ég að svo verði, því siðir, venjur
og sálarástand hafa djúptæk
áhrif á átsiði okkar og matar-
lyst. Sem stendur, að minnsta
kosti, er sjálfsagi giftudrjúg-
asta ráðið til að koma í veg fyr-
ir eða lækna offitu. Mestu máli
skiptir að fylgja nokkrum ein-
földum mataræðisreglum: forð-
ast sykur, fitu og kornmat,
hætta að borða þegar maður er
ekki lengur svangur, og haga
yfirleitt átinu eftir næringar-
þörfinni, en það er auðvelt með
aðstoð vogarinnar. Það er nauð-
synlegt fyrir alla sem eru of
feitir að byrja að feta þann veg
sem liggur til bættrar heilsu, og
lengra lífs — og það er engin
skemmrileið að því marki.