Skírnir - 01.01.1872, Side 117

AUSTURRÍKI.
117
aldri tjá aS neikvæSa forræSiskröfum höfuSlandanna, eSa gera
alríkisskrána aS þeim þvingunarlögum til einingar, sem þjóSverj-
ar vilja. Einn af þeim var Hohenwart greifi, sem var fyrir stjórn
vesturdeildarinnar í fyrra, en hefir nó or8i8 a8 víkja ór sæti me3
sínu rá8ali3i fyrri skörungum þjóSverja. Vjer gátum þess í fyrra,
hversu æfir og uppvægir þeir voru or8nir hæ8i á þingi og utan-
þings, en stormurinu óx þó drjógum eptir þa8, a3 vjer lukum
frjettagrein vorri frá Austurríki. Anton (Adolf) Auersperg (fursti)
hjelt í fyrra (4. jólí) har8a og ákafa ræ8u í herradeildinni gegn
stjórnlnni, og mátti af henni sjá álit og alla málstöB þjóSverja.
Mþa8 er satt“, sag8i hann, „a8 hinum fyrri ráSanautum keisarans
hefir sjezt yfir, en mesta yfirsjónin er þó só, a8 þa8 rá8aneyti
skuli vera til, sem vjer höfum nó!“ þa8 væri vitlaust, a8 ætla
sjer a3 ná einingu vi8 deiling, heild vi3 sundrung, e8a friBi inn-
anríkis fyrir samsmál vi8 þá, er friSinn vildu rjófa. þa8 væri
óhugsandi, a8 landsþing í Böhmen me8 fullu landsforræSi gæti
átt sjer sta8 samsíSis „ríkisrá3inu“ (í Vínarborg). Ef menn Ijetu
slaka til vi3 fjendur ríkisins, þá yr8u þeir heimtufrekari og svæsn-
ari; mundu kóga og undiroka hinn þýzka þjóSfiokk, en ríki8 mundi
þá og lí3a undir lok.------— „Einmitt á sama tíma“, sag8i hann
í ni8urlagi ræBunnar, „sem hi8 þýzka þjóSerni hrósar fagrasta
og frægilegasta sigri á ö3rum stö8um, hugsa menn til þess í Aust-
urríki, a3 svipta ríkinu af enni sögulegu þjóSversku undirstöSu og
færa þa8 á slafneskan stofn. J>a8 eru þjóBverjar, sem hafa sýnt
hjer mest umhurBarlyndi og sáttgirni, og haldiS fram miBlunar-
málum (?). A þýzkri starfsemi, þýzkum si8um og þýzku rjettar-
fari hafa þau María Theresía og Jósef annar reist þa8 riki, sem
vjer lifum í Sá finnst enginn me8al þjó8verja í Austurríki, a8
hann renni hug e8a óskum eptir neinu fyrir utan þess endimerki
a8 hann sje eigi haru Austurríkis me8 önd og lífi. En hamingjan
gefi, a8 þar komi þá aldri, a8 þjó8verjum finnist, sem þeir eigi
erlendisvist í Austurríki! Ver8um vjer þess valdir, mun þess og
sárlega i3razt; því yr3i þá og líkast, a8 óyndi og megn þreyja
rækju hugina til átthaganna!“. Hohenwart svaraSi þessum þjósti
og afaryrSum me8 mestu stillingu, en var3 þar heldur meinlegur,
er hann minnti hina á tilraunir þeirra, og hvernig allt hef3i dott-