Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Side 72

XV VISINDARAÐSTEFNA
FYLGIRIT 66
H í
til og með 2005. Leitað var að tilfellum eftir ICD númerum (KS og
atýpískur KS) og gögnum safnað úr sjúkraskrám. Öllum, sem greindust
á Barnaspítala Hringsins, var boðið í ómskoðun af hjarta til að meta
starfsemi hjartans nokkrum árum eftir sjúkdóminn.
Niðurstöður: Alls greindust 30 með Kawasaki sjúkdóm á árunum
1996-2005. Nýgengi var 10,7/100.000 börn innan fimm ára á ári
og kynjahlutfall 2,3:1 (drengir/stúlkur). Öll börnin fengu meðferð
með mótefnum án alvarlegra fylgikvilla. Enginn sjúklinganna dó.
I bráðafasa sjúkd msins fengu tveir (6,7%) kransæðagúla og önnur
eða báðar meginkransæðarnar víkkuðu hjá þremur (10%). Við mat á
langtímaáhrifum á hjarta reyndust sex vera með míturlokuleka (25%) og
tveir með víkkun á kransæð.
Alyktanir: Nýgengi og kynjahlutfall er sambærilegt við fyrri íslenska
rannsókn og rannsóknir frá Norðurlöndunum. Fá börn greindust með
kransæðabreytingar í bráðafasanum, þær breytingar gengu til baka í
öllum nema tveim án alvarlegra fylgikviila. Horfur barna sem greinast
með Kawasaki-sjúkdóm á íslandi eru góðar. Sérstaka athygli vekur
að við mat á langtímaáhrifum á hjarta greindist míturlokuleki hjá sex
einstaklingum.
E 172 Langtímaárangur og lifun eftir lokuskiptaaðgerðir vegna
ósæðarlokuþrengsla á íslandi
Sindri Aron Viktorsson1, Inga Lára Ingvarsdóttir1, Kári Hreinsson3, Ragnar
Danielsen1-2, Tómas Guðbjartsson1-4
‘Læknadeild HÍ, -hjartadeild, 3svæfinga- og gjörgæsludeild, 4hjarta og lungnaskurðdeild
Landspítala
sav2@hi.is
Inngangur: Arangur ósæðarlokuaðgerða hefur lítið verið rannsakaður á
Islandi. Markmið okkar var að kanna árangur ósæðarlokuskipta vegna
ósæðarlokuþrengsla með sérstaka áherslu á langtímafylgikvilla.
Efniviður og aðferðir: Eitt hundrað fimmtíu og sex sjúklingar,
sem gengust undir ósæðarlokuskipti vegna ósæðarlokuþrengsla á
Landspítala 2002-2006. Sleppt var sjúklingum sem áður höfðu farið
í hjartaaðgerð (n=17) eða fóru í aðgerð vegna ósæðarlokuleka eða
hjartaþelsbólgu (n=5). Meðalaldur sjúklinga var 71,7 ár (bil 41-88)
og voru tveir þriðju karlar. Gerviloku var komið fyrir hjá 29 (18,6%)
sjúklingum en lífrænni loku hjá 127. Ur sjúkraskrám og stofunótum
sérfræðinga voru skráðir langtímafylgikvillar og lokutengdar innlagnir
til 1. apríl 2010. Einnig voru kannaðar hjartaómanir og reiknuð
heildarlifun samkvæmt upplýsingum frá Hagstofu. Meðaleftirfylgd var
4,8 ár. Tíðni langtímafylgikvilla er miðuð við 100 sjúklingaár.
Niðurstöður: EuroSCORE fyrir aðgerð var 9,6%, hámarksþrýstingsfall
(P) yfir lokuna 74,1 mmHg og útfallsbrot (EF) 57%. Þremur til tólf
mánuðum eftir aðgerð mældist þrýstingsfallandi yfir nýju lokunni 19,8
mmHg (bil 2,5-38) og útfallsbrot hélst óbreytt. Hjá 50 sjúklingum virðist
ómskoðun ekki hafa verið gerð eftir aðgerð. Rúmur fjórðungur sjúklinga
var lagður inn vegna lokutengdra vandamála; fjórir oftar en einu sinni,
sem eru 6,0 innlagnir/100 sjúkl./ár. Algengustu ástæður endurinnlagna
voru hjartabilun (1,74/100 sjúkl./ár), blóðsegarek (1,60), blæðing (1,6),
hjartaþelsbólga (0,67) og hjartadrep (0,40). Eins og fimm ára lifun eftir
aðgerð var 93% og 90%.
Ályktanir: Tíðni langtímafylgikvilla eftir ósæðarlokuskipti hér á landi
er tiltölulega lág samanborið við erlendar rannsóknir, sérstaklega tíðni
alvarlegra blæðinga vegna blóðþynnandi meðferðar. Tíðni blóðsegareks
og hjartaþelsbólgu er hins vegar svipuð. Of snemmt er að segja til um
endingu lífrænu lokanna en lifun sjúklinga er góð.
