Skagfirðingabók - 01.01.1969, Blaðsíða 137

ÞÁTTUR AF HALLGRÍMI Á STEINI
Eggert Ólason í íslenzkum æviskrám, en setur þó spurningarmerki
við ártalið 1769.
Um sundkennslu Hallgríms Halldórssonar
Þann 9. maí 1723 varð mikið sjóslys við Reykjaströnd. Þá bjó að
Sjávarborg Guðmundur Bergmann skólameistari að Hólum. Hann
var 25 ára, er slysið varð. Var hann að fara frá Ingveldarstöðum
og ætlaði sjóveg á báti inn á Borgarsand í góðu veðri. Talið var, að
báturinn hefði steytt á blindskeri og hvolft á milli Ingveldarstaða-
hólma og lands. Þar fórust fimm ungir og efnilegir menn. Þeir voru:
Guðmundur Bergmann skólameistari, Sigfús bróðir Guðmundar, 14
ára skólasveinn. Þeir voru synir Steins biskups á Hólum. Einnig fórst
þar Þorkell prestur Þorsteinsson á Fagranesi, 31 árs, Sveinn Eyjólfs-
son, skólasveinn á Fagranesi, og enn Ólafur Jónsson, ungur húskarl
prestsins.1 Var það almæli, að allir mundu þeir hafa bjargazt, ef þeir
hefðu verið syndir. Var þetta mikið áfall fyrir hinn aldraða biskup
og fyrir heimilið á Fagranesi.
Þetta mikla slys gekk mjög nærri biskupinum og vakti áhuga hans
á sundíþróttinni. Þegar Hallgrímur flutti á Reykjaströndina, var
fólki þar enn í fersku minni þetta raunalega slys. Þá var Hallgrím-
ur allra manna bezt syndur í Skagafirði. Bogi Benediktsson á Staðar-
felli segir í Sýslumannaævum um Hallgrím: „Hann bjó á Steini á
Reykjaströnd, var skáld og þótti vel syndur." Sagt er, að Steinn
biskup hafi hvatt Hallgrím til að kenna ungum mönnum sund, svo
að þeir gætu bjargað sér á sundi, ef þeir dyttu í vatn (Sögn Stefáns
Sigurðssonar í Keflavík, en Hallgrímur var langafi hans). í fersku
1 „... fannst lík Sigfúsar löngu seinna um sumarið undir slátt á Fagra-
ness sandi, og skólameistarans þó viku seinna í Málmey; voru þau flutt til
Hóla og grafin þar í kirkjunni; lík Sveins rak upp vestur á Vatnsnesi og var
þar jarðað, en Olafs á Borgarsand óskaddað. Lík prestsins rak á Langanesi
og kenndist ei; var af höfuðið. Var það mjög að orði gert, hvert mótlæti
Steinn biskup hafði í misförum sona sinna; hafði Guðmundur Steinsson
verið þrjá vetur við embætti," segir í Sögu frá Skagfirðingum. (H. P.)
135