Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Side 54

XV VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
FYLGIRIT 66
með svipuð heiti. Rannsókn var gerð á virrnu hjúkrunarfræðinga þar
sem meðal annars rof á vinnu þeirra við lyfjatiltekt og lyfjagjafir voru
mæld.
Efniviður og aðferðir: Gerð var rannsókn á vinnu reyndra
hjúkrunarfræðinga með beinni athugun þar sem vinna og áhrifaþættir
hennar voru mældir. Gögnum var safnað á fjórum bráðalegudeildum
Landspítala 2008.
Niðurstöður: Gögnum var safnað á átta morgun- og kvöldvöktum
sem þátttakendur lýstu sem rólegum og viðráðanlegum. Tæp 17%
af vinnutíma hjúkrunarfræðinga fór í lyfjaumsýslu. Að meðaltali var
lyfjaumsýsla hjúkrunarfræðinga rofin 11,4 sinnum á vakt, oftast við
lyfjatiltekt á morgunvakt. Við lyfjatiltekt voru rof oftast vegna óvæntra
samskipta samstarfsmanns við þátttakanda, þátttakandi þurfti að
aðstoða samstarfsmann eða lyf voru ekki til. Við lyfjagjöf voru rof oftast
vegna þess að þátttakandi mat líðan sjúklings.
Alyktanir: Stór hluti vinnu hjúkrunarfræðinga er lyfjatiltekt og lyfjagjöf
sem hvoru tveggja krefst nákvæmni og fullrar einbeitingar. Rof í
lyfjaumsýslu hjúkrunarfræðinga eru algeng en þau geta ógnað öryggi
sjúklinga. Astæða er til að endurskoða verkferla og vinnuumhverfi
hjúkrunarfræðinga á bráðalegudeildum með það fyrir augum að
lágmarka rof við lyfjaumsýlsu og þar með hættuna á lyfjamistökum.
E 116 Meðferðir fyrir fjölskyldur barna og unglinga sem leita eftir
heilbrigðisþjónustu á barnasviði Landspítala
Erla Kolbrún Svavarsdóttir, Anna Ólafía Sigurðardóttir
Hjúkrunarfræöideild HÍ og Landspítala
eks@hi.is
Inngangur: Það hefur sjaldan verið brýnna en nú að vinna að markvissri
þróun á hjúkrunarmeðferðum fyrir fjölskyldur bama og unglinga með
langvinn og bráð heilbrigðisvandamál.
Efniviður og aðferðir: Undanfarin þrjú ár hefur staðið yfir innleiðing á
fjölskylduhjúkmn á Landspítala þar sem meðferðir hafa meðal annars
verið þróaðar fyrir fjölskyldur sem leita eftir þjónustu á Barnaspítala
Hringsins. Meðferðirnar byggja á Calgary fjölskylduhjúkrunarhugmy
ndafræðinni þar sem sérstök áhersla er lögð á meðferðarsamræður við
foreldra barnanna.
Niðurstöður: I erindinu verður greint frá niðurstöðum rannsókna meðal
149 fjölskyldna barna og unglinga með langvinna og bráða sjúkdóma.
Sérstök áhersla verður lögð á upplifun fjölskyldnanna af stuðningi
frá hjúkrunarfræðingum og eins af sjónarmiðum foreldra á virkni
fjölskyldunnar, lífsgæði þeirra og ánægju með heilbrigðisþjónustuna.
Niðurstöðurnar eru kynntar í þremur meginþáttum, það er (a) árangur af
einum stuttum meðferðarsamræðum (20-40 mín.) meðal 76 fjölskyldna
bama og unglinga með langvinn og bráð heilbrigðisvandamál, (b)
árangur af tveimur meðferðarsamræðum (50-60 mín.) meðal 70
fjölskyldna barna og unglinga með krabbamein, astma eða sykursýki og
(c) árangur af þremur meðferðarsamræðum (50-60 mín.) meðal þriggja
fjölskyldna barna og unglinga með nýgreint krabbamein.
Ályktanir: Hagnýting niðurstaðnanna á klínískum vettvangi er rædd og
tillögur að framtíðarrannsóknum kynntar.