E 173 Efnasmíð A/-fjórgildra kítósanafleiða og rannsóknir á sambandi
byggingar og örverudrepandi virkni
Már Másson1, Ögmundur V. Rúnarsson1, Martha Hjálmarsdóttir2
’Lyfjafræðideild, 2Iæknadeild lífeindafræði HÍ
mmasson@hi.is
Inngangur: Kítósan er misleit fjölsykra gerð úr þ-1-4 tengdum
glúkósamín- og asetýglúkósamín-einingum. Kítósan hefur verið notað
í vefjalækningum, við lyfjagjöf og sem örverhemjandi efni. Notkun þess
er hins vegar takmörkuð af vatnsleysanleika. Markmið verkefnisins var
að þróa aðferðir við vendina efnasmíði vatnsleysanlegra N-fjórgildra
kítósanafleiða og rannsaka samaband byggingar og örverudrepandi
virkni.
Efniviður og aðferðir: Efnasmíðavinna var framkvæmd á rannsóknstofu
lyfjafræðideildar í Haga. Himnuskiljur voru notaðar til að hreinsa
lokaefnin. Allar afurðir voru greindar með IR og NMR til þess að
ákvarða byggingu. Virkni gegn Gram-jákvæðum S. aureus stofnum og
Gram-neikvæðum E. coli, P. aeriginosa og E. Facialis stofnum var mæld
með stöðluðum aðferðum Clinical Laboratory Standard Institute (CLSI).
Niðurstöður: N-vendin efnasmíð á .fjórgildum 2-ammóníumýl-asýl
kítósanafleiðum með umbreytingarstig (US) 0,81-0,87 reyndist möguleg
án notkunar verndarhópa. Þessi aðferð var ekki nothæf við efnasmíði
N, N-dímetýl-N-dódesýl og N,N-dímetýl-N-bútýlafleiða, en þær voru
smíðaðar út frá TBDMS kítósani. Sambærilegar afleiður glúkósamínu
og kítófásykrunga voru einnig smfðaðar. Næmismörk (MIC) 50 afleiða
með breytilegan mólþunga voru á bilinu a8192-2 pg/ml. Minniháttar
breytingar á byggingu höfðu veruleg áhrif á virkni en hækkun US yfir
O, 5 hafði lítil áhrif. I sumum afleiðum hafði umbreyting 2-amínóhópsins
neikvæð áhrif á virkni en jákvæð í öðrum tilvikum.
Ályktanir: Samband byggingar og virkni er með öðrum hætti í afleiðum
kítósanfjölliða en í afleiðum glúkósamínu og kítófásykrunga. N,N,N-
trímetýlkítósan og N-(2-(l,4,4-trímetýlpiperazíndííumýl)-asetýl)-kítósan
voru virkustu efrdn í þessari rannsókn.
E 174 Leynast lyfjasprotar í íslenskum soppmosum?
Jenny Sophie R.E. Jensen1, Sesselja Ómarsdóttir1, Helga M. Ögmundsdóttir2, Jerzy
W. Jaroszewski3, Elín Soffía Ólafsdóttir1
’Lyfjafræðideild, 2Iæknadeild HÍ, 3lyfjafræðideild Kaupmannahafnarháskóla
jennyj@hi.is
Inngangur: Soppmosar (Hepaticae) tilheyra mosafylkingunrd (Bryophyta)
og er talið að um sex til átta þúsund tegundir séu til í heiminum.
Soppmosar teljast frumstæðastir allra landplantna en framleiða samt
flókna blöndu annars stigs efnasambanda. Rannsóknir hafa sýnt að
mörg þessara efna hafa áhugaverða lífvirkni, þar á meðal hemjandi áhrif
á krabbameinsfrumur. Hins vegar hafa malaríuhemjandi áhrif þessara
efna ekki verið könnuð. Markmið þessa verkefnis er að kanna áhrif efna
úr íslenskum soppmosum á krabbameinsfrumur og malaríusníkilinn
Plasmodium falciparwn in vitro.
Efniviður og aðferðir: Lækjareifa (Chiloschyphus pallescens) og
stjörnumosa (Marchantia polymorpha) var safnað við Fossá í Hvalfirðir
og í Esjunni. Utbúnir voru díetýleterútdrættir sem voru þáttaðir niður
á VLC (Vacuum Liquid Chromatography) súlu með n-hexan: etýlasetat
stigli. Hemjandi áhrif þátta voru könnuð annars vegar á þrjár gerðir
krystal víólet litun eftir 48 klst. rækt og hins vegar gegn P. falciparuin
in vitro í styrkjum 100, 50, 25 og 12,5 pg/mL og lifun metin með
3H-thýmidín upptöku.
Niðurstöður: Þættir úr báðum soppmosatgundunum höfðu hemjandi
72 LÆKNAblaðið 2011/97