Tímarit Máls og menningar - 01.11.1955, Blaðsíða 103
HEIÐIN
blómin, en var þó miklu sterkara, — einna helst eins og dreginn væri saman í
eitt blóm ilmurinn af mörg þúsund margvíslegum heiðablómum" (98). Dreng-
urinn skilur ekki, hverju þetta sætir; er þessi ilmur mjög frábrugðinn þeim
dauni, sem annars er ríkjandi í þessari baðstofu að næturlagi. Hann heldur
fyrst, að ilmurinn komi frá kápu Unu, sem hann heldur á handleggnum. En
ilmurinn verður sterkari, eftir því sem hann kemur innar í baðstofunni, og
sterkastur, þegar hann kemur að rúmi sínu. Drengurinn fer úr öllum fötum,
situr nakinn á rúmstokknum og ætlar að fara undir sængina. En þá tekur hann
eftir því, að einhver framandi vera sefur í rúmi hans, og að hún er upphaf hins
unaðslega ilms. Gvendur litli þorir ekki að hreyfa legg né lið af ótta við að
vekja þessa veru. Hann hafði ætlað sér að hugsa um Unu, en er nú mjög trufl-
aður af hinu einkennilega fyrirbrigði. Hann liggur þarna óþægilega, „hálfur
frammi á rúmstokknum, með sængina ofan á sér hálfum“, „eins og mús undir
fjalaketti >—>, án þess að skilja upp né niður í nokkrum sköpuðum hlut“ (99—
100):
Honum duttu í hug bæði huldufólkssögurnar gömlu og einglasögumar úr kverinu, og hann
naut þess a'ð liggja hér í námunda við þetta óskiljanlega undur, án þess að fá á því nokkra
ráðníngu, og hann gleymdi kvalræðinu í bakinu, sem rúmbríkin orsakaði honum, eða rétt-
ara sagt þoldi það með ánægju. 100
En þegar farið er að birta, og drengurinn greinir meira af umhverfi sínu, þá
kemur í ljós, að hinn dularfulli rúmnautur hans er — Evelyn. Að öðru leyti er
umhverfið hið sama og annars um þetta leyti dags:
Faðir hans var hættur að hrjóta, það var liðið undir aftureldíngu, og þá fór hann altaf
að sofa lausar, en ýmiskonar ruddaleg svefnlæti bámst þó frá rúmi hans annað kastið, hálf-
sofandi ræskíngar og blástur, tannagnístran og hóstar eins og honum væri að svelgjast á
og ýmis önnur ókurteisleg hljóð. 101
Drengurinn fer í buxurnar sínar, sezt á kistuna fyrir aftan rúm foreldra sinna
og lætur þar fyrirberast fram að fótaferðartíma. Faðir hans vaknar: „Það er
fallegur andskotans flækíngur á þér, barn, sagði hann við son sinn og þó hálf
viðutan eftir svefninn, gretti sig og ropaði.“ (102) Sonurinn fylgir föður sín-
um út á engjar.
Tjald Vesturíslendinganna hafði fokið upp kvöldið áður, og fólkið hafði
leitað skjóls í kotinu. Feðgarnir höfðu búið um sig úti í ærhúsinu, en stúlkunni
var hleypt í bæinn.
Ilmurinn af líkama hennar geymdist í baðstofunni fram eftir öllu hausti, og dreingurinn
þóttist jafnvel finna hann stundum eftir að komið var fram á vetur. Og minníngin um þessa
nótt var eins og dularfullur saungur í blóði hans. 102
293