Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Blaðsíða 111
XV VISINDARAÐSTEFNA Hl
FYLGIRIT 66
hærra í NRMI músum. NMRI mýsnar virtust mynda heldur meira af
hlutleysandi mótefnun (HI titer) en C57B1/6. Báðar gerðir alum höfðu
svipuð áhrif á svörun beggja músastofna, en minni en CoVaccine HT.
Alyktanir: Niðurstöðurnar gefa til kynna að svörun C57B1/6 og
NMRI músa við inflúensubóluefni sé sambærileg þegar tekið er tillit
til IgG mótefnasvörimar, en NMRI mýs myndi meira af IgG2a og
virkum hlutleysandi mótefnum. Niðurstöðurnar eru liður í prófun á
vefjaræktuðu H5N1 inflúensubóluefni og ónæmisglæðum fyrir nýbura.
V 89 Bólgumiðlarnir TNFa og IL-1 p hafa skammtatengd áhrif á
sérhæfingu T stýrifrumna í naflastrengsblóði
Laufey Geirsdóttir1-2, Brynja Gunnlaugsdóttir1-2, Björn Rúnar Lúðvíksson1,2
'Ónæmisfræðideild Landspítala, 2Iæknadeild HÍ
tag1@hi.is
Inngangur: T hjálparfrumur (CD4+) í naflastrengsblóði hafa takmarkaða
getu til að miðla ónæmisviðbrögðum til B frumna en hafa aftur á móti
meiri tilhneigingu til að stuðla að bælingu ónæmissvars. Framleiðsla
hefðbundinna bólgumiðla eins og TNFa, IL-4 og IFN-y eftir ræsingu er
einnig töluvert minni miðað við CD4+ T frumur í fullorðnum. Lítið er þó
vitað um sérhæfingu T stýrifrumna (Tst) og áhrif algengra bólgumiðla á
þær. Markmið rannsóknarinnar var að kortleggja áhrif TNFa og IL-lþ á
sérhæfingu óreyndra naflastrengs T-frumna (hUCB's) á Tst in vitro.
Efniviður og aðferðir: Hreinsaðar CD4+ T frumur voru einangraðar
úr naflastrengsblóði heilbrigðra einstaklinga. Frumur voru örvaðar
með mótefni gegn T-frumuviðtakanum með eða án viðbótarörvunar
um CD28. TNFa, TNFa-hemill (Infliximab), IL-lþ , TGF-pl og IL-2
var bætt út í valdar ræktir. Frumufjölgun var metin út frá helmingun
á flúrljómandi frumulit CFSE. Frumudauði var metinn út frá 7-AAD
litun. Styrkur TNFa og sTNFRII í frumuræktum var mældur með
ELISA aðferð. Einkennandi svipgerð Tst var skoðuð á 0-144klst tímabili
í flæðifrumusjá.
Niðurstöður: TNFa og IL-lþ í lágum skammti (0,1-0,5 ng/mL) jók
marktækt sérhæfingu T stýrifrumna (p<0,05). Áhrifa TNFa gætir
aðallega eftir skammtíma bólgusvar meðan áhrif IL-lb er bundin við
langtíma bólgusvar. TNFa hemill hindraði T stýrifrumusérhæfingu um
77,9% miðað við viðmið (p<0,01). Aftur á móti hafði hár skammtur (10-
50 ng/mL) af bólgumiðlunum marktækt neikvæð áhrif á sérhæfingu T
stýrifrumna sem var af hluta til aflétt í tilviki TNFa með viðtakalosun
TNFRII eftir 96 klst. rækt.
Ályktanir: Niðurstöðurnar benda til þess að hlutverk bólgumiðla í
sérhæfingu Tst stjórnist af tímalengd og styrk bólgusvars. Þannig virðast
áhrif TNFa á sérhæfingu Tst grundvallast á tjáningu og viðtakalosunar
TNFa viðtakans meðal CD4+ Tst frumna.
V 90 Heilsutengd lífsgæði einstaklinga með skort á mótefnaflokki A
Guðmundur H. Jörgensen1'2, Ann Gardulf \ Martin I. Sigurðsson1, Sigurjón
Amlaugsson4 Ásgeir Theodórs5 Ingunn Þorsteinsdóttir6, Sveirin Guðmundsson7,
Lennart Hammarström3, Björn R. Lúðvíksson’2
'Læknadeild HÍ, 2ónæmisfræðideild Landspítala, 3ónæmisfræðideild Karolínska sjúkrahússins
Huddinge, 4tannlæknadeild HÍ, 5lyflækningasviði, 'rannsóknastofnun Landspítala,
'Blóðbankanum
biornlud@landspitali. is
Inngangur: IgA-skortur er algengur ónæmisgalli og hefur verið
tengdur aukinni tíðni sýkinga, sjálfsofnæmis- og ofnæmissjúkdómum.
Heilsutengd lífsgæði einstaklinga með IgA-skort hafa ekki verið
rannsökuð fyrr. Markmið rannsóknarinnar var að rannsaka heilsutengd
lífsgæði einstaklinga með IgA-skort og hvaða sjúkdómsbreytur hafi
fylgni við lakari lífsgæði.
