Skírnir - 01.01.1859, Side 52

51
FKÉTTIR.
Noregr.
eigi eintómt ríki; ef menn gæta þess, ab útlent mál stendr lands-
mönnum fyrir sönnum þrifum, þótt mál þaS sé eitt af heimsmennt-
unartúngum Norbrálfunnar, hvaö þá heldr ef þab er eigi svo: þá
getr mönnum aldrei þótt of mikib koma til þessarar tilraunar Norö-
manna, þá getr þjóbin aldrei of launab hana, því hér er eigi ab
eins um hégómlega frægí) heldr um sanna tilveru hennar ab tefla.
Abr er þess opt getiö í riti þessu, hvilíkar trúarbragbadeilur
verib hafi í Noregi og Svíþjób; vér getum ab eins sagt, ab vandræbi
þessi ágerast "ab eins; þar eru nú stofnabir kaþólskir og gubspjallegir
söfnubir, söfnubir Hættíngja og svo Mormónar; gubspjallatrúeudr
þessir eru einna flestir (sjá Skírni 1857, 41. bls.). í sumar gjörbist
sá atburbr í Kristjaníu, er sæta þótti miklum tíbindum. þar var í
bænum kona nokkur ab nafni Solaas (Sólæsa?), er kenndi úngum
stúlkubörnum, hún varb uppvís ab því ab hafa tekib kaþólska trú,
en hafbi eigi skýrt frá því, sem þó lög standa til, þótti og eigi trútt
um, ab hún hefbi eigi leitazt vib ab telja börn sín á kaþólskan sib.
Prestr sá hinn kaþólski, er þar sýngr tíbir í bænum og tekib hafbi
Sólæsu í tölu sóknarbarna sinna, hafbi og heldr eigi getib þess; en
]>ab eru lög í Noregi, ab prestar safnaba þeirra, er eigi fylgja lúterskum
sib ebr landstrú, skuli þegar tilkynna valdsmanni hverir tekib hafi
trú þeirra, en þessa hafbi nú klerkr eigi gætt, hvorki um Sólæsu
né 6 menn abra. Nú var klerki stefnt til bæjardóms, og var hann
þar dæmdr um þab sekr 100 spes.; dómi þessum var síban skotib
til æbri dóma, og í efsta dómi var eigi gjör meiri fésekt en 20
spes. Liktle, svo heitir prestrinn, flutti sjálfr vörn fram í efsta
dómi, og þótti öllum honum mælast furbulega vel. En þab er frá
Sólæsu ab segja, ab hún var sett frá barnakennslunni, en eigi er
þess getib, ab hún hafi verib sek gjör um laga afbrigbi. Svo er
ab sjá, sem gubspjallatrúendrnir sé einna atkvæbamestir af Öllum
trúardeiluflokkum í Noregi, og gjöri landsklerkum þýngstar búsifjar;
kann þab og vera meb fram fyrir því, ab sumir klerkar og gubfræb-
íngar í Noregi eru eigi svo fastheldnir á ýmsum greinum í trúar-
jatningunum, sem flestir hinir eldri klerkar eru, ])ótt þeir annars sé
rétttrúandi. Nú er þab ákvebib, ab setja skuli nefnd manna til ab
rannsaka ýmsar kristnisibareglur og kristin lög, og eru Hkindi til