Eimreiðin - 01.07.1950, Síða 147

EIMREIÐIN
RITSJÁ
299
I»org (árið 1917), og lýsir lífinu í
SvíþjóiV á tímabilinu 1690—1710,
þegar Rússar rcð'ust inn í landiiV og
fluttu nieð sér hungursneyð og fleiri
plágur. Saga þessi er talin nijög
áhrifainikil. Saina er að segja um
aðra skáldsögu, UNDIR HEIÐUM
HIMNI, eftir saina höfund, sem koin
ut í ár, og segir frá ævintýramanni
einum frá einni Eystrasaltseyjanna.
ÖLLUM ER SAMA UM OKKUR
heitir skáldsaga eftir Valev Viboquu,
sem út kom í Gautaborg árið 1948
°g segir frá því hvernig Eystrasalts-
löndin þrjú voru þurrkuð út af
Evrópukortinu eftir heimsstyrjöldina
síðari. Skelfilegir athurðir gerast,
eignir cru gerðar upptækar, fóllc
flutt úr landi með valdi, misþyrm-
mgar og morð daglegir viðburðir,
en í augum heimsins eru þetta jió
ekki annað en minni háttar póli-
tískir athurðir, segir höfundurinn.
Aðalpersónur sögunnar eru tveir
hlaðamenn, annar leiguþý innrásar-
lierjanna, hinn þátttakandi í and-
stöðuhreyfingunni gegn jieim.
Finnskar skáldsögur: SILUNGA
SÖGUR OG FLEIRI FISKA (Lolii-
lastuja Ja Kalakaskuja) heitir smá-
sagnasafn eftir Juhani Ano um fiski-
ntenn og fiskiveiðar í sjó og vötn-
um. Þykja sögur þessar framúrskar-
andi vel sagðar. Þær hafa komið út
á sænsku.
HVEITI (Jauhot), skáldsaga eftir
Pentti Haanpaa, kont út í Helsinki
1 fyrra. Segir frá uppskerubresti á
hveiti í einu héraði Finnlands og
viðskiptum bænda við landsstjórn
sina, út af þeint vandræðum, en liún
leggur svo fyrir, að öll laun skuli
greidil í liveiti i stað pcninga, svo
að fólkið eyði engu í óþarfa. Aðal-
efni sögunnar er að lýsa því, livernig
jiessi ráðstöfun og öll skriffinnskan,
sem henni er samfara, verkar á liina
frelsisunnandi hændur, og er sú
lýsing talin með afbrigðum snjöll.
SYNDADÍKIÐ (Synnin iniilu) lieit-
ir skáldsaga eftir Unto Seppanen
(sjá um hann í greininni: Nútíðar-
hókmenntir Finna, Eimr. 1949, 3. h.),
sem nýlega er komin út í þýðingu
hæði á ensku og frönsku. Sagan
gerist í Suður-Karelíu, sem nú er í
höndum Rússa.
Lettneskar skáldsögur: ELDBORG-
IN (Uguns Pilseta), smásögusafn
eftir Anslavs Eglitis, kom út í Stokk-
hólmi árið 1946. í hókinni eru sjö
smásögur, allar um þrengingar
lettlenzkra flóttamanna í lok heims-
styrjaldarinnar síðari. Þær gerast
ýmist í Lettlandi eða Þýzkalandi.
Lengsta sagan og sú, sem hókin
her nafn af, gerist í Berlín vorið
1945, þegar loftárásirnar á borgina
voru mestar. Santi höfundur hefur
ritað skáldsöguna ENDALOK JENG-
HIZ KHAN (kom út í Þýzkalandi
1948), þar sent lýst er haráttu og
ævilokum Mongólahöfðingjans, sent
hókin er heitin eftir, en einnig undir
rós frelsisharáttu Lettlands gegn of-
beldi og kúgun. Höfundurinn er
snjall og háðskur í lýsingum sínum,
enda talinn fremsta söguskáld Lett-
lands.
KONAN (Sieva), eftir Aida Niedra,
kom út í Þýzkalandi 1947. Frú
Niedra, sem er nafnkunnur lettnesk-
ur höfundur, lýsir í hók þessari
lietjulegri haráttu lettneskra kvenna
á tímuni neyðarinnar.