Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Blaðsíða 124

XV VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
FYLGIRIT 66
V 129 Tíðni gáttatifs eftir kransæðahjáveituaðgerð með tilliti til
hlutfalls ómega-3 og ómega-6 fjölómettaðra fitusýra í fosfólípíðum
blóðvökva
Guðrún V. Skúladóttir1-2, Ragnhildur Heiðarsdóttir12, Davíð O. Arnar2'4, Bjarni
Torfason2'5, Runólfur Pálsson2-3, Viðar Ö. Eðvarðsson2-6, Gizur Gottskálksson4, Ólafur
Skúli Indriðason3
‘Lífeðlisfræðistofnun, 2læknadeild HÍ, 3nýmalækningaeining, 4rannsóknastöð hjartasjúkdóma
og hjartalækningaeiningu, ^brjóstholsskurðlækningadeild og 6Bamaspítala Hringsins
gudrunvs@hi.is
Inngangur: Ómega-3 fjölómettaðar fitusýrur (FÓFS) hafa bólguhemjandi
áhrif og mögulega áhrif á rafleiðni í hjarta er gætu komið að
gagni við að fyrirbyggja gáttatif eftir opna hjartaskurðaðgerð.
Þar sem íhlutunarrannsóknir hafa verið misvísandi var tilgangur
rannsóknarinnar að kanna tíðni gáttatifs með tilliti til hlutfalls ómega-3
og ómega-6 fjölómettaðra fitusýra í fosfólípíðum (FL) blóðvökva.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin byggðist á sjúklingum sem
gengust undir kransæðahjáveituaðgerð á Landspítala. Rétt fyrir
aðgerð og á þriðja degi eftir aðgerð voru blóðsýni tekin og hlutfall
fitusýra í fosfólípíðum blóðvökva ákvarðað. Gáttatíf var skilgreint
sem óreglulegur taktur er varaði lengur en fimm mínútur á hjartasíriti.
Tíðni gáttatifs var borin saman milli fjórðunga af hlutfalli fitusýranna £
fosfólípíðum blóðvökva með einþátta og fjölþátta greiningu.
Niðurstöður: Af 125 sjúklingum sem tóku þátt greindust 49,6% með
gáttatif. Tíðni gáttatifs var marktækt lægri með hverjum hækkandi
fjórðungi af hlutfalli arakídónsýru (AA, ómega-6 FÓFS) og marktækt
hærri með hverjum hækkandi fjórðungi af hlutfalli dókósahexaensýru
(DHA, ómega-3 FÓFS) bæði fyrir og eftir aðgerð (P<0,01 fyrir allar
einþátta greiningar). Marktækt U-kúrfu samband var milli gáttatífs
og fjórðunga af ómega-3 fjölómettuðum fitusýrum eftir aðgerð, þar
sem næstlægsti fjórðungur hafði lægstu tíðni gáttatifs (25,8%, P=0,01).
Við fjölþátta greiningu var þetta U-kúrfu samband ekki marktækt en
samband arakídónsýru og dókósahexaensýru fjórðunga við gáttatíf var
áfram marktækt (P<0,05).
Alyktanir: Niðurstöður rannsóknarinnar benda til að meðferð
með ómega-3 fjölómettuðum fitusýrum við gáttatifi eftír opna
hjartaskurðaðgerð gæti gagnast sjúklingum með lágt grunnhlutfall
þessara fitusýra, en aukið líkur á gáttatifi hjá þeim með hátt
grunnhlutfall. Arakídónsýra í fosfólípíðum blóðvökva gætí gegnt
mikilvægu hlutverki í raflífeðlisfræðilegum ferlum hjartans.
V 130 Draga reykingar úr áhættu á gáttatifi á fyrstu dögum eftir
kransæðahjáveituaðgerð?
Davíð O. Arnar13, Guðrún V. Skúladóttir1-2, Ragnhildur Heiðarsdóttir1'2, Bjarni
Torfason1-5, Runólfur Pálsson14, Viðar Ö. Eðvarðsson1-6, Gizur Gottskálksson1, Ólafur
Skúli Indriðason4
'Læknadeild, 2Lífeðlisfræðistofnun HÍ, 3rannsóknastöð hjartasjúkdóma og
hjartalækningaeiningu, 4nýmalækningaeiningu, 5brjóstholsskurðlækningadeild og
6Bamaspítala Hringsins
gudrunvs@hi.is
Inngangur: Gáttatif er algengur fylgikvilli hjartaskurðaðgerða. Meðal
þátta sem eru taldir auka áhættu á gáttatifi eru hár aldur, bráð
bólgusvörun og aukinn sfyrkur katekólamína í blóði á fyrstu dögum eftir
aðgerð. Fyrirbyggjandi meðferð með beta-blokkum hefur enda gefist
vel. Neikvæðar heilsufarslegar afleiðingar reykinga eru vel þekktar.
Nikótín hvetur losun katekólamína úr nýrnahettum og taugaendum.
