Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2011, Side 67

XV VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
FYLGIRIT 66
LPS var bætt í hluta ræktanna á mismunandi tímapunktum. T-frumur
voru ræstar a) gegnum T-frumuviðtakann með mótefnum gegn CD3
og CD28 eða b) með angafrumum á mismunandi þroskastigi í sex daga.
Tjáning viðtaka á yfirborði T-frumnanna var metin með mótefnalitun og
greiningu í frumuflæðisjá fyrir ræsingu og eftir sex daga.
Niðurstöður: T-frumur sem voru ræstar með einstofna mótefnum
sýndu mun meiri CCR4 tjáningu en T-frumur ræstar með angafrumum.
T-frumur ræstar með angafrumum tjáðu hins vegar meira CLA en
T-frumur ræstar með einstofna mótefnum.
Alyktanir: Fyrstu niðurstöður benda til þess að ólíkar aðferðir við
ræsingu T-frumna hafa mikil áhrif á tjáningu ýmissa viðtaka sem miðla
ratvísi T-frumna til húðar, meðal annars CLA og CCR4.
E 156 Ættlæg einstofna mótefnahækkun og æxli af
B-eitilfrumuuppruna. Afbrigði í kímstöð?
Sóley Valgeirsdóttir', Helga Ögmundsdóttir1, Hlíf Steingrímsdóttir1-2, Vilhelmína
Haraldsdóttir2, Hekla Sigmundsdóttir1'3
‘Lœknadeild HÍ, 2blóðlækninga-, ^blóðmeinafræðideild Landspítala
sov4@hi.is
Inngangur: Verkefni þetta er hluti af stærri rannsókn sem kannar
arfgengar orsakir afbrigðilegrar starfsemi B-eitilfrumna og tilhneigingar
til myndunar mergæxla. Efniviðurinn er átta íslenskar fjölskyldur
sem, auk tilhneigingar til mergæxlismyndunar, sýna einnig svokallaða
einstofna mótefnahækkun (monoclonal gammopathy of undetermined
significance - MGUS), sem ber um það bil 1% áhættu á ári til myndunar
mergæxla. I fyrri rannsóknum á einni af þessum fjölskyldum kom í ljós
ofursvörun B eitilfrumna meðal heilbrigðra fjölskyldumeðlima sem
lýsti sér í aukinni mótefnaframleiðslu og langlífi B-eitilfrumna. Þessir
einstaklingar voru skilgreindir sem ofursvarar. Talið er að æxlisvöxtur
af B-eitilfrumuuppruna eigi rætur að rekja til mistaka eða afbrigða
í B-frumuviðbragðinu í kímstöð. f þessari rannsókn voru frumur úr
ofursvörum, ættingjum þeirra og óskyldum viðmiðum prófaðar í
áður þróuðu ræktunarlíkani sem hermir eftir svari B-eitilfrumna í
kímstöð og leitast var við að svara sértækum spurningum um afbrigði í
f ru muviðbrögðum.
Efniviður og aðferðir: Tekin voru blóðsýni úr 11 ofursvörum og
samsvarandi skyldum og óskyldum viðmiðum þeirra. B-eitilfrumur
voru einangraðar úr blóðsýnunum með Histopaque®-1077 þéttnistigli
°g CD19 segulkúlum. Frumurnar voru ræstar með CHO frumum
sem tjá CD40L, ásamt IL-4 og ræktaðar í þrjá vikur. B-eitilfrumum var
safnað vikulega og þroskaferli þeirra metið með greiningu á nokkrum
einkennissameindum í frumuflæðisjá.
Niðurstöður: Fyrstu niðurstöður benda til þess að munur sé á tjáningu
umritunarþáttanna Bcl-6 og Blimpl við ræktun í kímstöðvarlíkaninu
þegar bornar eru saman B-eitilfrumur úr ofursvörum og óskyldum
viðmiðum.
Alyktanir: Fyrstu niðurstöður benda til afbrigðileika í þroskaferli
E-eitilfrumna í kímstöð hjá ofursvörum séu þeir bornir saman við
óskyld viðmið.
