Skírnir - 01.01.1943, Blaðsíða 107
Skírnir
Sögulegar samstæður
105
gagnvart þér, föðurlandinu og allri konungsættinni verð-
ur óhugnanleg. Þú verður því að grípa hvert tækifæri, sem
kynni að bjóðast, til þess að smeygja þér úr mestu hættu,
sem hugsazt getur. Þú verður að gá að því, að enda þótt
tilgangur þinn sýnist vera drenglyndur, verður honum
samt aldrei náð, og að þú steypir þér út í hættu, sem ekki
er hugsanlegt, að hægt sé að bjarga þér úr“.
Það er hér því ætlazt til þess, að landstjórinn grípi
hvert færi, sem býðst til undanhalds. En þar um skrifar
Friðrik konungur enn fremur:
„Reyndu fyrir milligöngu Svíakonungs að láta landið
komast að þeim skilmálum, að það verði sambandsríki
undir stjórn Svíakonungs. Reyndu að sjá Noregi fyrir
öllu hugsanlegu hagræði á sviði verzlunar og siglinga.
Sjáðu til að skattar aukist ekki, að herinn haldist eins og
hann er, og að hann verði aðeins notaður landinu til varn-
ar, að embættismennirnir verði aðeins innbornir menn og
að háskólinn haldi áfram störfum; gerðu allt, sem þú get-
ur, landi og lýð til gagns.
Síðan skalt þú koma hingað til hins sanna vinar þíns,
sem gjarnan vill fórna lífi sínu og öllu til þess að bægja
frá þér mikilli hættu, sem vofir yfir höfði þér, og þá mun
mér þykja þú vera mikill maður, sem hefir bjargað Noregi
undan stjórnleysinu og gert allt, sem hægt var, til þess að
tryggja framtíð 900.000 manna.
Guð, sem þekkir hjarta mitt, mun ekki, þegar okkur
verður stefnt fyrir hans dóm, misskilja hvatir mínar til
þess, sem ég hefi nú gert. Ég er að eilífu þinn tryggi
Friðrik“.
Þetta er fallegt bréf, og ég held, að hægt sé að ganga að
því vísu, að hér komi fram hin raunverulega skoðun kon-
ungs. Hún er sú, að það hafi verið vonlaust og hin mesta
áhætta fyrir prinsinn, að reyna að koma í framkvæmd
fyrirætlun sinni um að Noregur yrði sjálfstæður, en hann
konungur þar, og að hann yrði því að láta af henni. En
Friðrik VI. krefst þess ekki, eins og hann áður opinberlega