Andvari - 01.03.1968, Blaðsíða 186
184
ÓLAFUR M. ÓLAFSSON
ANDVARI
sleit, frumlagslaus umsögn. Gerandinn er geira dróttinn. — Sbr. tœki (11. v.)
og ali (16. v.).
vinát, hdr. urnat. Sjá skýringar við 4. vísu: hlumQrr.
vinát sigrhofun&i. Af öllum kenningarígildum með þágufallseinkunn, sem
fyrir koma í Sonatorreki, er át sigrhpfundi auðskildast, þ. e. a. s. át (sem helgað
er) Óðni: blótveizla, blót. Eins og kunnugt er, var blótveizla fólgin í áti og
drykkju. Hvort tveggja kemur fram í máli Egils: umræddu dæmi og kenning-
unni eða kenningarhlutanum allra tima pl (8. v.). — Vinh\ót eða ,,blót vina“ mun
vera kenning á stofnun fóstbræðralags, en við þá athöfn vöktu menn sér
blóð og létu renna saman dreyra sinn (Sjá ísl. fornrit VI, 22—23.), „blótuðu“
þannig hver annan. En sagnorðið sleit — ásamt efni vísunnar í heild — heimtar
trimað. Og það orð felst reyndar einnig í kenningunni „vinb\ót“, því að
trúnaðr merkir í fornu máli — eins og trii og tryggðir: drengskaparheit. Og hvað
var stofnun fóstbræðralags annað en það? Kenningin felur í sér eins konar orða-
leik, þar eð út úr henni á að lesa trúnað, þótt önnur orð — sömu eða svip-
aðrar merkingar — liggi beinna við. En einmitt þau orð: stofnun fóstbræðra-
lags, sýna glögglega, hverjum augum Egill leit samband sitt við Óðin (Sbr. orða-
leikina „Bjarnar menn: heiðingjar (ásatrúarmenn) = heiðingjar (úlfar)“, 13. v.,
og „galga elgr: heiðingi (úlfur) = heiðingi (ásatrúarmaður)", 15. v., en af þeim
má ráða hug Egils í garð heiðinna manna.). Um „vinát sigrhpfundi: stofnun
fóstbræðralags = trúnaður“ sbr. „ekkjur = hælar“ (46. lv. Eg.). — Kenningin
„vmblót“ er sérstök að því leyti, að stofn hennar: ,,-blót“, er fólginn í kenn-
ingarígildi (-át sigrhofundi). Hún er því að gerð skyld kenningunum Róða vága
vágs hróðir (8. v.) og grímu jarðar rýnnisreið (18. v.).
vagna runnr.
vagn, ökutæki,
runnr (hrísla) vagna: vöndur, lími. — Vöndur var tæki, sem heyrði til hverj-
um vagni, sem eykjum var beitt fyrir. Því var engin hending, að vámr
(vesall maður) lá bundinn á þíslar skip (þ. e. vagn), meðan vpndr
hrpkk og lími spng leikara harðan príma (ESk. 13, 6). Sbr. og: „Hpggva
skal maðr keyrivQnd at ósekju, ef hann vill, i annars manns skógi“ (úr
Grágás. Sjá Fritzner: keyrivöndr.). — Vagna rnnni er tækis-þágufall.
Efni 21. vísu: Skipti mín við Óðin voru góð, enda tók ég að trúa honum
í blindni, unz hann beitti vendi sínum og sleit trúnað við mig. — Hafi 21. vísa
verið rétt skilin hér, er hún ein saman stórmerk heimild um trú Egils. Hann
hefur þá litið á samband sitt við Óðin sem eins konar fóstbræðralag, sem
endaði þó með hirtingu af hendi þess, er rnátti sín meira.