Skírnir - 01.01.1872, Síða 120
AUSTUBBÍKI.
120
hjer svo sanngjarnlega fyrir raælt og nærfærnislega, sem verSa
mátti. Czechar þóttust nó hafa himininn höndum tekiS og tóku
hvorutveggja meS miklum fögnuSi. {>egar þjóBverjar gengu af
þinginu, afhentu þeir formanninum mótmælabrjef, og sögðust þar
eigi vilja eiga þátt í a8 rífa í sundur alríkiskrána, sem nú væri
gert aB verkefni þingsins, og hiS sama var viSkvæBiS í öllum
þýzkum blöSum, og í þann strenginn tóku hlöS Ungverja, en meB
vægara móti. Czechar sendu keisaranum þakkarsvör þingsins, en
ljetu þeim fylgja frumvarp til sambandslaga fyrir vesturdeildina.
Hjer var fariB fram á, aB Böhmen og Mahren fengju þing og stjórn
sjer, meB hjerumbil sama rjetti og Ungverjaríki, og aB öll hin
löndin fengju áþekkt forræBi mála sinna. RíkisþingiB í Vinarborg
skyldi aB eins ræBa almennustu sambandsmál og herradeild þess
breytt í öldungaráB meB ráBgjafarjetti; og svo frv. Keisarinn
átti hjer vöndu aB máli svara og hjelt nú iangar ráBstefnur, þar
sem þeir lögBu allir til málanna: Beust kanselleri, Hohenwart og
Andrassy, stjórnarforsetar ríkisdeildanna, hinir alríkisráBherrarnir
og nokkrir aBrir ráBsnillingar. þaB er sagt, aB Beust hafi tekiB
saman álitsskrá og sýnt þar fram á, hvernig allt hlyti aB losna,
sembundiB var 1867, ef kvöBum Czecha yrBi gegnt. Hans máli fylgdu
þeir Andrassy og Lonyay — Madjararnir — og keisarinn fór þá aB
gugna, er þeir stóBu þar fast á, aB viB þetta hlyti aB komast brigBi
á samningana viB Ungverjaríki. NiBurstaBan varB þá só, aB í
svari keisarans skyldi bent á, hvaB Czechar þyrftu aB draga ór
kröfum sínum, en hitt tekiB fram sem sjálfsagt mál, aB Pragar-
þingiB hlyti aB kjósa og senda fulltrúa til „rikisrá3sins“, því
undir þaB hlytu aB koma og þar yrBi aB ræBa og samþykkja öll
nýmæli til endurskipunar á vesturdeild keisaradæmsiins. Hohen-
wart kvaB hafa fallizt á, aB þessa skyldi krafizt, en vissi vel, aB
hjer mundi viB'nema, og því sendi hann boB eptir þeim Clam
Martinitz og Rieger, tveimur helztu forgöngumönnum Czecha. þeir
komu og til Vínar og fundu keisarann aB máli, en Hohenwart
þreytti viB þá samningamálin (um þaB atriBi sjer í lagi, er fyr
var nefnt) í sex daga, og gekk þó hvergi saman. þetta var í
miBjum október, en skömmu áBur voru sumir ráBherrarnir komnir
á fremsta hlunn aB segja af sjer fyrir þaB, aB þeim þótti sem