Skagfirðingabók - 01.01.1973, Side 124

SKAGFIRBINGABÓK
og snýr heimleiðis eftir árbakkanum sunnan við ána. Þar á gras-
eyrinni sér hann þá allmikið af ýmiss konar farangri bundið í
margar klyfjar, en enga hesta eða menn. Furðar hann allmjög á
þessu, telur líklegt, að ferðamenn séu farnir heim í Fjall til gist-
ingar, því að það var næsti bær. Þá veitir hann athygli afarstóru
keraldi, sem bundið var í eina klyf. Gengur hann að því og veltir
því til. Undrast hann stærð keraldsins og þykir ekki líklegt, að
nc-kkur meðalhestur fái borið tvær kyfjar slíkar. Girt var það með
sterkum svigagjörðum, og að öllu var það traustlega smíðað. Að
svo búnu gengur hann heim að Fjalli, og er þá fólk háttað og
sofnað. Leggst sauðamaður hljóðlega niður í rúm sitt og sefur af til
morguns. Spyr hann þá eftir, hverjir hafi gist þar um nóttina, en
fékk þau svör, að þar hafi enginn gestur komið. Þykir honum
þetta harla kynlegt og segir þegar upp alla sögu. Lætur Arni bóndi
þá forvitnast niður á eyrina. Þá er þar komið firnamikið kerald,
en engin verksummerki sjást þar önnur nema spor sauðamanns.
Tekur Arni keraldið og flytur heim til sín. Sendir síðan á næstu
bæi til að spyrjast fyrir um mannaferðir og lýsa keraldinu. En
enginn hafði orðið var við neina ferðamenn, og enginn kannaðist
við keraldið. Þótti öllum þetta furðu sæta. Að lokum tók Arni
bóndi keraldið, reif gat á búrsþekjuna og lét það koma þar niður,
því að keraldið tók út yfir allar dyr. Segir sagan, að þar hafi það
verið, þegar Arni féll frá (1831).
Líkur eru til þess, að kerald þetta hafi aldrei verið flutt frá
Fjalli, því að um 1880, þegar Magnús Jónsson frá Hóli bjó á
Fjalli, var í búrinu þar feiknamikið kerald, sem með engu móti
varð sett þar um neinar dyr. Og þegar Magnús byggði upp bæinn,
tók hann það ráð að setja kerald þetta níður í kjallara, er hann
byggði undir búrið, áður en gólfgrindin var sett.
Núverandi ábúandi á Fjalli, Benedikt Sigurðsson, flutti þangað
árið 1888. Hann hefur leyft mér að skrásetja söguna eftir sinni
frásögn og þær upplýsingar gaf hann mér um keraldið, sem sett
var í kjallarann, að það hefði verið þar fyrstu búskaparár sín.
Þótti honum stærð þess með ódæmum mikil, og óvenju hraustan
hest taldi hann að þurft hefði til að bera tvær klyfjar slíkar. Voru
122