Uppeldi og menntun - 01.07.2012, Blaðsíða 173

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(2) 2012 173
SigUrbJörn Árni arngrímSSon
Fljótlega eftir aldamótin 2000 fór að bera á þeirri umræðu að þó að íþróttafræði og
íþróttakennsla væru óneitanlega skyldar fræðigreinar ætti hugsanlega ekki að spyrða
þær saman í einni og sömu gráðunni. Sumir voru á þeirri skoðun að með því að skipta
þessu upp í tvær gráður væri hægt að veita meiri sérhæfingu, bæði í íþróttafræði
og íþróttakennslu. Þessar hugmyndir voru af svipuðum toga og komu fram þegar
Íþróttakennaraskóli Íslands var stofnaður (Lög um Íþróttakennaraskóla Íslands nr.
12/1942) og mótuðust án efa af þeim þjálfaranámsvísi sem finna mátti á þjálfunar-
sviðsvalinu í hinu nýja háskólanámi (Erlingur Jóhannsson, 1999). Það varð þó ofan á
að halda áfram að veita öllum útskrifuðum nemendum gráðu í íþrótta- og heilsufræði
en hins vegar gætu þeir einir sótt um kennararéttindi í grunn- og framhaldsskóla
sem hefðu lokið tilskyldum áföngum í uppeldis- og kennslufræði. Þeir íþróttafræð-
ingar sem útskrifuðust á árunum 2009–2011 (innritun 2006–2008) með þá menntun að
geta sótt um kennararéttindi hlutu því B.Ed.-gráðu í íþrótta- og heilsufræði en hinir
BSgráðu, til þess að aðgreina hópana (Kennaraháskóli Íslands, 2006).
lAgAbrEytingAr 2008 og skipulAgsbrEytingAr náms
Um það leyti sem Kennaraháskóli Íslands og Háskóli Íslands sameinuðust árið 2008
voru sett lög á Alþingi (Lög um menntun og ráðningu kennara og skólastjórnenda
við leikskóla, grunnskóla og framhaldsskóla nr. 87/ 2008) sem tóku svo að fullu gildi
1. júlí 2011. Með þeim lögum var allt kennaranám á Íslandi lengt í fimm ár, þar með
talið íþróttakennaranám. Einnig kvað reglugerð nr. 872/2009 á um inntak menntunar
leik-, grunn- og framhaldsskólakennara en þar kom meðal annars fram að til þess
að hljóta kennararéttindi þyrfti meistarapróf (Reglugerð um inntak menntunar leik-,
grunn- og framhaldsskólakennara nr. 872/2009). Einnig var skilyrt í reglugerðinni að
grunnskólakennarar skyldu hafa að lágmarki 120 staðlaðar námseiningar í uppeldis-
og kennslufræði og 120 staðlaðar námseiningar í aðalkennslugrein (faggrein). Enn
fremur að framhaldsskólakennarar skyldu hafa 60 uppeldis- og kennslufræðieiningar
og 180 fageiningar.
Þegar fyrir lá að menntun grunnskólakennara yrði lengd í fimm ár skipaði
námsbraut í íþrótta- og heilsufræði fimm manna nefnd til þess að vinna að breyttu
námsskipulagi í íþrótta- og heilsufræði. Með lengingu námsins sá nefndin tækifæri til
að auka vægi almennrar kennslufræði í náminu og að auka vettvangsnám við braut-
ina. Við vinnu námsskipulagsins hafði nefndin enn fremur í huga þá þrjá geira sem
íþrótta- og heilsufræðingar og íþróttakennarar starfa við, þ.e. hið opinbera (grunn-
og framhaldsskóla), hið frjálsa samfélag (íþróttahreyfinguna) og hinn frjálsa markað
(líkams- og heilsuræktarstöðvar). Haft var nokkurt samráð við aðila frá þessum
þremur geirum til þess að fá frekari vitneskju um þarfir þeirra. Nefndin skilaði áliti í
desember 2010 og var námsskipulagið samþykkt á deildarfundi í janúar 2011.
Námsskipulagið byggist á tveimur kjörsviðum í BS-námi, kennarakjörsviði og
þjálfarakjörsviði (Háskóli Íslands, 2011). Kennarakjörsvið er einkum hugsað fyrir þá
sem ætla sér að verða kennarar í grunn- og framhaldsskóla. Þeirra bíður fimm ára
M.Ed.-nám. Þjálfarakjörsvið er einkum hugsað fyrir þá sem vilja hætta eftir þrjú ár