Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Page 60

XV VISINDARAÐSTEFNA Hl
FYLGIRIT 66
að yfirvinnur takmörkun í þroska kímstöðvafrumna í nýburamúsum,
sem tengist meðal annars aukinni TNFa tjáningu.
E 134 Frumuboðefnin Transforming growth factor pi
og lnterleukin-2 hafa samverkandi áhrif á tjáningu
viðloðunarsameindarinnar Interleukin </.E
Brynja Gunnlaugsdóttir1-2'3, Sólrún Melkorka Maggadóttir1"3, Laufey Geirsdóttir1’3,
Inga Skaftadóttir1, Björn Rúnar Lúðvíksson1-3
'Ónæmisfræðideild, :rannsóknarstofu í gigtsjúkdómum Landspítala, 3læknadeild HÍ
biynja@landspitali.is
Inngangur: CD103 er alpha keðja Integrin o.E/1!7 sembindur E-cadherin
og stuðlar að vefjasértækri viðloðun T frumna við E-cadherin rík lfffæri
og bólgusvæði. CD103 er tjáð af CD4+ og CD8+ T frumum og einkennir
hluta T stýrifrumna og getur því hvoru tveggja tengst bólgumiðlandi og
bólguhamlandi virkni. Transforming growth factor-bl (TGF-bl) stýrir
virkni og sérhæfingu T frumna og hefur einnig þekkt áhrif á tjáningu
CD103. Markmið rannsóknarinnar var að kanna stjórnunaráhrif TGF-pl
og Interleukin-2 (IL-2) á tjáningu CD103.
Efniviður og aðferðir: Einkjarna hvítfrumur voru einangraðar úr
naflastrengsblóði fullburða barna. T frumur voru örvaðar með
mótefnum (anti-CD3 +/- anti-CD28). TGF-bl og IL-2 var bætt í
valdar ræktir. Frumum var safnað á þriðja degi ræktar og litað var
fyrir yfirborðssameindunum CD4, CD8, CD25, CD103, CD49d og
Integrin b7. Auk þess var litað fyrir umritunarþættinum FoxP3 með
innanfrumulitun. Tjáning sameinda var skoðuð í frumuflæðisjá.
Niðurstöður: TGF-þl og IL-2 höfðu ekki sjálfstæð áhrif á tjáningu CD103.
Hins vegar höfðu þau sterk samverkandi áhrif á tjáningu CD103 meðal
CD4+ og CD8+ T frumna sem örvaðar voru um CD3 viðtakann. CD8+ T
frumur voru mun næmari gagnvart þessum áhrifum (hlutfallshækkun
103+ T frumna: 30 föld meðal CD8+ miðað við sexföld meðai CD4+ T
frumna; p <0,05). Hins vegar dró verulega úr áhrifum TGF-bl og IL-2 á
tjáningu CD103 þegar einnig var ræst um CD28 viðtakann. TGF-þl og
IL-2 höfðu samverkandi áhrif á FoxP3 tjáningu CD4+ og CD8+ T frumna
og hlutfallslega tjáningu FoxP3 meðal CD103+ T frumna.
Alyktanir Niðurstöður okkar benda til þess að stjórnunaráhrif TGF-
pl á tjáningu CD103 séu háð IL-2. Jafnframt benda niðurstöður okkar
til þess að ofangreind boðferli stuðli að sérhæfingu CD103 jákvæðra
stýrifrumna bæði meðal CD4+ og CD8+ T frumna.
E 135 Blöðruhálskirtilskrabbamein. Samanburður á islensku og
dönsku þýði
Inga Jóna Ingimarsdóttir1'2'3, Ea Rusch3, Klaus Brasso', Gerda Engholm3, Jan
Adolfsson5, Laufey Tryggvadóttir*, Hans H. Storm3
'Landspítala, 2Miöstöð í lýðheilsuvísindum HÍ, 3Krabbameinsfélagi Danmerkur,
'þvagfæraskurödeild Rigshospitalet Kaupmannahöfn, 5þvagfæraskurðdeild
Háskólasjúkrahúsinu Örebro, 'Krabbameinsskrá KÍ
ingajona@landspitali. is
Inngangur: Fyrri rannsóknir, byggðar á upplýsingum úr krabbameins-
skrám, sýna mikinn mun á lifun á blöðruhálskirtilskrabbameini (PC)
á milli Danmerkur og {slands. Markmið rannsóknarinnar er kanna
ástæður fyrir þessum mismun. Nýgengi PC er mun hærra á íslandi en
dánartíðnin hefur verið svipuð.
Efniviður og aðferðir: Krabbameinsskrár landanna voru notaðar tii að
bera kennsl á sjúklinga sem greindust á árunum 1996-1998 á íslandi og
í átta af 16 landsvæðum Danmerkur árið 1997. Klínískar upplýsingar
voru sóttar í sjúkraskrár. Gerð var TNM stigun, skráð þroskun æxlis,
PSA gildi fýrir meðferð og tegund meðferðar. Ekki voru teknir með
karlar greindir við krufningu, með fyrri krabbamein (undanskiiið
húðkrabbamein) eða yfir nírætt við greiningu. Mismunur á dánartíðni
landanna var reiknaður og leiðrétt fyrir þekktum breytum sem hafa
áhrif á horfur.
