Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Blaðsíða 71
XV VISINDARAÐSTEFNA Hl
FYLGIRIT 66
talið, til dæmis eru rannsóknir sem hafa sýnt lægri tíðni fylgikvilla hjá
þessum sjúklingum. Tilgangur þessarar rannsóknar var að kanna tengsl
offitu við árangur kransæðahjáveituaðgerða á Islandi.
Efniviður og aðf erðir: Aftursýn rannsókn sem náði tíl allra sjúklinga sem
gengust undir kransæðahjáveituaðgerð (CABG/OPCAB) á Landspítala
frá 2002-2006, samtals 720 einstaklinga. Sjúklingum var skipt í tvennt;
offituhóp með BMI >30 kg/m2 (n=207, 29%), og viðmiðunarhóp með
BMI s30 kg/m2) (n=513,71%). Hópamir vom bomir saman með ein- og
fjölþáttagreiningu og áhrif offitu metin hvað varðar tíðni fylgikvilla og
skurðdauða innan 30 daga.
Niðurstöður: Ekki var marktækur munur á áhættuþáttum hjarta- og
æðasjúkdóma en sjúklingar í ofþyngd vou með lægra EuroSCORE (4,3
á móti 5,0; p=0,02) og voru 2,7 árum yngri (p=0,002). Aðgerðartími
var lengri hjá sjúklingum í ofþyngd og munaði 18 mínútum (p=0,02).
Tíðni minniháttar fylgikvilla (53 og 55%) og alvarlegra fylgikvilla (9
og 10%) var sambærileg í báðum hópum, einnig dánartíðni innan 30
daga (2 og 3,7%; p=0,3). Þegar leiðrétt var fyrir EuroSCORE og aldri við
fjölbreytugreiningu reyndist offita hvorki sjálfstæður áhættuþáttur fyrir
tíðni fylgikvilla né dánartíðni (p>0,l).
Alyktanir: Tíðni fylgikvilla og dánartíðni eftir kransæðahjáveituaðgerð
er ekki marktækt aukin hjá offitusjúklingum en aðgerðirnar taka lengri
tíma. Hafa verður í huga að viss valskekkja getur verið til staðar og haft
áhrif á niðurstöðumar, til dæmis vom offitusjúklingarnir bæði yngri og
með lægra EuroSCORE.
E 169 Blóðfitulækkandi statín lækka dánartíðni sjúklinga eftir
kransæðahjáveituaðgerð
Sæmundur J. Oddsson', Sólveig Helgadóttir1, Hannes Sigurjónsson1, Martin
Ingi Sigurðsson1, Sindri Aron Viktorsson3, Þórarinn Amórsson1, Guðmundur
Þorgeirsson2-3, Tómas Guðbjartsson1-3
'Hjarta- og lungnaskurðdeild, Ttjartadeild Landspítala, Mæknadeild HÍ
saemiodds@holmail. com
Inngangur: Hækkun á blóðfitum er þekktur áhættuþáttur hjarta-
og æðasjúkdóma og felst meðferð meðal annars í lyfjameðferð
með statínum. Sýnt hefur verið fram á að statín minnka
bólguviðbrögð (SIRS) í líkamanum, meðal annars eftir skurðaðgerðir.
Markmið rannsóknarinnar var að kanna áhrif statína á tíðni
fylgikvilla og dánartíðni 30 dögum eftír kransæðahjáveituaðgerð.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin var aftursýn og náði til 720 sjúklinga
sem gengust undir kransæðahjáveituaðgerð á Landspítala árin 2002-
2006. Bornir voru saman sjúklingar sem voru á statínum fram að aðgerð
(n=529) og þeir sem ekki tóku statín (n=154). Hóparnir voru bornir
saman og ein- og fjölþáttagreining notuð tíl að meta áhrif statína á
fylgikvilla og dánartíðni innan 30 daga frá aðgerð.
Niðurstöður: Hóparnir voru mjög sambærilegir hvað varðar
áhættuþætti hjarta- og æðasjúkdóma, tegund og tímalengd aðgerða.
Sjúklingar á statínum höfðu þó oftar háþrýsting og EuroSCORE
þeirra var lægra (4,6 á móti 5,6, p=0,003). Ekki var marktækur munur
á tíðni alvarlegra fylgikvilla í hópunum tveimur (5,8 á móti 5,1%),
þar með talið heilablóðfalli, sýkingu í bringubeini, kransæðastíflu og
enduraðgerð vegna blæðingar. Dánartíðni sjúklinga á statínum var hins
vegar marktækt lægri (1,7 á móti 5,8%, p=0,001). í fjölþáttagreiningu,
þar sem meðal annars var leiðrétt fyrir EuroSCORE (OR 1,36 p=0,003)
°g hækkandi aldri (OR 1,13; p=0,02), reyndust statín vera sjálfstæður
verndandi forspárþáttur 30 daga dánartíðni eftir aðgerð (OR 0,20, p=
0,02).
