Úrval - 01.05.1953, Qupperneq 82

Þegar jörðin fœddist.
Grein úr „Life“,
eftir Lincoln Barnett.
Ar STUNDUM þegar maður-
inn hefur stirndan himin
yfir sér, ef til vill á hafi úti,
eða úti á víðavangi, sækja á
hann spurningar um heiminn.
Hvernig var jörðin sköpuð?
Hvenær varð hún til? Hvaða
örlög bíða hennar?
Hugmyndin um alheim án
upphafs og endis er út í blá-
inn. Maðurinn hefur ætíð gert
ráð fyrir sköpun. Máttug eru
upphafsorð sköpunarsögunnar
í biblíunni: „I upphafi skapaöi
Guð himin og jörö. En jörö-
in var þá auö og tóm, og myrk-
ur grúföi yfir djúpinu og Guös
andi sveif yfir vötnunum . . .“
Lengst af sögu sinnar hefur
maðurinn gert ráð fyrir að
jörðin væri lítið eldri en hann
sjálfur. Það eru ekki meira en
300 ár síðan Ussher erkibisk-
up á frlandi kunngjörði, að
rannsóknir hans á ritningunni
hefðu sannað að sköpunin hafi
átt sér stað klukkan 9 árdegis
hinn 26. október 4004 f. Kr.
í meira en öld eftir þetta var
það talin villutrú að trúa því
að sköpunin hafi orðið fyrr.
En fyrir starf nokkurra
brautryðjenda varð í byrjun
19. aldar til ný vísindagrein:
jarðfræðin. Með því að róta í
jarð- og berglögum uppgötvuðu
þeir að hvert lag hafði sína
sérstöku tegundir jurta- og
dýraleifa. Þeir tóku að fá óljós-
an grun um fjarlæg jarðsögu-
tímabil, sem hvert um sig báru
svip sérstæðs loftslags, lands-
lags og lífs. Hvernig var öðru-
vísi hægt að skýra hvalbeina-
fundi uppi í hæðum Vermont-
fylkis, sjávardýraleifar á slétt-
um Kansasfylkis, pálmatré í
Englandi og jökulruðning í
Brasilíu? Svo kom hið mikla
verk Darwins um þróunarkenn-
inguna árið 1858 og færði
mönnum í hendur samhangandi
tímatalskerfi: tímatal stein-
gervinganna þokaði sköpunar-
tímanum aftur um milljónir
ára.
En það var þó ekki fyrr en
eftir fund hinna geislavirku
efna, um síðustu aldamót að
hægt var að ákvarða aldur
jarðarinnar af nokkurri ná-
kvæmni. Geislavirk frumefni —
úraníum, thóríum og radíum
eyðast með jöfnum hraða,