Niðurstöður: Hlutfallslega fleiri íslenskir sjúklingar voru yngri en 69
ára. Á íslandi voru % sjúklinganna með staðbundinn sjúkdóm miðað
við 56% í Danmörku. Danirnir voru með hærri Gleason-stigun (score)
og helmingi fleiri voru með staðfest fjarmeinvörp. Heildarlifun í
þýðunum tveimur var sambærileg við fyrri niðurstöður sem byggjast á
heilu þýði (population-based) sem hafa verið birtar. Marktækur munur
var á dánartíðni (excess mortality rate). Eftir að leiðrétt var fyrir mun á
eigindum sjúklinga svo sem meinvörp/ekki meinvörp, klínískt stig og
PSA gildi jafnaðist munurinn út.
Ályktanir: Á íslandi virðist sem aukin virkni í að greina menn
með sjúkdómimi hafi leitt til þess að fleiri sjúklingar greinast með
staðbundinn sjúkdóm sem hefur óvissa klímska þýðingu. Rannsóknir á
lifun sem ekki hafa klínískar upplýsingar eru mögulega ekki nægilega
greinagóðar. Eigindi sjúklinga geta ef til vill útskýrt megnið af muninum
á lifun sem greint hefur verið frá á Norðurlöndunum.
E 136 Mjólkurneysla á unglingsárum og áhætta á langt gengnu
krabbameini í blöðruhálskirtli síðar á lífsleiðinni
Jóhanna E. Torfadóttir1, Laufey Steingrímsdóttir2, Lorelei Mucci3-4, Thor
Aspelund510, Julie Kaspezyk3-4,Örn Ólafsson1, Katja Fall6, Laufey Tryggvadóttir7,
Tamara Harris8, Lenore Launer/ Eiríkur Jónsson’, Hrafn Tulinius7, Meir Stampfer3-4,
Hans-Olov Adami3'6, Vilmundur Guðnason511, Unnur A. Valdimarsdóttiru
‘Miðstöð í lýðheilsuvísindum HÍ, 2rannsóknastofu í næringarfræði HÍ og Landspítala, 3Dept.
of Epidemiology Harvard School of Public Health, Boston, 'Channing Laboratory, Brigham
and Women's Hospital, Harvard Medical School, Boston, 5Hjartavemd, 'Dept. of Medical
Epidemiology and Biostatistics, Karolinska Institutet, Stokkhólmi, 7Krabbameinsskrá íslands,
"Laboratory of Epidemiology Demography and Biometry, Intramural Research Program,
National Institute on Aging, Bethesda, ’Landspítala, “raunvísindadeild, "læknadeild Hf
6B13521@talnet.is
Inngangur: Markmið verkefnisins var að skoða tengsl búsetu og
fæðuvenja frá unga aldri við áhættu á blöðruhálskirtilskrabbameini
(BHK) síðar á ævinni.
Efniviður og aðferðir: Notuð voru gögn úr Reykjavíkurrannsókn
Hjartavemdar um 8.914 karlmenn (fæddir á árunum 1907-1935)
sem gáfu upplýsingar um búsetu frá fæðingu. Með samtengingu
við Krabbameinsskrá var þátttakendum fylgt eftir frá fyrstu komu
(á tímabilinu 1967-1987) í rannsóknina með tilliti til greiningar og
dánarorsakar vegna blöðruhálskirtilskrabbameins allt til loka árs 2008.
Undirhópur þátttakenda (N=2.267) tók svo þátt í Öldrunarrannsókn
Hjartaverndar sem hófst árið 2002 og svaraði spurningum um
fæðuvenjur á unglingsárum og á miðjum aldri.
Fyrir búsetuútreikningana var gerð lifunargreining og fyrir
mjólkurútreikninga var notuð tvíkosta aðhvarfsgreining til að
reikna áhættuhlutfall fyrir blöðruhálskirtilskrabbamein með
95% öryggismörkum. Leiðrétt var fyrir helstu áhættuþáttum og
fæðutegundum.
Niðurstöður: Eftirfylgni þátttakenda var að meðaltali 24,6 ár og á því
tímabili greindust 1090 karlar með blöðruhálskirtilskrabbamein, þar af
voru 349 með langt gengið krabbamein (dánarorsök eða stigun IV eða
III við greiningu). Borið saman við þá sem aldir voru upp í Reykjavík
þá var sveitarbúseta á æskuárum tengd aukinni áhættu á langt gengnu
blöðruhálskirtilskrabbameini (HR=1,35; 95% CI: 1,03-1,77), sérstaklega
meðal manna sem fæddust fyrir 1920 (HR=1,77; 95% CI 1,18-2,65). Ekki
fannst samband fyrir búsetu í sjávarþorpi á unga aldri og langt gengnu
60 LÆKNAblaðið 2011/97