Skírnir - 01.01.1864, Qupperneq 42

42
FIUETTIK.
ftal/a.
í Rómaborg. þar me?> láta Frakkar herskip sín ásamt skipum
Ítalíukonungs hafa gætur á ströndum og höfnum páfans, svo meíi
sanni verbur nú um hann sagt, ab ráíi hans sje allt í hers höndum.
Ab svo komnu máli er eigi furba |jó Viktor konungur sje góbrar
vonar, og meb öbru hafa menn þab til marks um, ab hann búist
vib ab komast í násetur vib páfann, ab hann hefir keypt búgarbinn
Villa Tusculana (Tusculum, bústab Cicerós) og látib búa þar til
konungsvistar, en hann liggur hálfa mílu vegar frá Rómaborg.
Meban hinir burtflæmdu höfbingjar sátu ab völdum á Italíu,
hjeldust þeir og stórgæbingar kirkjunnar í hendur móti þeim, er
vildu losa um fjötrana, er um langan tíma hafa legib á frelsi og
framfórum þjóbarinnar. j)ab varb því ab liggja forvígismönnum
frelsisins (Cavour og fl.) í augum uppi, ab þegar yrbi ab reisa
skorbur vib ofgangi kirkjuvaldsins. Kirkjan hefir víba gjörzt svo
hagsólgin, ab eigi hefir mátt vib eira, en á Italíu hefir hún stigib
einna frekast fram til veraldargæbanna. Skömmu eptir ab Viktor
konungur hafbi tekib vib rikisstjórn, fækkabi hann klaustrum um
helming eba meir og tók gózin í vörzlur ríkisins. Vib þetta snerist
klerkalýburinn til mótþykkju og fjandskapar, en þá gjörbist enn
meira á, er hann svipti páfann miklu af lendum hans. Avallt hafa
margir af byskupum og öbrum yfirklerkum síban verib konungi
hinir örbugustu og eigi svifizt neins þess, er ríki hans mátti verba
til hnekkis ebur óskunda. þeir hafa stabib í rábabrotum meb Franz
konungi og rábaneyti páfans, í samtökum og fulltingi vib bófa og
illræbismenn á Púli og sent undirklerka og múnka í ófribarerindi til
alþýbunnar. Fyrir þessa sök hefir stjórnin tekib af mörgum embætti,
og er sagt, ab eigi færri en 60 byskupar og undirbyskupar (vicarii)
hafi orbib ab sæta þeim kosti. Erkibyskupinn i Milano bannabi í
sumar þeim prestum ab prjedika, er ritab höfbu undir ávarpsbrjef
til páfans, þess efnis, ab hann gæfi upp veraldarvaldib. Stjórnin
lýsti forbobib ógilt, og því hlíttu klerkarnir. þab er henni mikil
bót í máli, ab presta og abra lærba menn af andlegu stjettinni deilir
mjög á um veraldarvald páfans og kirkjunnar, og allur þorri sveit-
arpresta hyggur betra til sins kostar, ef ríkisstjórnin hlutast til
umsjónar og rába á kirkjufje, viburværi og launum klerka og fl.
þessh. Konungur, rábanautar hans og fulltrúar þjóbarinnar hafa