Skírnir - 01.01.1859, Síða 120
122
FRÉTTIH.
Viftb.rlir.
íngum af annari, |iar sem nú sé svo kallaí), afc konúngr sé alvaldr
um öll alríkismál Holseta, en hljóti aÖ leita samþykkis alríkisþíngs
þess, er nú sé enn eptir, fyrir Dani og Slésvíkínga; en af slíku
leifei aptr, afe konúngr sé í raun réttri eigi alvaldr í Holsetalandi,
heldr verísi hann aí> haga stjórn' sinni þar í öllum alríkismálum
eptir atkvæbi alríkisþíngsins, og sé því auþsætt hversu ótilhlýfeilegt
þah sé, a& þessar leifar alríkisþíngsins skuli skapa Holsetum lög um
öll alríkismál, þótt þeir komi þar hvergi nærri. Nú er þá stúngib
upp á, afe engin alríkislög, þau er borin verbi upp á alríkisþíngi
þar til alríkisskipun er aptr á komin, verbi afe lögum rábin í
Holsetalandi, nema áfer sé um þau leitaö samþykkis Holsetaþíngs,
og er því befeife um, afe þínginu veitist fullt atkvæöi í alríkismálum
ab hálfu Holseta, þar til málum þessum sé lokiö. Nú vikr þingife
sér aÖ málinu sjálfu. þess er áör getiö, aÖ stjórnin lagÖi fram á
þíngi Holseta frumvarp um stjórnarskipun þeirra (sbr. 24. bls.),
er þíngiÖ skyldi ræÖa meö fullu atkvæÖi, og jafnframt því lagöi
hún fram alrikisskrána 2. okt. 1855, er nú var tekin úr lögum í
Holsetalandi og Láenborg, til umræöu og til þess aö þíngmenn gæti
boriÖ upp óskir sínar og bænir um breytíngar á henni fyrir hönd
Holseta. Nú þótt auösætt væri, aö alríkisskráin væri eigi lögÖ fram
á þínginu til samþykkis, heldr til skrafs og ráÖagerbar, þá fóru
þíngmenn þó svo meö hana sem hún væri fengin þeim til ályktunar.
ju'ngmenn báru þaö einkum fyrir sig, aö þaö ætti svo illa viÖ,
aÖ þíngiö skyldi segja álit sitt um mál, þar sem þab annars heföi
löggjafaratkvæöi í öllum öörum málum; þeir báru og fyrir sig
auglýsínguna 28. janúar 1852 og fleiri greinir aÖrar, er þeir kváÖu
heimila Holsetum samkvæöisrétt í alríkismálum. Eptir langa rök-
semdaleiöslu urÖu menn á þaÖ sáttir, aÖ eigi skyldi samþykkja
alríkisskrána, rétt eins og hún heföi veriö lögö fram til samþykktar.
í nefndarálitinu er mjög fundib aö alríkisskránni; þá er og fuudiö
aö þvi, aÖ stjórnin skyldi eigi hafa af tekiö ásamt alríkisskránni
kosníngarlög til alríkisþíngs, er gjör voru til bráÖabyrgÖar og dag-
sett eru 2. október 1855; þá er og vikib til laga þeirra, er sett
voru 1855 og er Ilolsetum heíir veriÖ verst viö. Nú er þíngiö
haföi gjört athugasemdir sínar viÖ alríkisskrána, svo sem nauösyn
þótti á vera, fer þaÖ til og athugar, hvort ráölegt sé aö koma