Skírnir - 01.01.1943, Page 222

220
Ritfregnir
Skírnir
mjög nákvæm og vandvirknislega gerð, — er stundum nokkuð þung
í vöfum, en það mun ætíð stafa af lofsverðri viðleitni þýðandans
að ná framsetningu skáldsins út í æsar. Stingur þetta mjög í stúf
við ýmsar þýðingar vorar nú á tímum, bæði á skáldsögum, ljóðum
og öðrum ritum, þar sem þýðendur leyfa sér að hlaupa á hunda-
vaði yfir erfiða kafla og láta sér nægja að reyna að ná aðalefni
málsins, en stórspilla oft hinni upprunalegu meðferð höfundanna.
Er slikt háttalag ófyrirgefanlegt. — Það væri ánægjulegt og mikill
fengur, ef Snæbjörn réðist í að þýða fleiri af bókum Hardys, t. d.
„Jude the Obscure“, sem ef til vill er bezta saga skáldsins.
Tess er vel og snoturlega gefin út og prýdd mörgum góðum
myndum, flestum af bæjum og stöðum á Bretlandi. Því miður
(vegna of lítils upplags) mun bókin nú vera uppseld fyrir nokkru.
Þorsteinn Jónsson.
Guðmundur Daníelsson frá Guttormshaga: Af jörðu ertu kom-
inn, I, Eldur, 1941, II, Sandur, 1942. Útgef.: Þorsteinn M. Jónsson,
Akureyri.
Það er rétt að segja það þegar í stað, að þessar tvær skáldsögur
eru áreiðanlega hið bezta, sem þessi ungi, efnilegi rithöfundur
hefir látið frá sér fara. Framförin er augljós frá fyrri sögum höf-
undarins, sem, þrátt fyrir það að þær bera vott um ótvíræða hæfi-
leika, eru hvergi nærri ósnortnar af miður heppilegum áhrifum frá
öðrum. Nú hefir Guðmundur fundið sinn eigin, örugga farveg —
eða réttara sagt, sína eigin leið, sem er svo langt fyrir utan götu-
flækju annarra nútímahöfunda, sem nauðsynlegt er hverjum sjálf-
stæðum, góðum rithöfundi. — I skapandi ritsmíðum, eins og flestu
öðru, er í framsóknarátt stefnir, er vitanlega sjálfsagt að byggja
á því, sem áður hefir verið vel gert — læra af öðrum — en enginn
getur orðið skáld, sem ekki hefir sínar eigin fjaðrir til þess að
lyfta sér á til flugs. Það er fátítt, að skáldin fljúgi beint út úr egg-
inu (eða eldinum) eins og Fönix — eða Gestur Pálsson. En hver
veit, hversu margar tilraunir Gestur hefir gert áður en hann birti
sína fyrstu (og kannske beztu) sögu, Kærleiksheimilið?
Gott var það, að Guðmundur Daníelsson hvarf af troðnum
brautum inn á sínar sjálfstæðu og eiginlegu götur. Þessar tvær
sögur sanna það, að hann hefir vit, þrek og áhuga til þess að kom-
ast mjög langt. Hann hefir nú alveg losað sig við hinn leiðinlega,
nöldrunarsama áróðursblæ, sem mjög óprýðir ýmsar sögur, langar
og stuttar, er ritaðar hafa verið hér á landi á þessari öld. Trúar-
ofstæki og áróður í skáldskap er, undantekningarlítið, meinvættur
listarinnar. Jafnvel æðsta siðalögmál, sem er viðurkennt af öllum,
verðui' venjulega ótrúlega leiðinlegt, ef það er sett fram í skáld-
sögustíl með áróðursblæ. Hvað þá heldur, þegar verið er að berjast