Skírnir - 01.01.1943, Page 131
Skírnir
Frá Austurlöndum
129
skort fé til vígbúnaðar. Keisarinn hefir líka haft aðal-
stuðning sinn hjá hernum, og í engu öðru landi hafa her-
foringjar ráðið jafn miklu.
Japanar hafa líka fengið tækifæri til þess að reyna her
sinn. Fyrst í stríðinu við Kína 1894—5, svo við Rússland
1904—5, lítils háttar í heimsstyrjöldinni og þá í Mansjúríu
og Kína, og þeir hafa alltaf unnið sigur og aukið lönd sín,
hvernig sem nú kann að fara.
Japanar hafa lengst af átt vingott við Englendinga, og
það er alkunnugt, að í stríðinu við Rússa fengu þeir mikla
enska hjálp. Á þeim dögum stóð Englendingum mikill ótti
af yfirgangi Rússa í Asíu og vildu lækka í þeim rostann.
Á síðustu árum hefir því verið mjög haldið fram, að enska
heimsveldið væri „risi á leirfótum". Japanar virðast hafa
trúað þessu fullkomlega og snéru við blaðinu og gerðust
ákveðnir óvinir Englendinga. Þegar útlitið var sem dimm-
ast fyrir Bandamenn eftir hrun Frakklands, komu Jap-
anar skyndilega fram á vígvöllinn og réðust fyrirvara-
laust á Englendinga og Bandaríkjamenn. Þetta verður að
skoðast sem hrein og bein ræningjapólitík. Þeir ætluðu að
láta Þjóðverja berjast og vinna stríðið, en koma svo og
taka sinn hluta af ágóðanum fyrirhafnarlítið.
Saga Kínverja hefst á 12. öld fyrir Krist. Ekki er hægt
að henda reiður á sögnum þeim, sem eldri eru. Snemma á
öldum hófst hin merkilega kínverska menning, sem heim-
urinn hefir lært svo mikið af. Engin þjóð hefir verið
íhaldssamari né fastheldnari við fornar venjur en Kín-
verjar. Hið gamla þjóðskipulag þeirra hélzt óbreytt allt
til síðustu tíma, og er það að miklu leyti enn þann dag í
dag. Sá þáttur af sögu Kína, er við kemur þessari ritgerð,
hefst, er Mongólar lögðu landið undir sig á 13. öld og stofn-
uðu hið kínverska keisaradæmi með Peking sem höfuð-
borg. Aldrei hefir kínverska ríkið verið víðlendara og
voldugra en á ríkisstjórnarárum Kublai Khans 1260—
1295. Um hann eru til ágætar heimildir í hinni frægu
9