Úrval - 01.05.1953, Blaðsíða 22

20
tJRVAL
lega notuð við æðar og víða
innvortis.
Sérhvern þráð verður að
binda traustlega og binda verð-
ur fyrir hverja sundurskorna
æð. Við stórar skurðaðgerðir,
svo sem þegar tekið er brjóst
af konu, getur þurft að binda
fyrir allt að hundrað æðar eða
jafnvel fleiri.
I Encyclopedia of Knots
(Hnútaorðabókinni) eru taldir
fleiri en 1400 hnútar, en flest-
ir skurðlæknar láta sér nægja
þrjá eða fjóra. Algengastur er
línuhnúturinn (báðir endar
lagðir saman og einföldum
hnút brugðið á). Einnig eru
notaðir réttur rembihnútur og
rennihnútur.
Sérhver líkamsvefur krefst
sinnar sérstöku saumaaðferð-
ar, en nokkrum meginreglum
er alltaf fylgt. Vef má aldrei
teygja; sporin verða að vera
þétt en ekki svo þétt að þau
herpi saman vefinn eða skemmi
hann. Takmarkið er að fá vef-
ina til að liggja eins og þeir
voru fyrir.
Þegar skurðlæknirinn hefur
lokið við að „fara inn í“ sjúkl-
ing, t. d. við gallblöðruskurð-
aðgerð, bíður hans margskonar
saumaskapur. Fyrst verður
hann að loka lífhimmmni sem
umlykur innyflin í kviðarhol-
inu. Til þess notar hann „cat-
gut". Þar næst þarf hann að
sauma saman vöðva, sem er
erfitt því að þeir halda ekki
vel sporum. En skurðlæknirinn
setur þó í þá nokkur laus spor
til þess að þeir falli saman. Þá
er bandvefurinn saumaður
saman. Ef sjúklingurinn er
feitur kann að vera nauðsyn-
legt að draga saman fituvef
með nokkrum sporum. Loks er
húðin saumuð saman. Til þess
er notaður silki- eða bómullar-
þráður — aldrei „catgut", sem
ertir — eða tantalum klemmur,
sem loka vel og auðvelt er að
koma fyrir og taka burtu.
í fjóra daga halda þræð-
irnir einir saman vefjunum. IJr
því fer græðslan að hjálpa til
og eftir 14 daga á skurðurinn
að vera fullgróinn. Ef læknir-
inn hefur unnið verk sitt vel
sést aðeins ljósrautt, þráð-
mjótt ör, eftir þrjá mánuði á
það að vera næstum alveg horf-
ið.
Málmplötur eða naglar eru
notaðir til að halda saman
beini. Stundum er þó bein
saumað, t. d. hnéskelin, hún er
saumuð með tantalumþræði.
Innyflin er erfitt að sauma —
einkum vegna þess að saumur-
inn verður að vera loftþéttur.
Hinn minnsti leki út í kviðar-
holið getur valdið lífhimnu-
bólgu. Svipuðu máli gegnir um
slagæðar — leki í þeim getur
valdið innvortisblæðingu.
Fram hafa komið margar
snjallar hugmyndir sem miða
að því að auðvelda saum á
slagæðum. Tilraunir hafa verið
gerðar með sykurpípur í æð-
um. Eiga þær að gegna sama