E 157 Langlífi B-minnisfrumna gegn fjölsykruhjúpi Haemophilus
influenzae gerð b
Maren Henneken1, Sigurveig Þ. Sigurðardóttir12, Nicolas Burdin3, Emanuelle
Trannoy3, Ingileif Jónsdóttir1-2'4
'Ónæmisfræðideild Landspítala, 2læknadeild HÍ, ’sanofi pasteur, Marcy l'Etolie Frakklandi,
4íslenskri erfðagreiningu
marenh@iandspitali.is
Inngangur: Bólusetning ungbarna með prótíntengdum fjölsykrum (FS)
Hemophilus influenzae, gerð b (Hib-conjugate) hófst á fslandi 1989. Því
getum við rannsakað langtíma viðhald Hib-FS sértækra B-minnisfrumna
í ungmennum, sem voru bólusett sem ungbörn og bera saman við ári
eldri óbólusett ungmenni. Hib-bakterían hvarf úr samfélaginu eftir að
bólusetningar hófust, svo náttúruleg útsetning er ólíkleg til að hafa áhrif
á viðhald ónæmisminnis.
Efniviður og aðferðir: Tíðni Hib-FS-sértækra B-frumna í blóði var
ákvörðuð með flúrmerktum Hib-FS og greiningu í fræðifrumusjá
(FACS). Mótefni í sermi voru mæld með ELISA. Blóðsýni úr 30
ungmennum hafa verið rannsökuð, 17 bólusettum og 13 óbólusettum
samkvæmt bólusetningarskírteinum eða aldri. Til samanburðar var blóð
átta óbólusettra ungbama undir sex mánaða aldri rannsakað, en ólíklegt
er að þau hafi verið útsett fyrir Hib bakteríunni.
Niðurstöður: Ekki reyndist marktækur munur á tíðni Hib-FS-sértækra
B-frumna milli bólusettra 0,17% (N=16) og óbólusettra 0,26% (N=12)
ungmenna, en tíðnin var hærri en hjá óbólusettum ungbörnum
0,02% (N=8, p=0,0001 og p=0,0003). Styrkur IgA og IgG mótefna var
lágur, vegið meðaltal IgG var 0,8 pg/mL í bólusettum og 1,0 pg/mL
í óbólusettum ungmennum. Ekkert samband var milii tíðni Hib-FS
sértækra minnisfrumna og styrks IgG mótefna.
Ályktanir: Hægt er að greina Hib-FS-sértækar B-minnisfrumur 23 árum
eftir bólusetningu ungbarna með prótíntengdu Hib-FS bóluefni. Tíðni
Hib-FS-sértækra B-frumna og styrkur IgG og IgA mótefna var svipaður
í bólusettum og óbólusettum ungmennum. Niðurstöðurnar benda til að
í óbólusetta hópnum hafi náttúruleg útsetning fyrir Hib bakteríunni í
frumbernsku vakið myndun Hib-FS-sértækra minnisfrumna sem hafa
viðhaldist í áratugi, jafnvel án útsetningar fyrir sýklinum.
E 158 Langtíma T- og B-frumu ónæmisminni gegn kúabóluveiru
Halla Halldórsdóttir1-2, Maren Henneken1, Ingileif Jónsdóttir1-2'3
'Ónæmisfræðideild Landspítala, 2læknadeild HÍ, ‘fslenskri erfðagreiningu
halla.hallclorsdottihSgmail.com
Inngangur: Bólusótt er einn skæðasti smitsjúkdómur sem þekkst hefur.
í faraldri á íslandi, 1707-1708, sýktust tugir þúsunda og 26% þeirra
létust. Bólusótt var útrýmt í heiminum (WHO, 1979) með bólusetningu
með kúabóluveiru. Á fslandi var bólusett með kúabólu til 1978. Um
<3% fólks svara bólusetningunni ekki klxnískt og hún getur valdið
aukaverkunum. í þessari rarmsókn körmum við langtíma ónæmismirmi,
svörun T- og B-minnisfrumna áratugum eftir kúabólusetningu, með
tilliti til klínískrar svörunar og aukaverkana.
Efniviður og aðferðir: Eitilfrumur voru einangraðar úr blóði
einstaklinga sem voru bólusettir sem böm fyrir meira en 20 árum
og hlutu aukaverkanir eða svöruðu ekki bólusetningu eða svöruðu
eðlilega (n=30). T-frumuminni var metið með ELISA mælingum á
boðefnum (IL-2,11-5 og IFN-y) í frumufloti eftir örvun með kúabóluveiru
in vitro. B-frumumirmi var metið sem tíðni B-frumna sem seyta
kúabólusértækum mótefnum af heildarfjölda mótefnaseytandi frumna
LÆKNAblaðið 2011/97 67
L