Uppeldi og menntun - 01.07.2012, Blaðsíða 121

Uppeldi og menntun - 01.07.2012, Blaðsíða 121
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(2) 2012 121 gUðrún alda HarðardÓttir og kriStJÁn kriStJÁnSSon í einkunnum en í niðurstöðum rannsóknar Bodil Ekholm og önnu Hedin (1993), um staðblæ (s. daghemsklimat) í tólf sænskum leikskólum, kemur fram að framkoma og hegðun leikskólakennaranna þar hafði sterk smitunaráhrif á hegðun og virkni leik- skólabarnanna. Í þeim leikskólum þar sem samvinna starfsfólks um leikskólastarfið var mikil var samvinna og samleikur mikill meðal barnanna. Í leikskólum þar sem lítið samstarf um leikskólastarfið var meðal starfsfólks léku börnin sér frekar sam- hliða en saman. Í könnun Kristínar Dýrfjörð (1997) á viðhorfum leikskólakennara til uppeldisstarfs í íslenskum leikskólum kemur fram að leikskólakennararnir forgangs- röðuðu þættinum „hvernig talað er við börn“ í fimmta sæti sem áhrifaþætti á gæði í starfi leikskóla, á meðan í nágrannalöndum okkar er sá þáttur talinn hafa mest áhrif á gæðin (Kärrby, 1993; The National Association for the Education of young Children (NAEyC) og The National Association of Early Childhood Specialists in State Depart- ments of Education, 1991; Sylva, Melhuish, Sammons, Siraj-Blatchford og Taggart, 2004). Höfundar þessarar greinar telja brýnt að markvissari rannsóknir á áhrifamætti sjálfsvirkni og trúar á eigin getu fari fram í leikskólum, meðal annars á Íslandi, og telja, sem fyrr segir, að kenning Bandura sé þar ónýtt auðlind. Vangaveltur þær sem settar eru fram í því sem eftir lifir þessa kafla eru – vegna skorts á reynslurannsóknum – ekki annað en tilgátur um hvað gæti komið út úr slíkum rannsóknum eða skipt máli fyrir þær, byggðar á ábendingum Bandura og okkar eigin hugrenningum. Ef kenning Bandura um (sviðsbundna) trú á eigin getu er sett í samband við leik- skólastarf er ekki gefið að tengsl séu á milli trúar leikskólakennara á eigin getu og trúar þeirra á getu barnanna. Leikskólakennarar gætu til dæmis verið ánægðir með eigið starf og stöðu án þess að þeir hefðu mikla trú á getu barnanna. Þeir yrðu þá um leið uppteknari af eigin þörfum en barnanna. Slíkt gæti til að mynda birst í því að kennararnir færu oft og lengi í kaffi með vinnufélögunum, eða spjölluðu við vinnu- félagana um lífið og tilveruna yfir höfðum barnanna. Þannig getur kennarahópur í leikskóla haft mikið álit á sér og verið mjög samhentur. Árangur af slíku samstarfi getur falist í glöðu starfsfólki en ekki endilega glöðum börnum eða árangursríku leik- skólastarfi. Þá er vert að velta fyrir sér hvort trú á eigin getu í skilningi Bandura sé ávallt til góðs á vettvangi leikskólans eða geti hreinlega verið hættuleg. Til dæmis: Ef barn trúir á getu sína til að geta klifrað upp á húsþak og stokkið frá einu þaki yfir á það næsta þá má segja að um gönuhlaup sé að ræða, að trú barnsins á eigin getu hafi ógnað heilsu þess. Það má því segja að í hugtakinu trú á eigin getu – þegar því er rétt beitt – felist nokkurs konar iða af sjálfsaga, sjálfstrausti, raunhæfum markmiðum sem einstaklingurinn setur sér og afrakstri þeirra. Hyggjum að hinum fjórum stoðum trúar á eigin getu samkvæmt Bandura (1995, 1997) og hvernig vert væri að skoða þær í ljósi leikskólastarfs: Fyrsta stoðin, sem áður var nefnd, er fyrri reynsla, er barni tekst til dæmis vel að kljást við verk. Hjá leikskóla- barni getur verkið verið af ýmsum toga, til dæmis að klæða sig í fingravettlinga sem oft getur reynst því erfitt. Að takast að klæða sig í fingravettlingana eflir trú barnsins á eigin getu og trú þess eflist við vitneskju byggða á fyrri reynslu um að það „gat“; það eflir trú þess á eigin getu og stuðlar að því að barninu tekst enn betur næst er það tekst á við að klæða sig í fingravettlingana. önnur stoðin að mati Bandura er fyrirmyndir,
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199

x

Uppeldi og menntun

Undirtitill:
: tímarit Kennaraháskóla Íslands.
Gerð af titli:
Flokkur:
Gegnir:
ISSN:
1022-4629
Tungumál:
Árgangar:
24
Fjöldi tölublaða/hefta:
35
Skráðar greinar:
342
Gefið út:
1992-2015
Myndað til:
2015
Útgáfustaðir:
Ritstjóri:
Ragnhildur Bjarnadóttir (1993-1996)
Sigurður Konráðsson (1997-1998)
Heimir Pálsson (1999-2000)
Amalía Björnsdóttir (2001-2002)
Loftur Guttormsson (2003-2004)
Jóhanna Einarsdóttir (2005-2006)
Trausti Þorsteinsson (2007-2008)
Hanna Ragnarsdóttir (2009-2010)
Ingólfur Ásgeir Jóhannesson (2011-2015)
Guðrún Valgerður Stefánsdóttir (2013-2015)
Ábyrgðarmaður:
Hjalti Hugason (1992-1992)
Útgefandi:
Rannsóknarstofnun Kennaraháskóla Íslands (1992-í dag)
Efnisorð:
Lýsing:
Nýr titill 2016- : Tímarit um uppeldi og menntun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Tengja á þetta tölublað: 2. hefti (01.07.2012)
https://timarit.is/issue/369607

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

2. hefti (01.07.2012)

Aðgerðir: