Skírnir - 01.01.1872, Qupperneq 63

FBAKKIjAND
63
boSi keisarans hafí skýrt svo frá, aS mikill flokkur á Frakklandi
æsi til hefnda, og af öÖrum orSum mátti skilja, aS hjer var miSaS
viS klerkana. |>eir vildu stappa svo stáli í kaþólska klerka á
þýzkalandi, að kirkjumálin (sjá Jpáttinn um þýzkaland) gerSu i>jó8-
verja sundurleita, og hugsuSu um leiS ítölum þegjandi þörfina,
fyrir þaS, aS Jpeir hafa tekiS lönd og landsráS af páfanum. HvaS
þann flokk snertir, mun þetta láta nærri, en Thiers hefir þó helzt
viljaS gera fyrir grun mannaá, aS hann mundi láta leiSast í taumi
klerkanna eSa snúast móti ítölum út af páfamálinu. í fyrra sumar
voru lagSar fram bænaskrár á þinginu þess efnis, aS stjórn Frakka
skyldi skerast í leikinn í Rómaborg og rjetta hlut páfans. Thiers
skýrSi þá frá álitum sínum í langri ræSu og snjallri, ogkvaS þau
en sömu sem fyrri, aS Frakklandi hefSi sjezt mjög yfir, er þaS
hjálpaSi Italíu til sameiningar, því hún hefSi hlotiS aS hafa sam-
einingu hinna þýzku rikja í för meS sjer. Stjórnarbyltingin (1789)
hefSi brjálaS jafnvægi rikjanna í Evrópu, og síSar keisaradæmiS
enn frekar, bæSi hiS fyrra og hiS síSara, og þá hefSi kastaS tólf-
unum , er Napóleon þriSi tók aS veifa þjóSernisrjettinum. Jafn-
vægiS væri frumhugsun Hinriks fjórSa, og þeir Richelieu og Ma-
zarin hefSu kunnaS aS gæta þess og festa, en þeir, sem hefSu
stuSt til aS rjúfa þaS, hefSu um leiS rofiS stofn undir valdi Frakk-
lands í norSurálfunni. Allt fyrir þaS tjáSi ekki aS saka sig um
orSinn hlut; Ítalía væri komin í tölu stórveldanna, þaSan hefSu
Spánverjar fengiS konung sinn, og allir hefSukennzt viS hana, og
eigi síSur Austurríki en önnur ríki, er þó væri kaþólskt engu
miSur en Frakkland. Frakkar yrSu því aS sjá betur fyrir ráSi
sínu, en aS sýna sigítölum óvinveitta, og stofna sjer í nýja hættu
meS því aS hefja ófriS. Frakklandi væri enn kostur aS stíga
aptur upp á skör virSingar sinnar, en þaS yrSi aS beita sem
mestri forsjálni, vera viS öllu búiS, og laSa aSra til fylgis og H8-
veizlu. J>aS vildi síSst synja góSra tillaga um hag páfans og frelsi
kaþólskrar kirkju, en stjórn Italíukonungs hjeti því nálega á
hverjum deginum, aS andlegt vald páfans skyldi vera óháS meB
öllu. Ummæli Thiers líkuSu mönnum allvel á Italíu, því þar
bjóst enginn viS neinu betra. En meira afúSarmót kom á viS-
skipti hvorratveggju eptir þaS, aB fundum hafSi boriS sarnan viS