Andvari - 01.01.1893, Blaðsíða 157

151
gjöfinni og allt hið æzta umboðsvald er sameinað
hjá konunginum, að flest af því, sem á undan er
sagt um hið fyrra, einnig verði að gilda um hið síð-
ara, þegar líta skal á skipan framkvœmdarvaldsins
•út á við. Hjer eins og þar, er það sem á veltur,
hvort handhafi stjórnarvaldsins sje háður grundvall-
arlögum þjóðfjelags vors eða ekki. Vjer álítum þó
nauðsynlegt, að halda lijer hvoru í sínu lagi, fyrir
glöggleika sakir; sjerstaklega sýndi miðlunarfrum-
varp efri deildar frá 1889, hve skaðlegt það er, að
blanda ýmsum ósamkynja táknunum á greinum
stjórnarvaldsins saman í eitt, þar sem all-margir
urðu til þess, að blekkjast svo á orðinu »stjórn« í
ákvæðum frumvarpsins, að þeir hugðu, að þar væri
að ræða um hvorttveggja, löggjöf og framkvæmdar-
vald, þar sem einungis hið síðara lá bak við, ef
betur var aðgfett, sbr. viðaukarit við Andv. 1890.—
Það er og að vísu svo, að orðið »konungur« í l.gr.
stjórnarskrárinnar þýðir hið sama, hvort það er sett
í samband við löggjöfina eða framkvæmdarvaldið,
en þó er að minnsta kosti, að orðunum til nokkur
munur á stöðu ráðgjafans í þessu tvennu, auk þess
sem honum er skipaður umboðsmaður (landshöfð-
inginn), sjerstaklega að því er framkvæmdina snertir
2. gr. Vjer höfum áður sýnt fram á, að öll mikils-
varðandi stjórnarmálefni verði rædd í ríkisráði Dana,
samkvæmt grundvallarlögum þeirra. Um ábyrgð ráð-
gjafa í þeim málum fer þegar af þeirri ástæðu,
hvernig sem hún annars rjettilegast væri skilin eptir
bókstaf og anda laganna, á sama hátt og um lög-
gjafarábyrgðina, þegar til framkvæmdarinnar ætti
•að koma, sbr. Ándv. s. st. En að svo miklu leyti, sem
rætt gæti orðið um ábyrgðViliendur ráðgjafa, að nafn-
inu til, fyrir tillögur eða framkvæmd í mikilsvarðandi
stjórnarmálefnum, án þess að stjórnarskráin þó gæti
k.!