Skírnir - 01.01.1864, Blaðsíða 119
Svíþjóft.
FRJETTIR.
119
og seinna fundur í Málmhaugum af klerkum og leikmönnum um
samtök og atbeining Noröurlanda a8 kristniboSi. AiÆvitaS er, aS
slík samtök eía samtakatilraunir mætti takast meS óskyldari
þjóSum en NorSurlandabúum, og sízt þyrfti þar annaS meira a8
búa undir; en öllum er þaS kunnugt, a?) jþessar hreifingar vökn-
uSu fyrst í hugum þeirra manna, er eigi a? eins vildu láta NorSur-
lönd halda friSi hvort vi? anna?. heldur annaShvort hindast í vin-
áttu eSa fóstbræSralag (varnarsamhand), e?a í stjórnarsamband
sem í fyrri daga (KalmarsamhandiS). þú menn, en einkanlega þá,
er huga? hafa á stjórnarsamband-NorSurlanda, hafa menn kallaS
Skandínava e?a Skandíusinna (Skírnir á stundum Skánunga e?a
Skæninga). Á slíkt hefir veri? mjög misjafnt liti? og fæstum hefir
þótt hlýSa a?i hafa þaí í hámælum, er þeir helzt mundu kjósa
um sambandiS, síSan Gliicksborgarættin var kjörin til ríkiserfóa í
Danmörku. Á seinni árum hefir reyndar Skandiublæ (ef svo
mætti aS orSi kveSa) brug?i? fyrir á flestum fundum, einkanlega
stúdentanna, en þó me? daufara móti en í fyrstu. En því frjáls-
ara hefir hitt veri? fram bori?, er laut a? varnarsambandi, eink-
anlega af Dana hálfu; og á stúdentafundinum seinasta í Kaup-
mannahöfn skoruSu sumir danskir menn (t. d. Birkedal prestur)
á Svía og NorSmenn aS vinna þess heit, aS sækja vopnaþing me?
Dönum vi8 Egíará og Danavirki, ef svo bæri undir. Keyndar var
eigi mikill rómur gjörSur a<5 svo einskorubu máli, en hjer var þó
engi nýlunda upp borin. þab er haft fyrir satt, ab Oskar Svía-
konungur hafi fyrstur hreift máli um varnarsamband við Dani
(1856?) og bobiS þeim ab verja Sljesvík vígi, ef þörf gjörbist,
en stjórn Dana hafi þá hafnafc hobinu. Hvort sem þab hefir verib
til skilib á mót, er Dönum þótti óabgengilegt, ebur málib hefir
ab eins hneyxlaÖ Skandíuhatendur (Scheele), er þá voru við völd
í Danmörku, vitum vjer eigi, en brábum var þab tekiS upp aptur,
er Karl konungur var kominn til ríkis. Nú voru þaS Danir er
vöktu til um samningana, er þeir sáu, a8 meir tók ab rökkva í
subri ab þeirri hríb, er þegar er á þá skollin. þeim mun hafa
þótt því betra í efni, sem Karl konungur er hvatlyndur og stór-
hugabur, og hefir stundum kvebiS manna djarfast a8 um ráSafyigi
og samband Norburlanda, en var þarabauki í mestu kærleikum