Markmið rannsóknarinnar var að kanna samband reykinga og gáttatifs
eftir kransæðahjáveituaðgerðir.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknarþýðið samanstóð af 125 sjúklingum
sem tóku þátt í slembiraðaðri rannsókn á gagnsemi meðferðar
með ómega-3 fitusýrum til að fyrirbyggja gáttatif eftir opna
kransæðahjáveituaðgerð á Landspítala 2007-2009. Allir sjúklingarnir
voru í hjartarafsjá meðan á sjúkrahúsdvöl stóð. Endapunktur
rannsóknarinnar var gáttatif sem stóð i >5 mínútur. Sjúklingar með fyrri
sögu um gáttatif voru útilokaðir.
Niðurstöður: Miðgildi aldurs var 66 ár (spönn 45-82 ára) og 82% voru
karlar. Alls fengu 62 sjúklinganna (49%) gáttatíf. Gáttatif greindist að
meðaltali 2,6 dögum eftír aðgerð. í gáttatifshópnum reyktu 14,5% á móti
27% í hópnum sem fékk ekki gáttatíf (p=0,086). Notkun beta-blokka var
svipuð í báðum hópunum. Við fjölþáttagreiningu var líkindastuðull fyrir
gáttatíf hjá reykingamönnum 0,216 (95% vikmörk 0,070-0,664; p=0,007).
Engin tengsl, hvað varðar áhættu á gáttatifi, voru milli reykinga
og þátta eins og aldurs, hámarksgildis CRP eða líkamsþyngdarstuðuls.
Ályktanir: Niðurstöðurnar gefa til kynna að reykingamenn séu í minni
áhættu á að fá gáttatíf eftír kransæðahjáveituaðgerð. Þessar niðurstöður
eru óvæntar og kalla á frekari skoðun. Hugsanleg skýring er betra þol
reykingamanna fyrir háum styrk katekólamína í blóði á fyrstu dögunum
eftir skurðaðaðgerð.
V 131 Risagúll frá ósæðarrót. Sjúkratilfelli
Þorsteinn Viðar Viktorsson1, Martin Ingi Sigurðsson1, Þórarinn Amórsson1, Jón Þór
Sverrisson', Tómas Guðbjartsson1-3
‘Hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítala, 2lyflækningadeild Sjúkrahúss Akureyrar,
3læknadeild HI
steini. vidarQgmail. com
Inngangur: Ósæðargúlar eru oftast staðsettir á kviðarhluta ósæðar eða
í brjóstholi. Sjaldgæft er að ósæðargúlar eigi upptök sín frá ósæðarrót.
Hér er lýst nýlegu tílfelli þar sem risagúll gekk út frá hægri sinus valsalva.
Sjúkratilfelli: Áður hraust sjötug kona leitaði læknis vegna mæði. Við
hjartahlustun heyrðist óhljóð í lagbili yfir ósæðarloku og á hjartalínuriti
sást 1° AV blokk. Tekin var lungnamynd sem sýndi fyrirferð í hægra
brjóstholi, sem á tölvusneiðmyndum reyndist vera 10x9 cm ósæðargúll,
upprunninn frá hægri sinus valsalva. Á hjartaómun sást iðustraumur í
gúlnum og meðal ósæðarlokuleki. Gúllinn þrýsti á hægri gátt og slegil
en útstreymisbrot vinstri slegils var eðlilegt. Ákveðið var að fjarlægja
gúlinn með skurðaðgerð. Á kransæðaþræðingu fyrir aðgerð sáust
óeðlilegar kransæðar með næstum fjórfaldri víkkun (ectasia) á vinstri
framveggsgrein hjartans (LAD). Gerð voru ósæðarrótarskiptí og komið
fyrir ósæðarrót úr svíni (Freestyle®) í stað gúlsins sem var fjarlægður.
Gangur eftír aðgerð var góður og sjúklingur útskrifaðist heim til sin
þremur vikum síðar. Hálfu ári frá aðgerð er sjúklingur án einkenna og
ósæðarlokan þétt.
Ályktanir: Risagúll frá sinus valsalva er sjaldgæft fyrirbæri sem getur
haft lífshættulega fylgikvilla í för með sér, sérstaklega rof og blóðsegarek.
Einkenni geta þó verið hægfara eins og sást í þessu tílfelli, en mæði var
rakin tíl versnandi ósæðarlokuleka auk þess sem gúllinn þrýstí á hægri
helming hjartans. Um er að ræða einn stærsta gúl sinnar tegundar sem
lýst hefur verið, en mikil víkkun kransæða vekur einnig athygli.
V 132 Áhrif af gjöf fíbrínógenþykknis við aivarlegar blæðingar
Friðrik Th. Sigurbjörnsson1, Hulda R. Þórarinsdóttir1, Kári Hreinsson1, Páll T.
Önundarson2,4, Tómas Guðbjartsson34, Gísli H. Sigurðsson3,4
'Svæfinga- og gjörgæsludeild, ^blóðmeinafræðdeild, 3hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítala,
4læknadeild HÍ
gislihs@landspitali. is
124 LÆKNAblaðið 2011/97