Ályktanir: Blóðfitulækkandi statín tengjast lækkaðri dánartíðni
sjúklinga eftir kransæðahjáveituaðgerð. Erlendis hefur verið lýst
svipuðum niðurstöðum eftir opnar hjartaaðgerðir. Skýringin á áhrifum
statína er ekki augljós en gætí hugsanleg legið í bólguhemjandi
áhrifum þeirra eftir skurðaðgerðina og/eða jákvæðum áhrifum á
æðaþelsstarfsemi.
E 170 Míturlokuskipti á íslandi 1990-2006
Sigurður Ragnarsson1, Þórarinn Arnórsson1, Tómas Guðbjartsson1-2
'Hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítala, 2læknadeild HÍ
sigurra@landspitali.is
Tilgangur: Árangur míturlokuskipta á íslandi hefur ekki verið
kannaður áður en fyrsta slíka aðgerðin hér á landi var gerð 1990.
Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna skammtímaárangur þessara
aðgerða, þar með talda dánartíðni og fylgikvilla.
Efniviður og aðferðir: Aftursýn rannsókn sem náði til allra sjúklinga
sem fóru í míturlokuskipti á íslandi 1990-2006, samtals 52ja sjúklinga.
Karlmenn voru 34 (65%) og meðalaldur 61 ár (bil 17-85). Rúmlega
2/3 voru með míturlokuleka en 15 með þrengsli. Sex sjúklingar höfðu
hjartaþelsbólgu, sjö nýlegt hjartadrep og 90% voru í NYHA flokki III-IV
fyrir aðgerð. Meðal logEuroSCORE var 16,2% (bil 1,5-78,9%). Helmingur
fór samtímis í kransæðahjáveituaðgerð, 19,2% í ósæðarlokuskipti
og 9,6% í þríblöðkulokuviðgerð. Fjórðungur hafði áður farið í opna
hjartaaðgerð.
Niðurstöður: Tveir fengu lífræna loku en 50 gerviloku. Meðalstærð
nýju lokanna var 30,3 mm (bil 27-31). Meðaltími á hjarta- og lungnavél
var 162 mín. og tangartími 107 mín. Miðgildi gjörgæslulegu var 2,9
sólarhringar (bil 0,5-77). Marktæk hækkun á hjartaensímum (CK-
MB >70) greindist hjá 62% sjúklinganna og alvarlegir fylgikvillar hjá
46%. Nýtilkomið hjartadrep var algengast (22%), en aðrir alvarlegir
fylgikvillar voru öndunarbilun (n=5) og bráð nýrnabilun (n=4). Sjö
sjúklingar (13,5%) fóru í enduraðgerð vegna blæðingar og tveir þurftu
ósæðardælu (IABP) eftir aðgerð. Minniháttar fylgikvillar greindust
hjá helmingi sjúklinga og voru gáttatif, lungnabólga og skurðsýkingar
algengastar. Þrír sjúklingar létust innan daga (5,8%), en tveir til viðbótar
létust fyrir útskrift.
Ályktanir: Míturlokuskipti er umfangsmikil aðgerð þar sem tíðni
alvarlegra fylgikvilla er há, sérstaklega hjartadrep og blæðingar sem
krefjast enduraðgerða. Hér á landi er dánartíðni <30 daga tiltölulega
lág (5,8%), sérstaklega þegar haft er í huga að margir sjúklinganna eru
alvarlega veikir fyrir aðgerð.
E 171 Veldur Kawasaki-sjúkdómur míturlokaleka?
Halla Sif Ólafsdóttir1, Gylfi Óskarsson1-2, Ásgeir Haraldsson1-2
'Læknadeild HÍ, 2Bamaspítala Hringsins
asgeir@landspitali.is
Inngangur: Kawasaki-sjúkdómurinn (KS) er æðabólgusjúkdómur sem
einkennist einkum af hita, útbrotum, tárubólgu, slímhúðarbólgu, roða
og bjúg á útlimum og eitlastækkunum. Alvarleiki sjúkdómsins felst í
myndun kransæðagúla og jafnvel kransæðastíflu. Mörgum spurningum
er ósvarað um langtímaáhrif sjúkdómsins. Markmið rannsóknarinnar
var meðal annars að athuga fylgikvilla sjúkdómsins með áherslu á
síðkomnar aukaverkanir á hjarta. Einnig var faraldsfræði KS hér á landi
á tímabilinu 1996-2005 metin.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin var afturskyggn fyrir árinl996
LÆKNAblaðið 2011/97 71