Skírnir - 01.01.1943, Page 126
Hallgrímur Hallgrímsson
Frá Austurlöndum
Hinir miklu viðburðir, sem skeð hafa í Austur-Asíu nú
upp á síðkastið, hafa mjög beint hugum Evrópumanna
þangað. Enda er það ekki að furða, því að Japanar hafa
megnað það, sem engin þjóð hefir getað síðan frelsisstríð
Bandaríkjanna var háð, að vinna stórsigra yfir Englend-
ingum og svipta þá miklum löndum, í bili að minnsta kosti,
auk þess sem þeir hafa tekið megnið af nýlendum Banda-
ríkjanna. Þannig hefir Japan, sem fyrir rúmum tveimur
mannsöldrum var fátækt og algerlega ómenntað land, unn-
ið bug á tveimur af voldugustu stórveldum veraldarinnar.
Auðvitað verður engu spáð um hin endanlegu úrslit stríðs-
ins, en sigrar Japana eru svo stórkostlegir, að undrum
sætir.
Við þetta bætist svo, að Japanar hafa nú í full sex ár
háð stríð við Kínverja og tekið flestar helztu borgir lands-
ins. Þar er þó enginn fullnaðarsigur unninn, enda er Kína
stór biti að gleypa sökum landsstærðar og fjölmennis, og
virðist í fljótu bragði óskiljanlegt, hvernig Japönum hefir
tekizt þetta, en það verður reynt að skýra hér síðar.
Saga Japana er lengi framan af svo þjóðsagnakennd,
að lítið er hægt að treysta henni. Þó er það víst, að hin
forna menning þeirra er komin frá Kína. Á næstu öldun-
um fyrir og eftir Krist fóru kínversk áhrif að ná til Jap-
ans, en þau fengu þó ekki veruleg áhrif á þjóðskipulagið.
Það þróaðist á allt annan hátt en í Kína.
I Japan varð aðallinn snemma mestu ráðandi. Á 12. öld
var háð mikil borgarastyrjöld milli tveggja aðalsætta, sem
minnir mjög á Rósastríðið í Englandi, sem háð var þrem
öldum seinna. Keisarinn var valdalítill og háður hinum