Uppeldi og menntun - 01.07.2012, Blaðsíða 141

Uppeldi og menntun - 01.07.2012, Blaðsíða 141
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(2) 2012 141 gUðrún geirSdÓttir viðhalda mörkum (e. boundaries) milli hópa (t.d. kynja, stétta og kynþátta) en stýring vísar til samþykktra samskipta innan hvers flokks eða heildar (Bernstein, 2000). Bernstein notar hugtakið flokkun til að útskýra frekar tengsl milli flokka þar sem flokkur (e. category) getur vísað til hópa jafnt sem starfsemi af einhverju tagi. Sam- kvæmt Bernstein felst sérstaða hvers flokks ekki í sérstakri innri uppbyggingu hans heldur verður hún til við greiningu hans frá öðrum (dæmi: sérstöðu kvenna sem flokks er þannig ekki hægt að skilgreina nema út frá tengslum þeirra við flokkinn karlar). Flokkun vísar því til tengslanna milli flokka eða heilda og þess þýðingarmikla svæðis sem afmarkar einn flokk frá öðrum. Það er þessi afmörkun flokka sem ræður úrslitum um flæði orðræðu milli þeirra og það flæði – eða réttara sagt skortur á því flæði, þögnin – er merki um valdastöðu flokka. Flokkun getur verið sterk eða veik eftir því hversu mikil afmörkun flokkanna er. Sterk flokkun (C+)¹ lýsir aðstæðum þar sem afmörkun flokka eða eininga er mikil, flæði orðræðu er takmarkað og hver flokkur hefur sérstaka ímynd (e. identity), þ.e. telur sig vera ólíkan öllum öðrum. Veik flokkun (C–) vísar hins vegar til aðstæðna þar sem flokkarnir eru ekki eins skýrt afmarkaðir hver frá öðrum og sérstaða flokksins er síður skýr. Bernstein bendir á eðlisfræði sem dæmi um háskólagrein með sterka flokkun. Greinin ber með sér sterka orðræðu, þ.e. sú þekking sem greinin fjallar um er skýrt afmörkuð frá sviðum annarra greina og almenn sátt ríkir um það hvað telst vera eðlisfræði og hvað ekki (Bernstein, 2000). Aðrar greinar, t.d. atvinnulífsfræði eða kynjafræði, hafa veika flokkun, þ.e. ekki er endilega ljóst hvað fellur undir þekkingarsvið þeirra greina og hvað skilur þær frá skyldum háskólagreinum. Þar sem afmörkun flokka er til marks um vald myndi eðlis- fræði flokkast undir valdamikla háskólagrein en hinar tvær teljast vera valdaminni. Hugtakið umgerð byggist, eins og fyrr segir, á hugmyndum Bernsteins um stýringu sem hann nýtir til að greina ólíka samskiptahætti í uppeldis- og kennsluaðstæðum (e. pedagogic practice) í sinni víðustu merkingu. Hugtakið umgerð snýst um að skil- greina hver ræður hverju í þeim samskiptum. Þó hugtakinu umgerð sé hér (og oftast) beitt á hefðbundið skólaumhverfi vísar það til samskipta af öllu tagi, t.d. samskipta læknis og sjúklings. Það vísar til þess hversu mikla stjórn kennarar og nemendur hafa á vali og skipulagi þekkingar svo og hraða yfirferðar (Bernstein, 1971). Þar sem um- gerð er sterk (F+) er það kennarinn sem stýrir kennslu og samskiptum í skólastofunni. Hann ræður vali inntaks, skipulagi kennslunnar, samskiptum og metur það hvaða þekking telst viðurkennd. Veik umgerð (F–) lýsir aftur á móti samskiptum eða skóla- starfi þar sem nemendur virðast hafa meira um eigið nám að segja og fá að ráða því að einhverju leyti við hvað þeir fást, hvenær og/eða hvernig. Samkvæmt Bernstein er hægt að greina tvenns konar regluverk (e. systems of rules) sem stjórnast af umgerðinni. Fyrra regluverkið nær til þeirra samskipta sem eiga sér stað í uppeldi og kennslu og væntinga um framkomu og hegðun. Þetta regluverk kallar Bernstein stýrandi orðræðu (e. regulative discourse). Stýrandi orðræða ber með sér þær reglur sem gilda í viðkomandi uppeldisaðstæðum um hegðun og framkomu, venjur og gildismat svo og viðurkennda mannkosti. Hitt regluverkið snýr að þekk- ingu, vali hennar, niðurröðun, hraða yfirferðar og viðmiðum um það sem telst gild þekking. Þessar reglur kallar Bernstein kennsluorðræðu (e. instructional discourse) og er hún ætíð háð þeirri stýrandi (Bernstein, 2000).
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199

x

Uppeldi og menntun

Undirtitill:
: tímarit Kennaraháskóla Íslands.
Gerð af titli:
Flokkur:
Gegnir:
ISSN:
1022-4629
Tungumál:
Árgangar:
24
Fjöldi tölublaða/hefta:
35
Skráðar greinar:
342
Gefið út:
1992-2015
Myndað til:
2015
Útgáfustaðir:
Ritstjóri:
Ragnhildur Bjarnadóttir (1993-1996)
Sigurður Konráðsson (1997-1998)
Heimir Pálsson (1999-2000)
Amalía Björnsdóttir (2001-2002)
Loftur Guttormsson (2003-2004)
Jóhanna Einarsdóttir (2005-2006)
Trausti Þorsteinsson (2007-2008)
Hanna Ragnarsdóttir (2009-2010)
Ingólfur Ásgeir Jóhannesson (2011-2015)
Guðrún Valgerður Stefánsdóttir (2013-2015)
Ábyrgðarmaður:
Hjalti Hugason (1992-1992)
Útgefandi:
Rannsóknarstofnun Kennaraháskóla Íslands (1992-í dag)
Efnisorð:
Lýsing:
Nýr titill 2016- : Tímarit um uppeldi og menntun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Tengja á þetta tölublað: 2. hefti (01.07.2012)
https://timarit.is/issue/369607

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

2. hefti (01.07.2012)

Aðgerðir: