Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Blaðsíða 127

Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Blaðsíða 127
XV VISINDARAÐSTEFNA Hl FYLGIRIT 66 á svipuðu stigi eða ívið lægri en mælst hefur í Stokkhólmi og Helsinki en talsvert lægri en það sem mælst hefur í Róm, Barselóna og Augsburg. Í Reykjavík, Evrópuborgunum og Los Angeles er fylgni milli N02 og 03 tölfræðilega marktækt neikvæð, sem kemur heim við að 03 er ekki í útblásturslofti bíla, en það á við um N02. Þar sem mengun í Reykjavík er svipuð og það sem gerist í öðrum borgum á Norðurlöndum má búast við líkum heilsufarsáhrifum vegna mengunarinnar í Reykjavík sem í hinum borgunum. V 139 Loftmengun í Reykjavík og notkun lyfja við hjartaöng Ragnhildur Guðrún Finnbjörnsdóttir', Helga Zoega2, Öm Ólafsson2, Vilhjálmur Rafnsson3 'Læknadeild HÍ, 2Miðstöð í lýðheilsuvísindum, 3rannsóknastofu í heilbrigðisfræði, læknadeild Hf vilraf@hi.is Inngangur: Erlendar rannsóknir hafa sýnt að aukinn styrkleiki loftmengunarefna hefur áhrif á heilsufar hjartasjúklinga. Markmið rannsóknarinnar var að kanna tengsl loftmengunarefnanna níturdíoxíðs (N02), ósóns (03), svifryks (PM10) og brennisteinsvetnis (H2S) í Reykjavík við notkun lyfja við hjartaöng en notkunin var metin í lyfjaúttektum. Efniviður og aðferðir: Gögn um daglegan fjölda afgreiddra lyfja x ATC flokki C01DA02 (nítróglýserín) voru fengin úr lyfjagagnagrurmi landlæknisembættisins. Gögn um mælt magn N02, 03, PM10 og H2S ásamt hita og rakastigi á horni Grensásvegar og Miklubrautar voru fengin frá umhverfissviði Reykjavíkurborgar og Umhverfisstofnun. Með tilfellavíxlunar (case-crossover) rannsóknarsniði var líkindahlutfall reiknað. Rarmsóknartímirm var frá 1. janúar 2005 til 31. desember 2009. Niðurstöður: Jákvætt samband reyndist vera milli ákveðinna loftmengunarefna og fjölda lyfjaúttekta á dag af nítróglýseríni. Þegar N02 hækkaði um 10 pg/m3 sást að jafnaði aukning á afgreiðslu nítróglýseríns um 11,6% sama dag og við sömu hækkun á 03 sást að jafnaði aukning á afgreiðslu nítróglýseríns um 9,0% sama dag. Aukningin á afgreiðslum var 7,1% og 7,2% þegar 10 pg/m3 hækkun var á NO, og 03 styrkleika daginn áður en afgreiðslan átti sér stað. PM10 og H2S reyndust ekki tengd lyfjaúttektum. Við mat á sambandi mengunar og lyfjaúttekta er tekið tillit til armarra mengunar- og veðurfarsþátta. Alyktanir: Þetta er fyrsta rannsóknin svo kunnugt sé sem metur samband loftmengunar og notkun lyfja við hjartaöng. Tilraunir á mörmum og faraldsfræðilegar rannsóknir benda til að aukin mengun PM25, NO, og 03 leiði til samdrátta í slagæðum og fjölgi innlögnum sjúklinga með hjartaöng á sjúkrahús. Hvort tveggja styður þá tilgátu að sambandið sem farmst í þessari rarmsókn sé orsakasamband. V 140 Hópmyndun kalix[4]aren afleiðu með jákvæða hleðslu - nýtt hjálparefni í lyfjafræði Elena V. Ukhatskaya1, Sergey V. Kurkov1, Susan Mattews2, Amani E1 Fagui’, Catherine Amiel’, Þorsteinn Loftsson' 'Lyfjafræðideild HÍ, 2School of Pharmacy University of East Anglia, Norwich, Bretlandi, ’East Paris Institute ofChemistry and Materials Science, Frakklandi eiena@hi.is Inngangur: Þótt vatnsleysanlegar kalixaren-afleiður gegni margvíslegu hlutverki í efnafræði og líffræði hafa vatnslausnir kalixarena lítt verið rannsakaðar. Markmið verkefnisins er að rannsaka hópmyndun (myndun aggregata) í vatnslausnum sem innihalda jákvætt hlaðna kalix[4]aren afleiðu. Efniviður og aðferðir: 5,11,17,23-tetrakis (trimethylammoniomethyl)- 25,26,27,28-tetrapropoxycalix[4]arene tetrachloride (Calix) var samtengt í samvinnu við rarmsóknarhóp í Englandi. DLS-mælingar voru notaðar til að ákvarða stærðardreifingu aggregata í 0,1 til 1,2% (w/v) Calix-vatnslausnum. Myndunarhraði og gerðir agna voru metnar. Rafeindasmásjá (TEM) var notuð til að mynda agnir sem kallaðar voru fram með úranýl-litun. Eðlisefnafræði agnamyndunarinnar var rannsökuð með litrófsmæli, osmómæli og mælingum á yfirborðsvirkni Calix-lausna við stofuhita. Niðurstöður: DLS-mælingar (það er mælingar á endurkasti ljósgeisla) og TEM-myndun á Calix-vatnslausnum sýndu myndun á kúlulaga ögnum sem líktust mísellum. Að jafnaði fundust í lausnunum tveir hópar agna af mismunandi stærð. í lausnunum var nær ekkert uppleyst mónómer Calix (það er sem ekki var í ögnum). Þegar fylgst var með breytingum á eðlisefnafræðilegum eiginleikum Calix lausna með vaxandi styrk (litrófsmælingar, osmómælingar, yfirborðsvirkni) kom í ljós að agnimar breyttu um lögun og stærð (stækkuðu) við 10 mg/ml Calix-styrk. Við geymslu minnkuðu agnirnar. Alyktanir: Uppleyst Calix er aðallega á formi mísellar agna (aggregata). Við 10 mg/ml Calix-styrk breytast agnirnar sem leiðir til eðlisefnafræðilegra breytinga á Calix-lausnum. V 141 Dorzólamíð/y-sýklódextrín míkródreifa í augndropum: In vivo rannsóknir Phatsawee Jansook1-, Einar Stefánsson13, Þorsteinn Loftsson'- 'Oculis ehf., 2lyf]afræðideild HÍ, ’læknadeild HÍ og Landspítala phj1@hi.is Inngangur: Tmsopt®-augndropar frá Merck (USA) irmihalda 2,23% (w/v) af glákulyfinu dorzólamíð hýdróklóríði í nokkuð þykkfljótandi burðarefni með pH 5,6. Augndroparnir eru gefnir þrisvar á dag. Þeir lækka augnþrýstinginn (IOP) en valda staðbundnum aukaverkunum, aðallega sviða í augum. Endurhönnun lyfjaformsins gæti dregið úr þessum aukaverkunum, bætt meðferðarfylgnina og aukið aðgengi lyfsins irm í augað. Markmið verkefnisins var að þróa nýja gerð dorzólamíðaugndropa byggða á myndun dorzólamíð/sýklódextrín míkrókorna með forðaverkun. Efniviður og aðferðir: Fasa-leysanleiki dorzólamíðs HCl var ákvarðaður í augndropalausn. Losun dorzólamíðs var mæld úr vatnslausnum sem innihéldu annað hvort y-sýklódextrín (yCD) eða 2-hydroxýprópýl-y-sýklódextrín (HPyCD). Augndropar sem irmihéldu yCD og hýdroxýprópýl metýlsellulósa (HPMC) voru hannaðir og eðlisefnafræðilegir eiginleikar þeirra rannsakaðir. Aðgegni dorzolamíðs úr dropunum irm í augað var mælt in vivo í kanínum. Niðurstöður: Stöðugleikastuðular (stability constants) og fléttustuðlar (complexation efficacy) dorzólamíð/yCD og dorzólamíð/HPyCD fléttna eru frekar lágir sem merkir að frekar mikið af sýklódextríni þarf til að auka vatnsleysanleika lyfsins. Rannsóknir sýndu að flétturnar hópuðu sig saman til að mynda nanóagnir og dorzólamíð/yCD nanóagnirnar hópuðu sig saman til að mynda míkróagnir með um það bil 2 pm þvermál. Augndroparnir stóðust allar kröfur European Pharmacopoeia til augndropa. In vivo rannsóknir í kanínum sýndu að augndroparnir gáfu háan dorzólamíðstyrk í augnvökva (aqueous humor) í að minnsta kosti 24 klukkustundir með mestu þéttni fjórum klukkustundum eftir gjöf augndropanna. Töluverður styrkur dorzólamíðs var einnig í bakhluta augans. Ályktanir: Augndropar sem innihalda dorzólamíð/yCD míkrókorn, LÆKNAblaðið 2011/97 127
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148

x

Læknablaðið : fylgirit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.