Efniviður og aðferðir: Þrjátíu og tveir fullorðnir einstaklingar með
IgA-skort voru bornir saman við 63 einstaklinga, handahófskennt
valda úr Þjóðskrá. ftarlegum upplýsingum um heilsufar var safnað.
Einstaklingar voru stigaðir eftir alvarleika sýkinga (flokkur 1-3), astma-
og ofnæmiseinkenna (flokkur 1-4). Heilsutengd lífsgæði voru metin
með SF-36 lífsgæðalista, sem metur líkamleg (Physical Component
Summary, PCS) og andleg lífsgæði (Mental Component Summary, MCS)
og sýkingar-sértækum lífsgæðalista.
Niðurstöður: Enginn marktækur munur var á milli hópa með tilliti
til lýðfræðilegra breyta, tannheilsu og algengi greininga æða-, geð-,
tauga- og stoðkerfissjúkdóma. IgA-skorts einstaklingar voru marktækt
oftar greindir með sjálfsofnæmissjúkdóm (25% á móti 4,8%), og höfðu
marktækt oftar verri/fleiri sýkingar (flokkur 3; 56% á móti 16%). Ekki
reyndist marktækur munur á algengi astma (18,8% á móti 12,7%) eða
ofnæmiskvefs (37,5% á móti 19,0%; p=0,08) en IgA-skorts einstaklingar
höfðu marktækt meiri astma- og ofnæmiseinkenni samkvæmt
einkennastigun. Einstaklingar með IgA-skort höfðu tilhneigingu til verri
andlegra lífsgæða (MCS; 48,90 á móti 52,36; p=0,21) og ofnæmiskvef
reyndist sjálfstæður áhættuþáttur fyrir lægra MCS. Ekki var munur á
líkamlegum lífsgæðum á milli hópa (PCS; 51,22 á móti 51,45; p=0,61)
en hjá IgA-skorts einstaklingunum var fjöldi sýklalyfjakúra á ári
sjálfstæður áhættuþáttur fyrir lægra PCS. Niðurstöður úr sýkingar-
sértæka lífsgæðalistanum sýndu að IgA-skorts einstaklingar hafa
marktækt auknar áhyggjur af sýkingum.
Ályktanir: Lífsgæði IgA-skorts einstaklinga eru almennt góð en þeir
hafa auknar áhyggjur af sýkingum og notkun sýklalyfja (sýkingar)
og ofnæmiskvef eru sjálfstæðir áhættuþættir fyrir verri lífsgæðum.
Niðurstöður gefa nýja sýn á hvaða undirhópi IgA-skorts einstaklinga
gæti gagnast aukið eftirlit.
V 91 Tengsl IgA-skorts og hækkun mótefna gegn TSH-viðtaka í blóði
Guðmundur H. Jörgensen1'5, Árni E. Örnólfsson1-5, Ari J. Jóhannesson2, Sveinn
Guðmundsson’, Magdalena Janzi4, Ning Wang4, Lennart Hammarström4, Björn R.
Lúðvíksson1'5
l.æknndeiíd HÍ, 2lyflækningasviði Landspítala, 3Blóðbankanum, 4ónæmisfræðideild Karolínska
sjúkrahússins Huddinge, Svíþjóð, 5ónæmisfræðideild Landspítala
bjornlud@landspitali. is
Inngangur: Sértækur skortur á mótefnaflokki A (IgA-skortur) er
algengur ónæmisgalli (1:600) og nýlegar rannsóknir hafa sýnt fram á
tengsl IgA-skorts við ýmsa sjálfsofnæmissjúkdóma. Orsakatengsl IgA-
skorts við sjálfsofnæmi eru ekki ljós en ákveðnar HLA-arfgerðir hafa
verið tengdar bæði IgA-skorti og ákveðnum sjálfsofnæmissjúkdómum,
líkt og Graves-sjúkdómi. Mótefni gegn TSH-viðtaka (thyrotropin-
receptor autoantibodies (TRAb)) eru hækkuð í blóði flestra sjúklinga
með Graves-sjúkdóm. Marmið rannsóknarinnar var að rannsaka tengsl
IgA-skorts og hækkun á mótefnum gegn TSH-viðtaka í blóði.
Efniviður og aðferðir: IgA var mælt í sermi 1.140 einstaklinga sem mælst
höfðu með hækkun á mótefnum gegn TSH-viðtaka (299 frá íslandi og
841 frá Svíþjóð). Til viðbótar var magn mótefna gegn TSH-viðtaka mælt
í 43 IgA-skorts einstaklingum frá íslandi og 50 IgA-skorts einstaklingum
frá Svíþjóð. Vefjaflokkun var gerð á IgA-skorts einstaklingunum.
Niðurstöður: Algengi IgA-skorts var aukið á meðal einstaklinga með
hækkun á mótefnum gegn TSH-viðtaka (14/1140 (1:81)), en eingöngu
í Svíþjóð (ísland 0/299 á móti Svíþjóð 14/841 (1:60), p=0,027). Mótefni
gegn TSH-viðtaka reyndust hækkuð í 11,6% íslenskra IgA-skorts
LÆKNAblaðið 2011/97 11 1