Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Blaðsíða 99

XV VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
FYLGIRIT 66
V 51 Hjúkrunarþyngdar- og vinnuálagsmælingar á
gjörgæsludeildum. Lýsandi rannsókn
Gunnar Helgason1, Helga Bragadóttir1-2
‘Landspítala, 2Háskóla íslands
helgabra@hi.is
Inngangur: Tilgangur rannsóknar var að meta tvö mælitæki, Nursing
Activities Score (NAS) og aðlagað RAFAELA (sem samanstendur
af aðlöguðu Oulu hjúkrunarþyngdarmælitæki og PAONCIL
vinnuálagsmælitæki).
Efniviður og aðferðir: Úrtak rannsóknarinnar var: 1) sjúklingar og 2)
hjúkrunarfræðingar á tveimur gjörgæsludeildum Landspítala og fór
gagnasöfnun rannsóknarinnar fram í janúar til febrúar 2009. Mælingar
fólust í: 1) forprófun og áreiðanleikamati á þýddum NAS og aðlöguðu
Oulu mælitækjum, 2) hjúkrunarþyngdarmælingum á sjúklingum
á gjörgæsludeildum með NAS og aðlöguðu Oulu mælitækjum,
3) vinnuálagsmælingum með PAONCIL mælitækinu og 4) mati
hjúkrunarfræðinga á NAS, aðlagaða Oulu og PAONCIL mælitækjunum.
Niðurstöður: Áreiðanleiki mælitækjanna var metinn í forprófun
með samræmi svarenda og var samræmið 92% fyrir NAS og
78% fyrir aðlagaða Oulu mælitækið. Framkvæmd var 341
hjúkrunarþyngdarmæling á 98 sjúklingum. Tölfræðilega marktæk
meðalsterk jákvæð fylgni reyndist vera milli niðurstaðna úr NAS og
aðlagaða Oulu mælitækinu, r (341)=0,72, p=0,000. Meðaltalsniðurstaða
mælinga með NAS mælitækinu var 73,6% (SD=24,2, miðgildi = 69%,
möguleg niðurstaða 0-177%) og 13,9 stig með Oulu mælitækinu (SD=3,4,
miðgildi 14, möguleg niðurstaða 6-24 stig). Hærra hlutfall eða stig
gefur aukna hjúkrunarþyngd til kynna. í mælingum með PAONCIL
mælitækinu fengust 556 svör og var meðaltalsstigun hjúkrunarfræðinga
+0,50 (SD=1,06, möguleg stigun -3 til +3 þar sem 0 þýðir ásættanlegt
vinnuálag). I 48,1% mælinga mátu hjúkrunarfræðingar vinnuálag sitt
ásættanlegt og 42,4% frekar hátt til mjög hátt. Flestir þátttakendur eða
72% vilja að NAS mælitækið verði notað til hjúkrunarþyngdar- og
vinnuálagsmælinga á gjörgæsludeildum.
Ályktanir: Niðurstöður benda til þess að áreiðanleiki NAS mælitækisins
sé meiri en aðlagaða Oulu mælitækisins. Samleitniréttmæti
Oulu mælitækisins í samanburði við NAS er meðal sterkt og
hjúkrunarfræðingar á gjörgæsludeildum kjósa frekar að NAS mælitækið
verði notað til hjúkrunarþyngdar- og vinnuálagsmælinga.
V 53 Hjúkrun eftir hjartastopp og endurlífgun. Samþætt fræðilegt
yfirlit
Hildur Rut Albertsdóttir1'2, Auður Ketilsdóttir2, Helga Jónsdóttir1
’Hjúkrunarfræðideild HÍ, 2hjartadeild Landspítala
hra@hi.is
Inngangur: Fjöldi sjúklinga sem fer í hjartastopp utan sjúkrahúsa og lifir
af fer vaxandi. í bataferlinu fyrsta árið eftir hjartastopp hafa rannsóknir
sýnt að sjúklingar fást við hugræn, líkamleg og sálræn einkenni.
Tilgangurinn er að afla þekkingar á einkennum og hjúkrunarmeðferðum
sjúklinga sem lifað hafa af hjartastopp og aðstandendum þeirra með það
að markmiði að bæta þjónustu sjúklingahópsins.
Efniviður og aðferðir: Gerð var leit í fjórum gagnasöfnum að birtum
rannsóknum frá árinu 1990 til 2009 um hugræn, líkamleg og sálræn
einkenni sjúklinga sem lifað hafa af hjartastopp. Einnig var leitað að
rannsóknum um aðstandendur sjúklinga, hjúkrunarmeðferðum og
tillögum að hjúkrun bataferlinu. Rannsóknirnar voru settar fram í
töflum, samþættar í fræðilegu yfirliti og gæði þeirra metin.
Niðurstöður: Alls voru samþættar 37 rannsóknir á hugrænum
(23), líkamlegum (20) og sálrænum (20) einkennum, rannsóknum á
aðstandendum (9) og meðferðarrannsóknum (5). Almennt var útkoma
sjúklinga talin góð en rannsóknir sýna einnig skerðingu á hugrænni,
líkamlegri og sálrænni virkni. Hjúkrunarmeðferðir fyrir sjúklinga
reyndust árangursríkar. Aðstandendur upplifa einnig líkamleg og
sálræn einkenni en einungis fundust tillögur að hjúkrun fyrir
aðstandendur.
Ályktanir: Hjúkrunarmeðferð sjúklinga sem lifað hafa af hjartastopp á að
fela í sér eftirlit með hugrænum, líkamlegum og sálrænum einkennum
í bataferlinu fyrsta árið. Mikilvægt er að aðstandendur fái einnig slíka
meðferð. Hjúkrun sjúklinga og aðstandenda þeirra ætti að vera hluti af
alhliða meðferð sem veitt er á öllum stigum heilbrigðisþjónustu þessa
sjúklingahóps.
V 54 Viðhorf hjúkrunarfræðinga og sjúkraliða á skurðlækningasviði
Landspítala til fjölskylduhjúkrunar fyrir og eftir innleiðingu á
hugmyndafræði fjölskylduhjúkrunar
Katrín Blöndal1-2, Sigríður Zoega2, Ólöf Á. Ólafsdóttir2, Sigrún A. Hafsteinsdóttir2,
Auður Þorvarðardóttir2, Jórunn Hafsteinsdóttir2, Herdís Sveinsdóttir1,2
'Skurðlækningasviði Landspítala, 2hjúkrunarfræðideild HÍ
katrinbl@landspitali. is
LÆKNAblaðið 2011/97 99