E 117 Fræðslusíða um brjóstagjöf: www.brjostagjof.is
Arnheiður Sigurðardóttir, Ásrún Matthíasdóttir
Háskólanum í Reykjavík
arnheidur06@ru. is
Inngangur: Á undanförnum árum hefur mikil áhersla verið lögð á að
böm séu á brjósti eða fái brjóstamjólk og á Islandi fæðast um 4500 börn
árlega. Sífellt fleiri rannsóknir hafa komið fram á síðastliðnum tveimur
áratugum sem hampa ágæti brjóstagjafar fyrir móður og barn. Svo þungt
vega rökin að fræðimönnum ber saman um að ekki sé kostur á betri
ungbarnafæðu og fagfólk eigi að hvetja mæður og veita þeim stuðning
við brjóstagjöf með öllum tiltækum ráðum. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin
og Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, Miðstöð heilsuverndar barna og
Manneldisráð mæla með að böm séu eingöngu á brjósti í sex mánuði og
hvetja til brjóstagjafar ásamt annarri fæðu í allt að tvö ár eða lengur og
telja það ákjósanlegt lýðheilsumarkmið.
Efniviður og aðferðir: Vefsíðan fjallar um brjóstagjöf frá ýmsum
sjónarhornum meðal annars næringu, ónæmisfræði, tengslamyndun og
sem uppeldisaðferð. Efni síðunnar er byggt á niðurstöðum rannsókna
og rannsóknartengdu efni og er tilgangurinn að koma niðurstöðum
rannsókna til fólksins með kennslufræðilegum aðferðum og auðvelda
heilbrigðisstarfsfólki að vinna faglega á hverjum tíma svo auka megi
gæði heilbrigðisþjónustu.
Niðurstöður: Heimsóknir á www.brjostagjof.is voru frá janúar til
október 2010 frá 7420 tölvum 12.617 (483-2.799) og 67.576 flettingar á
síðum. Heimsóknir í október voru frá 797 tölvum 1319 heimsóknir og
11.936 flettingar. Heimsóknir fylgja mánaðalegum sveiflum í fæðingum
á íslandi.
Ályktanir: Draga má þá ályktun að þörf hafi verði fyrir rannsóknartengt
fræðsluefni á íslensku um brjóstagjöf á veraldarvefnum og að sú
fræðslan sem síðan inniheldur geti fært þjóðina nær ákjósanlegu
lýðheilsumarkmiði. Síðan er sú fyrsta sinnar tegundar á íslandi sem
kynnir rannsóknir á sviði brjóstagjafar og hefur verið vel tekið.
E 118 Árangur lungnasmækkunaraðgerða við lungnaþembu á íslandi
1996-2008
Sverrir I. Gunnarsson', Kristinn B. Jóhannsson2, Marta Guðjónsdóttir15, Hans J.
Beck3, Björn Magnússon4, Tómas Guðbjartsson2-5
1Lyflækninga-, 2hjarta- og lungnaskurÖdeild Landspítala, 3hjarta- og lungnarannsókn Reykjalundi,
*Fjórðungssjúkrahúsinu á Neskaupstað, 5læknadeild HÍ
s verrirgunnarsson @gmail. com
Inngangur: Lungnasmækkunaraðgerð (lung-volume reduction surgery)
getur bætt líðan og lífshorfur sjúklinga með alvarlega lungnaþembu. Þar
sem fylgikvillar eru tíðirhafaþessar aðgerðirþó verið umdeildar. Tilgangur
þessarar rannsóknar var að kanna árangur þessara aðgerða hér á landi.
Efniviður og aðferðir: Framsæ rannsókn á 16 sjúkhngum (meðalaldur
59 ár, 10 karlar) með alvarlega lungnaþembu sem gengust undir
lungnasmækkunaraðgerð á Landspítala frá 1996 til 2008. Flestir
sjúklingarnir voru stórreykingamenn og höfðu reykt í 49 pakkaár
að meðaltali. f gegnum bringubeinsskurð var -20% af efri hluta
beggja lungna fjarlægður með heftibyssu. Skráð voru afdrif sjúklinga,
fylgikvillar, legutími og öndunarmælingar fyrir og þremur mánuðum
eftir aðgerð. Meðaleftirfylgd var 8,7 ár og miðaðist við 31. des. 2009.
Niðurstöður: Aðgerðartími var 86 mín. (bil 55-135) og miðgildi legutíma
17 dagar (bil 9-85). Allir sjúklingarnir lifðu af aðgerðina. Viðvarandi
loftleki (n=7) var algengasti fylgikvillinn en fjórir þurftu í enduraðgerð,
þrír vegna bringubeinsloss og hinir vegna blæðingar, gallblöðrubólgu
og rofs á smágimi. Einn sjúkling þurfti að endurlífga í enduraðgerð.
FEV^ hækkaði marktækt um 34%, úr 0,97 L (33% af spáðu) fyrir aðgerð í
1,3 L (44% af áætluðu) (p<0,001) eftir aðgerð og FVC hækkaði marktækt
úr 2,9 L (76% af spáðu) í 3,3 L (87% af spáðu) eftir aðgerð (p=0,014).
54 LÆKNAblaðið 2011/97