Úrval - 01.05.1953, Síða 70
68
ÚRVAL
að heyra að Hessen-fylki myndi
bera mesta hluta kostnaðarins
af útförinni. „Því að fjölskyldan
er nú eins fátæk og kirkjumús,"
bætti hann hnugginn við.
Hinir völdu staðir í kirkjunni
voru nú hólfaðir af með segl-
dúks- og tréskilrúmi, svo að
hnýsnir kirkjugestir hefðu eng-
an pata af verkinu, og gröftur-
inn hófst. Nú kom nýtt vanda-
mál til sögunnar. I álmu þeirri,
sem greftra átti konungana,
kom upp mikið af beinum, þar
sem engin áttu að vera. Staður-
inn hafði bersýnilega verið not-
aður af munkum fyrir siðbótina,
án þess að nokkrar skýrslur
væru til um það. Beinin voru
færð varlega um nokkur fet og
greftruð aftur, var þá komin
nægilega stór gröf fyrir kon-
ungakisturnar.
Það hefði verið í ósamræmi við
allt þetta einkennilega vanda-
mál, ef tekizt hefði að koma
Hindenburg-hjónunum í gröfina
fyrirhafnarlaust. Verkamenn-
irnir, sem unnu að starfinu,
komu niður á klöpp á tveggja
feta dýpi. Afleiðing þessa var,
að hinar stóru kistur gátu ekki
hvílt neðan við gólfflöt, eins og
tilætlunin var. Þremenningarnir
íhuguðu hvort gerlegt yrði að
sprengja gröfina í klöppina, en
töldu eins líklegt, að hinn 236
feta hái turn kirkjunnar gæti
hrunið við sprenginguna. Að síð-
ustu var húsameistara í borg-
inni falið að hækka gólfið í turn-
inum um nokkur fet.
Nú kom enn ný hindrun til
skjalanna. Þjóðverjar höfðu val-
ið ráðherra frá Hessen, Dr. Her-
mann Brill, sem fuiltrúa sinn við
ráðstafanirnar í sambandi við
hinar leynilegu greftranir. Dr.
Brill, sem var jafnaðarmaður
setti sig ákaft á móti allri ráða-
gerðinni. Hann var sannfærður
um að ógæfa Þýzkalands væri
engu síður Hindenburg hers-
höfðingja en Hitler að kenna.
Hann áleit að kirkjugreftrun
væri öllum hinum dauðu of gott
hlutskipti. I þetta þrætustapp
fóru margir dagar, og lauk því
fyrst þegar hinir þrír sárleiðu
liðsforingjar fengu Clay her-
námsstjóra í lið með sér og
sögðu Dr. Brill að halda sér
saman.
Eftir allt sem á undan var
gengið, þykir það í frásögur
færandi, að sjálf jarðsetning
konunganna og Hindenburg-
hjónanna gekk alveg skrikkja-
laust og allt fór eftir áætlun.
Kisturnar voru fluttar á staðinn
með leynd og látnar í grafirnar.
En til þess að draga úr áhuga
pólitískra angurgapa, sem hefðu
hug á að nema burt líkin, voru
grafirnar innsiglaðar með stál-
þynnum og steinsteypulagi.
Tveggja smálesta bjargi var að
síðustu ýtt yfir hvora gröf, með
miklum erfiðismunum. Nóttina
eftir vann steinhöggvari að því
að höggva nöfnin á steinana.
Það voru aðeins nöfnin og fæð-
ingar- og dánardægur — engir
titlar. Þar með var lokið öllum