Andvari - 01.03.1968, Blaðsíða 78
76
ÞORGEIR ÞORGEIRSSON
ANDVARI
Loks hinn 4. júní, 14 dögum eftir lokun Tíransunds, samþykkti ísraelsstjóm
einum rómi að rjúfa umsátrið.
Rabin og hershöfðingjar hans tóku við merkinu. Þeir voru samhentari en
stjórnmálamennirnir, enda allir af ísraelsku bergi brotnir og aðhyllast ,óháða
raunsæisskólann', skóla Dæjans. Búfræðimenntun þeirra Rabins og Dæjans stað-
festir tengsl hersins við uppruna sinn í samyrkjubúunum. Sviðsmennska Dæjans
og hugmyndaflug er arfur frá ,sjónhverfingahernaði‘ sjálfstæðisstríðsins, en hlé-
dræg framkoma Rabins er mótuð nútímalegri viðhorfum, þar sem afls er nevtt
með tækjum og tæknikunnáttu.
Flugherinn varð fyrstur á vettvang. Það kom ekki á óvart, og því hefur mönn-
um verið ráðgáta, hvernig til tókst. Egypzki flugflotinn hafði verið ,úti‘ um morg-
uninn og gert sig líklegan til atlögu, en síðan horfið til stöðva sinna. Þá kom
reiðarslagið. Á ævintýralegan hátt tókst ísraelsmönnum að sigla framhjá ratsjár-
kerfi Egypta og koma fullkomnum loftvörnum þeirra í opna skjöldu, en á hvort
tveggja höfðu Egyptar treyst um of. Nokkrir loftbardagar tóku svo af allan vafa
um yfirburði ísraelskra flugmanna og franskra herþota. Framganga þeirra er
dæmigerð fyrir ofdirfsku ísraelskra hermanna yfirleitt, þar sem hver maður virð-
ist reiðubúinn að fórna sér fyrir fjöldann. Séu ísraelsmenn beðnir um skýringu
á velgengni sinni í hernaði, er almennt skírskotað til fórnfýsi unga fólksins.
Sumir Arabar hafa kennt þetta trúarofstæki, þótt hin ,trúlausa‘ gyðingakynslóð
eigi í hlut.
Framhald ,rauðu skikkjunnar, eins og hernaðaráætlun ísraelsmanna á Sínæ
var nefnd, verður ekki rakin hér. En þeir sem rufu egypzk-rússnesku virkiskeðj-
urnar á síðast liðnu sumri munu ekki sætta sig við endurreisn þeirra.
í Jerúsalem var allt kyrrt fram undir hádegi þennan örlagadag. ísraelsmenn
höfðu ekki tekið fljótasætt Husseins og Nassers mjög hátíðlega og snemma morg-
uns sent konungi friðarboð með fulltrúum S. Þ. Það kom því á óvart, er Jórdanir
hófu stórskotahríð á höfuðborgina um sama leyti og egypzki flugflotinn lá lam-
aður í höfn. Og árásin var þess eðlis, að Jórdanir hlutu að súpa seyðið af henni,
ef Egyptar færu halloka. Þá er þess að gæta, að Hussein og Nasser hafa verið
öndverðir i arabískum stjórnmálum, og vika leið frá lokun Tíransunds, þar til
Flussein ákvað að veðja á Egypta. ísraelsmenn þóttust vita, að hann hefði gert
það tilneyddur, því að nassersinnar í Jórdaníu höfðu áður þrengt kosti hans.
Hitt þótti þeim ekki líklegt, að hann hefði sannfærzt um yfirburði Egypta.
Skotmarkið gefur og til kynna, að þeir voru ófúsir að fórna miklu til að ,frelsa‘
Palestínu. Nær hefði verið að sækja vestur Mið-Negev til móts við Egypta á
Sínæ.